![]() |
| Trung tâm thiên hà chứa Trái Đất - Ảnh đồ họa từ NASA |
![]() |
| Trung tâm thiên hà chứa Trái Đất - Ảnh đồ họa từ NASA |
![]() |
![]() |
1. Lỗ đen vũ trụ không hút mọi thứ
Một số người nghĩ rằng lỗ đen vũ trụ giống như máy hút bụi vũ trụ khổng lồ, hút mọi thứ xung quanh. Nhưng thực tế thì hố đen cũng giống như bất kỳ đối tượng nào tồn tại trong không gian ngoại trừ lực hấp dẫn cực mạnh.

Lỗ đen vũ trụ không hút tất cả mọi thứ như bạn nghĩ.
Nếu thay thế Mặt Trời với một lỗ đen có cùng khối lượng, Trái Đất vẫn bình ổn quay quanh lỗ đen như quay quanh Mặt Trời mà không hề bị hút vào.
2. Einstein không phải là người phát hiện ra lỗ đen
Mặc dù tuyết tương đối của Einstein dự đoán được sự hình thành lỗ đen, nhưng Karl Schwarzschild mới là người đầu tiên sử dụng phương trình của Einstein và chứng minh lỗ đen có thể thật sự hình thành. Ông làm điều này vào năm 1915, đúng thời gian Einstein cho ra thuyết tương đối rộng.

Trước đó rất lâu, bác học người Anh John Michell dự đoán về sự tồn tại của “sao tối” lớn có thể sở hữu lực hấp dẫn đủ mạnh để kéo cá ánh sáng vào. Nhưng cho đến năm 1967, lỗ đen mới có tên hiệu như bây giờ.
3. Lỗ đen sẽ kéo chúng ta và mọi thứ ra như sợi mì
Lỗ đen thực sự có khả năng đáng kinh ngạc này. Hiện tượng này được gọi là "spaghettification” (hiệu ứng mì ống). Lỗ đen với mật độ vật chất siêu lớn của nó sẽ bẻ cong không - thời gian xung quanh một cách dữ dội. Nếu bị lọt vào, chúng ta sẽ bị biến dạng, kéo dãn từ từ, hình dạng trở nên dài ra và hẹp lại cho đến khi bị xé toạc ra.

4. Các lỗ đen có thể sinh vũ trụ mới
Nghe có vẻ điên rồ khi cho rằng lỗ đen có thể hút mọi thứ rồi sinh ra vũ trụ mới, nhất là khi chúng ta còn chưa biết thật tồn tại vũ trụ khác nơi chúng ta đang sống hay không. Tuy nhiên, các lý thuyết này lại là lĩnh vực đang được nghiên cứu ngày nay.

Khi nhìn vào các con số tính toán, các nhà khoa học thấy rằng có rất nhiều điều kiện thuận lợi để tạo ra sự sống ngoài kia. Những gì ở trung tâm lỗ đen phá vỡ mọi quy luật vật lý và có thể, theo lý thuyết, thay đổi các điều kiện rồi sản sinh ra vũ trụ mới.
5. Lỗ đen kéo không gian xung quanh
Không gian như một tấm cao su với các đường lưới. Khi các đối tượng vũ trụ đặt lên trên nó, nó chỉ lún một chút. Hiệu ứng này bóp méo các đường lưới khiến chúng không còn thẳng mà cong. Càng làm không gian lún sâu, thì không gian càng bị bóp méo và các đường cong cong hơn. Phần cong nhất là do các hố đen. Chúng tạo ra một giếng sâu đến nỗi không có gì có đủ năng lượng để thoát ra ngoài, kể cả ánh sáng.

6. Lỗ đen là nhà máy năng lượng
Lỗ đen có thể tạo ra năng lượng hiệu quả hơn so với Mặt Trời của chúng ta. Những đĩa vật chất ở quỹ đạo xung quanh hố đen đóng vai trò quan trọng trong việc này. Phần gần rìa của chân trời sự kiện trên các cạnh bên trong của đĩa vật chất sẽ quay nhanh hơn nhiều so với các vật liệu tại cạnh ngoài của đĩa.

