 |
| Năm 2023 với sự phát triển mạnh mẽ của những hình thức mua sắm mới điển hình là livestream và bán hàng đa kênh. |
Doanh thu tăng trưởng mạnh
Nền tảng số liệu E-commerce Metric vừa công bố Báo cáo toàn cảnh thị trường sàn Bán lẻ trực tuyến năm 2023 và dự báo 2024. Theo báo cáo, năm 2023 với sự phát triển mạnh mẽ của những hình thức mua sắm mới điển hình là livestream và bán hàng đa kênh đã đem lại doanh thu khổng lồ cho những nhà bán hàng TMĐT chuyên nghiệp. So với tăng trưởng doanh thu toàn thị trường thương mại điện tử (TMĐT) B2C thì mức tăng trưởng của 5 sàn bán lẻ trực tuyến đang cao hơn và nhanh hơn trong giai đoạn vừa qua, đặc biệt từ năm 2022 đến năm 2023. Điều này cho thấy thói quen mua sắm của người tiêu dùng Việt Nam đã có sự chuyển dịch lớn, theo cùng với xu hướng thế giới.
Livestream là cuộc chơi của cảm xúc giải quyết được tất cả những băn khoăn của khách hàng khi mua sắm trực tuyến: được ngắm nhìn sản phẩm và được tư vấn trực tiếp nhanh chóng bởi người bán, mã giảm giá tung liên tục theo từng thời điểm khiến người mua càng có quyết định “chốt đơn” nhanh hơn.
Trong năm 2023, có tới hơn 105.000 nhà bán hàng trên 4 sàn Shopee, Lazada, Tiki, Sendo rời khỏi thị trường do tính cạnh tranh ngày càng khắc nghiệt. Năm 2023 tiếp tục chứng kiến sự sụt giảm của nhà bán so với năm 2022. Tổng số shop có phát sinh đơn hàng trên 5 sàn TMĐT giảm 1.3%, tương đương khoảng 10.000 nhà bán, bất chấp sự xuất hiện và phát triển mạnh mẽ của những mô hình và nền tảng TMĐT mới.
Nguyên do đến từ các yếu tố khách quan (nền kinh tế còn chưa ổn định, bất ổn địa chính trị, sự đứt gãy của chuỗi cung ứng toàn cầu, cạnh tranh ngày càng gay gắt,…) và đặc biệt từ yếu tố chủ quan từ doanh nghiệp (lựa chọn sai thị trường mục tiêu, chạy theo sản phẩm xu hướng mà không có kế hoạch sản xuất / nhập hàng phù hợp,…). Tuy nhiên xuất hiện thêm hơn 95 nghìn nhà bán mới trên sàn TikTok Shop khiến thị trường trên các sàn bán lẻ trực tuyến năm 2023 cân bằng lại và giữ được nhịp độ sôi động.
Tăng trưởng doanh thu chung năm 2023 so với năm 2022 đạt 53,4%, đặc biệt tăng mạnh ở 2 quý cuối năm với mức tăng trưởng cao nhất đạt 89,9% vào tháng 9. Đây cũng là tháng đạt doanh thu cao nhất trong năm với 21,1 nghìn tỷ đồng trên cả 5 sàn bán lẻ trực tuyến lớn nhất Việt Nam hiện nay là Shopee, Lazada, Tiki, TikTok Shop và Sendo.
Tổng doanh thu 5 sàn TMĐT lớn nhất tại Việt Nam (Shopee, Lazada, Tiki, Sendo, Tiktok Shop) năm 2023 đã tăng 53,4% so với cùng kỳ 2022 (dữ liệu sàn TMĐT Tiktok Shop được phân tích từ tháng 9/2022) – mức tăng trưởng mạnh nhất trong 3 năm trở lại đây. Cụ thể, doanh số năm 2023 đạt 233,2 nghìn tỷ đồng, với 2,2 tỷ đơn vị sản phẩm được bán ra. 3 ngành hàng đứng đầu về doanh thu và số lượng bán gồm Làm đẹp, Nhà cửa - Đời sống và Thời trang nữ. Đây đều là những ngành hàng có sản phẩm có vòng đời ngắn và tỉ lệ mua lại cao. Chính vì vậy, lợi nhuận tích luỹ trên các sản phẩm đều vô cùng đáng kể.
