Mới đây, Thanh tra Chính phủ đã có thông báo kết luận thanh tra, chỉ ra nhiều tồn tại thiếu sót trong quản lý, sử dụng đất đai của UBND tỉnh Hải Dương tại Dự án khu dân cư Bắc đường 52m thuộc dự án đầu tư xây dựng Khu thương mại, du lịch, văn hóa và đô thị mới phía Tây TP Hải Dương do Công ty CP Tập đoàn Nam Cường Hà Nội làm chủ đầu tư theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.
Duyệt đơn giá 81000 đồng/m2 thu tiền sử dụng đất hơn 10,6 ha là không có cơ sở
Dự án xây dựng hệ thống đường giao thống chính trong Khu thương mại, du lịch, văn hóa và đô thị mới phía Tây TP Hải Dương được Chính phủ cho phép thực hiện theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.
Theo đó, quỹ đất được sử dụng để tạo vốn xây dựng thuộc quỹ đất của dự án Khu thương mại, du lịch, văn hóa và đô thị mới phía Tây TP Hải Dương. Dự án khu dân cư Bắc đường 52m thuộc dự án Khu thương mại, du lịch, văn hóa và đô thị mới phía Tây TP Hải Dương với diện tích đất thực hiện theo quy hoạch là 12,74 ha. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2004 đến nay.
 |
| Một góc thành phố Hải Dương. |
Báo cáo của Công ty Nam Cường, công ty đã đầu tư hoàn thành xây dựng hạ tầng kỹ thuật đối với phần diện tích đã giải phóng mặt bằng và được bàn giao đất.
Dự án đã được Thanh tra Chính phủ và có kết luận thanh tra 174 ngày 25/1/2015. Ngày 30/12/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương ban hành quyết định số 3406 về thanh tra đột xuất việc chấp hành chính sách, pháp luật về đầu tư xây dựng của Công ty CP Tập đoàn Nam Cường Hà Nội, Doanh nghiệp tư nhân Hải Linh và các tổ chức cá nhân có liên quan tại khu vực dự án khu dân cư Bắc đường 52m, Thành phố Hải Dương. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Hải Dương chưa ban hành kết luận thanh tra.
Dự án khu dân cư Bắc đường 52m trước đây được UBND Hải Dương giao cho UBND TP Hải Dương làm chủ đầu tư theo Quyết định 4090 ngày 12/10/2014. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án, UBND TP Hải Dương gặp khó khăn về vốn đầu tư và công tác giải phóng mặt bằng. UBND TP Hải Dương có văn bản 66 đề nghị Tỉnh ủy, UBND tỉnh xem xét giao quỹ đất và nhiệm vụ thực hiện đầu tư xây dựng dự án cho Công ty Nam Cường. Ngày 3/1/2008, UBND tỉnh Hải Dương có quyết định 11 phê duyệt chuyển đổi chủ đầu tư và giao quỹ đất thực hiện dự án cho Công ty CP Tập đoàn Nam Cường Hà Nội (trước đây là Công ty Thương mại và du lịch Nam Cường) thay cho UBND TP Hải Dương.
Ngày 27/3/2008, UBND tỉnh Hải Dương ban hành quyết định 1050 về việc thu hồi tạm thời và tạm giao đất cho Công ty Nam Cường để kiểm kê, lập phương án bồi thường, lập dự án đầu tư xây dựng khu dân cư Bắc đường 52m TP Hải Dương. Ngày 15/12/2008, đại diện chủ đầu tư cũ là UBND TP Hải Dương và đại diện chủ đầu tư mới (Tập đoàn Nam Cường) đã ký kết biên bản bàn giao chủ đầu tư để quản lý, thực hiện dự án.