Đây là do tác động cùa lực hấp dẫn mạnh gần chân trời sự kiện. (Chân trời sự kiện là biên phía trong của không - thời gian gần một điểm kỳ dị, tất cả các loại vật chất nếu nằm dưới giới hạn này, kể cả các sóng điện từ đều không thể vượt ra ngoài để đến với người quan sát).
Do vật liệu quay xung quanh và di chuyển nhanh nên nó nóng lên đến hàng tỉ độ và có khả năng chuyển đổi các vật liệu thành năng lượng dưới dạng bức xạ vật đen (Blackbody-radiation: hiện tượng giao thoa, nhiễu xạ và phân cực của ánh sáng chứng tỏ ánh sáng có bản chất sóng nhưng quang học sóng đã bế tắc trong việc giải thích sự bức xạ nhiệt của vật đen và hiện tượng quang điện).
Để dễ hình dung, có thể so sánh nếu tổng hợp hạt nhân chuyển đổi khoảng 0.7% khối lượng thành năng lượng thì lỗ đen chuyển đổi 10% khối lượng thành năng lượng.
7. Có một siêu lỗ đen ở trung tâm thiên hà của chúng ta
Các nhà khoa học tin rằng luôn có một lỗ đen khổng lồ ở trung tâm hầu hết các thiên hà - bao gồm cả thiên hà Milky Way của chúng ta. Những lỗ đen này đang neo giữ thiên hà, giữ chúng ở lại trong không gian.

Theo đó, lỗ đen ở thiên hà Milky Way có tên Sagittarius A lớn hơn 4 triệu lần Mặt Trời. Mặc dù lỗ đen hiện cách chúng ta đến gần 30.000 năm ánh sáng khá yên tĩnh nhưng các nhà khoa học tin rằng 2 triệu năm trước, nó đã tách ra từ một vụ nổ có thể nhìn thấy từ Trái Đất.
8. Lỗ đen giữ thời gian chậm lại
Thời gian chậm lại khi bạn đến chân trời sự kiện - điểm không trở lại. Để hiểu tại sao, chúng ta quay lại ví dụ sinh đôi thường được dùng để giải thích thuyết tương đối rộng của Einstein.

Một cặp sinh đôi, một người trên Trái Đất trong khi người kia phóng vào không gian với tốc độ của ánh sáng, rồi quay lại, trở về nhà. Người du hành trong không gian trẻ hơn người ở lại vì bạn càng di chuyển nhanh, thời gian càng chậm. Tương tự, khi đến chân trời sự kiện, bạn di chuyển tốc độ cao gây ra do lực hấp dẫn mạnh mẽ từ các lỗ đen nên thời gian sẽ chậm lại.
9. Lỗ đen bốc hơi theo thời gian
Các lỗ đen có thể không có đáy khiến một số năng lượng có thể thoát khỏi chúng. Phát hiện đáng ngạc nhiên này lần đầu tiên được đưa ra bởi Stephen Hawking năm 1974. Hiện tượng này được đặt tên là bức xạ Hawking.

Bức xạ Hawking phân tán khối lượng của hố đen vào không gian và cứ như vậy qua thời gian, hố đen sẽ không còn gì. Đây là nguyên nhân khiến lỗ đen bị chết. Đây cũng là lý do tại sao bức xạ Hawking còn được biết đến như hiện tượng lỗ đen bốc hơi.
10. Mọi thứ đều có thể trở thành lỗ đen
Sự khác biệt duy nhất giữa một lỗ đen và Mặt Trời là trung tâm của lỗ đen được làm bằng vật liệu cực kỳ dày đặc, trong đó cung cấp cho các lỗ đen một trường hấp dẫn mạnh mẽ. Đó chính là trường hấp dẫn mà có thể bẫy nhốt tất cả mọi thứ, kể cả ánh sáng. Đây cũng là lý do tại sao chúng ta không thể nhìn thấy các lỗ đen.