Dự báo thị trường năm 2024
Về thống kê ngành hàng, qua 6 năm phát triển của thị trường TMĐT tại Việt Nam, những ngành hàng đứng đầu về doanh thu cũng như sản lượng bán là: Làm đẹp, Nhà cửa – Đời sống, Thời trang nữ. Đây là những ngành hàng chiếm ưu thế lớn với tốc độ tiêu dùng nhanh, khả năng lưu kho, vận chuyển dễ dàng. Vì vậy, đây cũng là những ngành hàng có tính cạnh tranh cao nhất trên thị trường.
Điện gia dụng, Điện thoại & Máy tính bảng đang có xu hướng dịch chuyển mạnh lên các sàn bán lẻ trực tuyến. Các thương hiệu lớn tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng, đầu tư các trang Mall với nhiều chính sách ưu đãi hấp dẫn người mua và đạt được thành công nhất định khi doanh thu và sản lượng bán bán đều tăng nhanh chóng trong năm 2023.
Ngành hàng Thể Thao & Du lịch có mức tăng trưởng doanh thu cao nhất tới 92,1% và số nhà bán tăng 3,1% so với năm 2022. Top 10 doanh nghiệp có doanh thu cao nhất hiện nay trên tổng 5 sàn TMĐT đều là những Shop Mall, tập trung ở 2 ngành hàng chính là làm Đẹp và Điện thoại Máy tính bảng.
Năm 2023 có 163.748 thương hiệu đã bán hàng thành công trên sàn bán lẻ trực tuyến, giảm 4% (tương đương 6.798 thương hiệu) so với năm 2022. Tất cả ngành hàng trên các sàn bán lẻ trực tuyến đều có số lượng thương hiệu giảm. Trong đó, Voucher – Dịch vụ, Mẹ & Bé, Đồ chơi, Văn phòng phẩm, Thời trang trẻ em, Thiết bị âm thanh, Đồng hồ & Trang sức là những ngàng hàng có mức giảm lớn nhất.
Dự báo thị trường các sàn bán lẻ trực tuyến năm 2024 Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong khu vực Đông Nam Á về mua sắm trực tuyến. Dự báo doanh thu và sản lượng bán bán ra trên các sàn bán lẻ trực tuyến tiếp tục tăng mạnh trong năm tới có thể đạt hơn 310 nghìn tỷ đồng vào năm 2024, tăng trưởng 35% so với năm 2023.
Theo Metric, mua bán xuyên biên giới sẽ là xu hướng tất yếu của thị trường, đặc biệt là các gian hàng chính hãng từ Trung Quốc và Hàn Quốc ngày càng được quan tâm trên các sàn bán lẻ trực tuyến tại Việt Nam. Các sàn bán lẻ trực tuyến cũng đưa ra nhiều chính sách kích cầu mua sắm với hình thức mua trước trả sau. Livestream và Bán hàng đa kênh tiếp tục sẽ là trọng tâm nâng cao doanh thu cho nhà bán trong năm tới.
Combo sản phẩm là xu thế được người tiêu dùng ưa chuộng khi mua sắm vì giá cả phải chăng, giúp họ tiết kiệm chi tiêu. Năm 2024 tiếp tục được dự báo sẽ là năm bùng nổ của thị trường TMĐT. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc cơ hội tăng trưởng dành cho tất cả doanh nghiệp. Nếu như giai đoạn 2016 - 2018, bất kỳ doanh nghiệp nào chuyển hướng lên sàn cũng dễ dàng có được lợi nhuận thì vài năm trở lại đây, khi các sàn mua sắm trực tuyến điều chỉnh luật chơi và người chơi cũng sành sỏi hơn, thì những doanh nghiệp trụ lại đều là người chơi có chiến lược bài bản, rõ ràng.
Khi Thương mại điện tử dần trở thành một nền tảng quan trọng phân phối sản phẩm tới tay người tiêu dùng, các doanh nghiệp chắc chắn sẽ phát triển bài bản và mức độ cạnh tranh sẽ trở nên gay gắt hơn. Đặc biệt, những thương hiệu khẳng định được mức độ uy tín và có được niềm tin của khách hàng sẽ giành chiến thắng trong cuộc đua này.