Ngày 6/2/2009, UBND tỉnh Hải Dương ban hành Quyết định 512 về việc thu hồi và giao bổ sung cho Công ty Nam Cường để xây dựng Khu Thương mại, dịch vụ, văn hóa và đô thị mới phía Tây TP Hải Dương bao gồm diện tích đất khu dân cư Bắc đường 52m, tạm tính đơn giá tiền sử dụng đất đối với khu đất bổ sung Bắc đường 52m là 81.000 đồng/m2.
Tại kết luận thanh tra 174 năm 2014, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Hải Dương thực hiện việc giao 10,6ha đất khi chuyển chủ đầu tư dự án khu dân cư Bắc đường 52m do UBND TP Hải Dương làm chủ đầu tư sang Công ty Nam Cương theo đúng quy định pháp luật.
Ngày 12/8/2015, UBND tỉnh Hải Dương có văn bản 1815 báo cáo Thủ tướng, trong đó có nội dung: “Đề nghị Thủ tướng chấp thuận cho phép giao bổ sung diện tích 10,6ha đất Khu đô thị mới phía Bắc đường 52m vào Khu đô thị phía Tây TP Hải Dương cho công ty Nam Cường đầu tư xây dựng theo cơ chế sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng với đơn giá thu tiền sử dụng đất là 81.000 đồng/m2”.
Lý do, căn cứ các quyết định giao đất của Chính phủ để thực hiện dự án khu đô thị mới phía Tây TP Hải Dương (tổng diện tích 331,5ha), UBND tỉnh Hải Dương đã tiến hành bàn giao đất cho Nhà đầu tư để thực hiện dự án. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, để phục vụ một số nhu cầu cấp thiết trước mắt và mục tiêu phát triển lâu dài của thành phố Hải Dương, UBND tỉnh Hải Dương đã quyết định thu hồi một số diện tích đất để thực hiện dự án khác.
Cụ thể, thu hồi hơn 4,3ha đất khu A để mở rộng 2 tuyến đường giao thông chính mặt cắt từ 48m thành 52m và 54m thành 62m; thu hồi hơn 1,8ha để mở rộng nghĩa trang phường Thanh Bình; bố trí đất tái định cư lô 10,11 thuộc phân khu C để phục vụ công tác GPMB thi công đường 52m là 2,8692ha. Ngoài ra còn một số vị trí quy hoạch đã có dân cư ở ổn định lâu dài không giải phóng được mặt bằng có diện tích khoảng 4ha.
Do đó, diện tích thực tế bàn giao cho nhà đầu tư thực hiện dự án nhỏ hơn diện tích đất giao theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ khoảng 13ha. Dự án khu đô thị Bắc đường 52m trước đây giao cho UBND TP Hải Dương làm chủ đầu tư, nhưng do khó khăn về vốn, tiến độ triển khai chậm, UBND TP Hải Dương báo cáo không còn khả năng tiếp tục thực hiện dự án.
Ngày 24/8/2015, Văn phòng Chính phủ có văn bản 6643 gửi Thanh tra Chính phủ, Bộ TN&MT, Bộ Tài chính, Bộ KH&ĐT để lấy ý kiến về xử lý sau thanh tra công tác quản lý đầu tư xây dựng của UBND tỉnh Hải Dương. Ngày 16/10/2015, sau khi tổng hợp, xem xét ý kiến các Bộ, Văn phòng Chính phủ có Văn bản 8449 thông báo ý kiến của Thủ tướng “đồng ý với kiến nghị của UBND tỉnh Hải Dương tại văn bản 1815.”.
Sau đó, UBND tỉnh Hải Dương đã ban hành quyết định 233 phê duyệt phương án thu tiền sử dụng đất đối với phần diện tích 10,6ha giao bổ sung cho công ty Nam Cường để xây dựng Khu đô thị mới phía Tây TP Hải Dương là 81.000 đồng/m2 (không bao gồm kinh phí bồi thường GPMB).
Tuy nhiên, mới đây, qua kiểm tra ngoài các nội dụng đã được thanh tra, kiểm tra, TTCP đã chỉ ra một số thiếu sót, tồn tại.