Do vậy, theo lý thuyết, có thể tạo ra lỗ đen từ mọi thứ. Ví dụ như nén Mặt Trời xuống còn kích thước chỉ 3,7 dặm, nén tất cả các khối trong ánh nắng Mặt Trời xuống một không gian vô cùng nhỏ, làm cho nó cực kỳ dày đặc đều tạo ra được lỗ đen. Tương tự, ta có thể áp dụng các lý thuyết này với cả Trái Đất hoặc cơ thể của chính mình.
Nhưng nhắc lại, đây chỉ là lý thuyết.
Cuộc hôn nhân của Hà An kết thúc chóng vánh sau 1 năm, khi cô phát hiện chồng lén lút qua lại với bạn gái cũ.
Ăn thường xuyên các loại rau, trái cây, dầu ô liu và cá béo để giảm mỡ nội tạng, nâng cao sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật hiệu quả.
Nước đậu đen rang chứa nhiều dưỡng chất, nước đậu đen giúp giảm huyết áp, kiểm soát đường huyết, nâng cao miễn dịch, chống lão hóa và làm đẹp tự nhiên.
Đột quỵ - căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và nguy hiểm.
"Chúng tôi chạy ra cửa sổ nhưng khói và hơi nóng quá dày đặc, không thể thở nổi nên buộc phải nhảy xuống”, nạn nhân vụ cháy quán ăn nghiêm trọng ở TP HCM kể.
Một bệnh nhân trở về từ Cameroon - châu Phi mắc sốt rét ác tính đã hồi phục sau điều trị, nhấn mạnh vai trò phòng ngừa và ý thức cộng đồng trong kiểm soát bệnh.
Để hệ xương khỏe mạnh, hãy tập trung vào vận động thường xuyên, bổ sung đầy đủ canxi, vitamin D, protein, duy trì cân nặng hợp lý, hạn chế các thói quen xấu...
Tôi không ngờ có tình huống khó xử như vậy xảy ra với gia đình mình. Nghe chị H. kể, tôi tức sôi máu.
Kết hợp lâm sàng và các xét nghiệm đặc biệt, các bác sĩ đã phát hiện, xử lý kịp thời túi phình mạch não vỡ hiếm gặp ở người phụ nữ trẻ, tránh nguy cơ tử vong.
Để tăng cường sức đề kháng trong mùa đông, cần chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, uống đủ nước ấm, tập thể dục đều đặn, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc...
Khoai tây chứa vitamin và enzyme giúp làm sáng, giảm thâm, nếp nhăn và thúc đẩy sản xuất collagen, mang lại làn da khỏe mạnh và trẻ trung.
Cân bằng giữa công việc và nuôi con là thách thức với nhiều phụ huynh. Bí quyết linh hoạt, chia sẻ và chăm sóc bản thân giúp vượt áp lực.
Nước đậu đen rang chứa nhiều dưỡng chất, nước đậu đen giúp giảm huyết áp, kiểm soát đường huyết, nâng cao miễn dịch, chống lão hóa và làm đẹp tự nhiên.
Một bệnh nhân trở về từ Cameroon - châu Phi mắc sốt rét ác tính đã hồi phục sau điều trị, nhấn mạnh vai trò phòng ngừa và ý thức cộng đồng trong kiểm soát bệnh.
Kết hợp lâm sàng và các xét nghiệm đặc biệt, các bác sĩ đã phát hiện, xử lý kịp thời túi phình mạch não vỡ hiếm gặp ở người phụ nữ trẻ, tránh nguy cơ tử vong.
Đột quỵ - căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và nguy hiểm.
Cuộc hôn nhân của Hà An kết thúc chóng vánh sau 1 năm, khi cô phát hiện chồng lén lút qua lại với bạn gái cũ.
Tôi không ngờ có tình huống khó xử như vậy xảy ra với gia đình mình. Nghe chị H. kể, tôi tức sôi máu.
"Chúng tôi chạy ra cửa sổ nhưng khói và hơi nóng quá dày đặc, không thể thở nổi nên buộc phải nhảy xuống”, nạn nhân vụ cháy quán ăn nghiêm trọng ở TP HCM kể.
Để hệ xương khỏe mạnh, hãy tập trung vào vận động thường xuyên, bổ sung đầy đủ canxi, vitamin D, protein, duy trì cân nặng hợp lý, hạn chế các thói quen xấu...
Để tăng cường sức đề kháng trong mùa đông, cần chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, uống đủ nước ấm, tập thể dục đều đặn, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc...
Ăn thường xuyên các loại rau, trái cây, dầu ô liu và cá béo để giảm mỡ nội tạng, nâng cao sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật hiệu quả.
Sau những ngày căng thẳng, hệ miễn dịch suy giảm, khiến cơ thể mệt mỏi và dễ mắc bệnh. Việc nghỉ ngơi và quản lý stress sẽ giúp hồi phục sức đề kháng.
Mùa đông 2025 mang đến các xu hướng như màu sắc trung tính, chất liệu tự nhiên, phong cách tối giản, thể hiện cá tính riêng.
Bài tập gập bụng giúp săn chắc cơ bụng, tăng cường sức mạnh cốt lõi, cải thiện tư thế, và hỗ trợ giảm đau lưng.
Say tàu xe khiến trẻ mệt mỏi, buồn nôn và nôn ói, nhiều mẹo dân gian chưa chắc an toàn. Chỉ áp dụng biện pháp khoa học mới giúp trẻ đi xe dễ chịu.
Nọng heo được ưa chuộng vì sự kết hợp độc đáo giữa vị ngọt của thịt nạc và béo ngậy của mỡ, tạo nên hương vị mềm mọng, giòn sật đặc trưng.
Sữa đậu nành có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe như cải thiện sức khỏe tim mạch, hỗ trợ xương khớp, làm đẹp da và giúp giảm cân...
Nhiều nghiên cứu cho thấy bổ sung một số loại rau quen thuộc có thể hỗ trợ hoạt động đào thải độc tố, giúp thận vận hành trơn tru hơn mỗi ngày.
Hạt dẻ giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp bổ thận, cải thiện tiêu hóa và tăng cường sức khỏe, đặc biệt phù hợp với người trung niên, cao tuổi.