Công tác đấu thầu rộng rãi qua mạng được kỳ vọng sẽ tăng cường tính cạnh tranh, minh bạch và tối ưu hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, một gói thầu xây lắp tại phường Tân Hiệp (TP HCM) vừa qua chỉ ghi nhận duy nhất một nhà thầu tham dự và trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm khiêm tốn.

Gói thầu 7,39 tỉ đồng "về tay" nhà thầu duy nhất

Mới đây, UBND phường Tân Hiệp (TP HCM) đã hoàn tất quá trình lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Thi công xây lắp" thuộc Kế hoạch lựa chọn nhà thầu: Xây dựng HTTN và BTNN đường Tân Hiệp 01 (đoạn từ nhà bà chín Săng đến đất ông Phan Thế Hải). Dự án này trước đó đã được UBND thành phố Tân Uyên phê duyệt tại Quyết định số 4310/QĐ-UBND ngày 28/06/2025, với tổng mức đầu tư 9.189.140.556 đồng.

Gói thầu thi công xây lắp (Mã TBMT: IB2500446958) được tổ chức lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng, phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ. Kế hoạch lựa chọn nhà thầu được UBND phường Tân Hiệp phê duyệt tại Quyết định số 1764/QĐ-UBND ngày 26/09/2025. Đơn vị được giao lập E-HSMT và đánh giá E-HSDT là Công ty Cổ phần Tư vấn Xây Dựng và Thương mại Sài Gòn DCD (gọi tắt là Sài Gòn DCD).

Theo Biên bản mở thầu được công bố ngày 20/10/2025, đến thời điểm đóng thầu, chỉ có duy nhất 1 nhà thầu nộp E-HSDT là "Liên danh nhà thầu Hoàng Minh".

Ngày 03/11/2025, UBND phường Tân Hiệp đã ban hành Quyết định số 2175/QĐ-UBND phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Theo đó, đơn vị trúng thầu là Liên danh nhà thầu Hoàng Minh, gồm hai thành viên: Công ty TNHH MTV Xây Dựng Đô Thị Việt (liên danh chính) và Công ty TNHH MTV Xây Dựng Hồng Minh.

Giá gói thầu được phê duyệt là 7.397.635.954 đồng. Giá trúng thầu của Liên danh Hoàng Minh là 7.201.841.284 đồng.

Như vậy, so với giá gói thầu, mức giá trúng thầu chỉ giảm 195.794.670 đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm đạt 2,65%. Việc một gói thầu xây lắp có quy mô gần 7,4 tỉ đồng, áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, nhưng chỉ thu hút duy nhất một nhà thầu tham gia và tỷ lệ tiết kiệm ở mức thấp, đang đặt ra nhiều câu hỏi về tính cạnh tranh và hiệu quả thực sự của công tác lựa chọn nhà thầu tại đây.

Năng lực nhà thầu và mối quan hệ với đơn vị tư vấn

Theo tìm hiểu, hai thành viên của liên danh trúng thầu đều là những doanh nghiệp hoạt động tích cực trong lĩnh vực đấu thầu xây lắp trong năm 2025.

Thành viên liên danh chính, Công ty TNHH MTV Xây Dựng Đô Thị Việt (MST: 3701806146), có địa chỉ đăng ký tại Phường Tân Uyên, TP HCM. Dữ liệu năm 2025 ghi nhận, công ty này đã tham gia 10 gói thầu, trong đó được công bố trúng 8 gói và đang chờ kết quả 2 gói (tỷ lệ trúng thầu 80%). Đáng chú ý, 2 gói thầu công ty này đang chờ kết quả cũng là các gói "Thi công xây lắp" tại UBND phường (TP HCM).

Thành viên thứ hai, Công ty TNHH MTV Xây Dựng Hồng Minh (MST: 1300356256), có địa chỉ tại xã Chợ Lách, tỉnh Vĩnh Long. Trong năm 2025, công ty này tham gia 9 gói thầu, trúng 6 gói, trượt 1 gói và đang chờ kết quả 2 gói.

Cả hai doanh nghiệp đều cho thấy tỷ lệ trúng thầu cao. Tuy nhiên, điều đáng quan tâm là mối quan hệ giữa các nhà thầu này và đơn vị tư vấn - Công ty Sài Gòn DCD.

Tại gói thầu IB2500446958 của UBND phường Tân Hiệp, Sài Gòn DCD đóng vai trò là đơn vị tư vấn lập E-HSMT và đánh giá E-HSDT cho nhà thầu duy nhất là Liên danh Đô Thị Việt - Hồng Minh.

Thế nhưng, trong lịch sử hoạt động đấu thầu năm 2025 của các thành viên liên danh, Sài Gòn DCD lại xuất hiện với vai trò là Bên mời thầu.

Cụ thể, dữ liệu ghi nhận, ngày 01/10/2025, Công ty Xây Dựng Đô Thị Việt (tham gia độc lập) đã trúng gói thầu "Thi công xây lắp" với giá trúng thầu 1.777.335.194 đồng. Bên mời thầu của gói thầu này chính là Công ty Sài Gòn DCD.

Tương tự, ngày 13/06/2025, Công ty Xây Dựng Hồng Minh (với tư cách liên danh phụ) cũng trúng một gói thầu "Thi công xây lắp" khác tại Bình Dương cũ, giá trúng thầu 11.689.894.578 đồng. Và Bên mời thầu của gói thầu này cũng là Công ty Sài Gòn DCD.

Như vậy, cả hai thành viên của Liên danh Hoàng Minh đều từng là nhà thầu trúng thầu trong các gói thầu do Sài Gòn DCD mời thầu. Nay, Sài Gòn DCD lại là đơn vị "cầm cân nảy mực", đánh giá hồ sơ dự thầu cho chính các nhà thầu "quen mặt" này tại gói thầu của UBND phường Tân Hiệp.

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 (được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15) cùng các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP, đều nhấn mạnh mục tiêu đảm bảo cạnh tranh, công bằng và minh bạch. Việc một đơn vị tư vấn đánh giá hồ sơ của các nhà thầu có "quan hệ" (từng trúng thầu do mình mời thầu) trong bối cảnh gói thầu chỉ có một nhà thầu tham dự, liệu có đảm bảo tuyệt đối tính khách quan?

Việc gói thầu rộng rãi nhưng "vắng bóng" nhà thầu cạnh tranh, dẫn đến tỷ lệ tiết kiệm ngân sách nhà nước chỉ đạt 2,65%, là vấn đề cần được chủ đầu tư (UBND phường Tân Hiệp) và các cơ quan quản lý xem xét, rà soát lại quy trình tổ chức lựa chọn nhà thầu, nhằm đảm bảo môi trường đấu thầu lành mạnh và hiệu quả kinh tế.