Cụ thể, việc UBND tỉnh Hải Dương ban hành Quyết định 223 ngày 19/1/2016 phê duyệt phương án thu tiền sử dụng đất đối với phần diện tích hơn 10,6ha giao bổ sung cho công ty Nam Cường xây dựng dự án Khu thương mại, du lịch, văn hóa và đô thị mới phía Tây TP Hải Dương theo cơ chế sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng bù vào phần diện tích đất còn thiếu theo các Quyết định giao của Thủ tướng Chính phủ do UBND tỉnh Hải Dương thu hồi một số diện tích đất để thực hiện dự án khác với đơn giá 81000 đồng/m2 (áp dụng theo giá đất tại thời điểm năm 2003 được UBND tỉnh phê duyệt làm cơ sở thanh toán cho Nhà đầu tư theo cơ chế sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng của Dự án khu Thương mai, du lịch, văn hóa và đô thị mới phía Tây TP Hải Dương) là không có cơ sở, không đúng với quy định tại khoản 2, Điều 4, Nghị định 198/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004; khoản 1 điều 4, Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 và khoản 1 Điều 2, Nghị định 120/2010/NĐ-CP ngày 30/12/2010 của Chính phủ.
Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ, tiến độ GPMB chậm dẫn tới dự án thực hiện kéo dài trong nhiều năm. Đến thời điểm Thanh tra, Sở TNMT Hải Dương đã phối hợp với các sở ngành, UBND TP Hải Dương cắm mốc giới, bàn giao đất cho Công ty Nam Cường với tổng diện tích 77.127,82m2 (tương đường 72% theo Quyết định giao đất số 512 của UBND tỉnh Hải Dương). Hiện còn 29.447,68m2 chưa giải phóng được mặt bằng.
Đáng chú ý, dự án đầu tư xây dựng Khu thương mại, du lịch, văn hóa và khu đô thị phía Tây, TP Hải Dương do Công ty CP Tập đoàn Nam Cường Hà Nội làm chủ đầu tư được Chính phủ cho phép thực hiện theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng triển khai từ năm 2004 nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện nghiệm thu, quyết toán tổng thể giá trị công trình của dự án xây dựng cơ sở hạ tầng và xác định chính xác giá trị quỹ đất đã bàn giao thực tế cho chủ đầu tư để đối trừ nghĩa vụ thanh toán giữa Nhà nước và Chủ đầu tư.
Chuyển cơ quan điều tra nếu phát hiện vi phạm pháp luật
Thanh tra Chính phủ cho rằng, để xảy ra thiếu sót, vi phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương phụ trách lĩnh vực giai đoạn 2016-2020 và thời kỳ trước, sau có liên quan; Giám đốc, Phó Giám đốc Sở TNMT phụ trách, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Dương phụ trách lĩnh vực giai đoạn 2016-2020 và thời kỳ trước, sau có liên quan; Chủ đầu tư dự án và các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị, UBND tỉnh Hải Dương rà soát phần diện tích đất đã thu hồi của Công ty Nam Cường, xác định giá trị đền bù theo quy định pháp luật tại các thời điểm thu hồi đất.
Chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương xác định lại giá đất đối với khu dân cư Bắc đường 52m theo đúng quy định pháp luật; rà soát chính xác diện tích đã bàn giao thực tế cho chủ đầu tư dự án để xác định giá trị quỹ đất đối ứng làm cơ sở thanh toán với Chủ đầu tư khi quyết toán tổng thể giá trị công trình của dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, phải tính đúng, tính đủ, đúng thời điểm theo quy định pháp luật, không để thất thoát ngân sách nhà nước.
Trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra, nếu có phát hiện vi phạm pháp luật về hình sự thì chuyển cơ quan điều tra xử lý theo quy định.
>>> Mời độc giả xem thêm video Thủ tướng kiểm tra các dự án trọng điểm