Bộ xương người trong bể nước thải: Nghi phạm giết người khi 17 tuổi, xử thế nào?

Ngày 22/12, Cơ quan CSĐT Công an TP Hải Phòng đã tạm giữ hình sự Bùi Trung Thành (SN 1993, trú tại thôn 5, Xã Lại Xuân, huyện Thuỷ Nguyên, TP Hải Phòng) để điều tra.

Bùi Trung Thành là nghi phạm sát hại chị N.T.T (SN 1988, thường trú tại thôn 5, xã Lại Xuân, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng) từ tháng 12/2010.

Hơn 13 năm sau, ngày 7/12, người dân phát hiện 1 bộ hài cốt trong bể chứa nước thải phía sau nhà ông N.V.Q tại thôn 5, xã Lại Xuân. Quá trình điều tra, bộ hài cốt được phát hiện là chị N.T.T. Gia đình chị N.T.T cho biết chị N.T.T mất tích từ ngày 9/12/2010.

Tại cơ quan công an, Bùi Trung Thành khai nhận là người đã gây ra cái chết của chị N.T.T khi đang thực hiện hành vi cướp tài sản của chị N.T.T tại nhà ông N.V.Q vào ngày 9/12/2010. Sau đó, giấu xác nạn nhân vào bể chứa nước thải phía sau nhà ông Q.

Nhận định về hành vi giết người của Bùi Trung Thành khi nghi phạm này mới 17 tuổi, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, hành vi của đối tượng theo lời khai nhận tội là rất manh động, tàn nhẫn. 

Luật sư Cường cho rằng, việc cơ quan điều tra đã bắt được hung thủ của vụ án là một thành tích đáng khen ngợi của các cơ quan bảo vệ pháp luật trong đấu tranh phòng chống tội phạm.

Với diễn biến như thông tin từ cơ quan công an cung cấp, cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và bắt tạm giam đối tượng Bùi Trung Thành về tội giết người và tội cướp tài sản để điều tra theo quy định của pháp luật.

Cơ quan điều tra tiếp tục thực nghiệm hiện trường, lấy lời khai người làm chứng và tiến hành các hoạt động tố tụng theo quy định của pháp luật để làm sáng tỏ bản chất của vụ án, làm căn cứ xử lý đối tượng này theo quy định của pháp luật.

Cơ quan điều tra sẽ làm rõ tính trung thực trong lời khai nhận tội của đối tượng này để xác định lời khai nhận tội có đúng hay không, về nguyên tắc là "trọng chứng hơn trọng cung".

Pháp luật về tố tụng hình sự hiện nay quy định lời khai nhận tội chỉ được coi là chứng cứ nếu như phù hợp với các tình tiết, chứng cứ khác của vụ án. Vì vậy căn cứ vào lời khai nhận tội về hành vi, về thời điểm, địa điểm thực hiện hành vi phạm tội, về phương thức thủ đoạn phạm tội, về động cơ mục đích phạm tội... cơ quan điều tra sẽ thu thập các chứng cứ khác để chứng minh nghi phạm này chính là hung thủ của vụ án.

Cụ thể, sẽ thực nghiệm hiện trường, khám nghiệm hiện trường, lấy lời khai của người làm chứng, thu thập các dấu vết chứng cứ để lại trên hiện trường vụ án, tiến hành giám định, định giá tài sản và các hoạt động tố tụng khác để thu thập chứng cứ theo quy định của pháp luật.

Khi có căn cứ xác định đây chính là đối tượng đã thực hiện hành vi phạm tội, tại thời điểm thực hiện hành vi đối tượng này đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, cơ quan điều tra sẽ khởi tố bị can đối với đối tượng này về tội giết người và tội cướp tài sản.

Vấn đề cần phải chứng minh trong vụ án này là chứng minh nguyên nhân động cơ sự việc; chứng minh hành vi của bị can; chứng minh yếu tố lỗi; dấu hiệu về chủ thể của tội phạm; chứng minh hậu quả mà hành vi phạm tội gây ra và những nội dung khác theo quy định của pháp luật về những vấn đề phải chứng minh trong tố tụng hình sự...

Với thông tin đến nay, đối tượng đã thực hiện hành vi xâm phạm đến tính mạng của nạn nhân và xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản nên cơ quan điều tra sẽ khởi tố về hai tội danh là tội giết người theo Điều 93 Bộ luật Hình sự 1999 và tội cướp tài sản theo quy định tại Điều 133 bộ luật Hình sự năm 1999.

Về nguyên tắc chung là hành vi vi phạm pháp luật xảy ra ở thời điểm nào thì sẽ áp dụng văn bản quy phạm pháp luật ở thời điểm đó.

Vụ việc xảy ra vào năm 2010, thời điểm đó Bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009 đang có hiệu lực pháp luật. Theo đó tội cướp tài sản được quy định tại điều 133 và tội giết người được quy định tại điều 93 của bộ luật này.

Ở thời điểm đó hai tội danh này đều có mức hình phạt cao nhất là tử hình. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là tại thời điểm thực hiện hành vi phạm tội thì đối tượng này mới 17 tuổi, là người chưa thành niên phạm tội nên sẽ được hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật về người chưa thành niên phạm tội.

Theo đó, người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phạm tội thì không áp dụng hình phạt tù chung thân, tử hình. Mức hình phạt tù có thời hạn cao nhất là 18 năm tù.

Chính vì vậy, mặc dù hiện nay đối tượng đã gần 30 tuổi, nhưng tại thời điểm thực hiện hành vi, đối tượng mang ý chí chủ quan của người chưa đủ 18 tuổi nên được áp dụng quy định pháp luật về người dưới 18 tuổi phạm tội. Theo đó hình phạt mà đối tượng này có thể bị áp dụng cho cả hai tội danh là không quá 18 năm tù theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra vấn đề thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự cũng được xem xét. Tuy nhiên, với tội giết người và tội cướp tài sản là đặc biệt nghiêm trọng và rất nghiêm trọng nên thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 20 năm với tội đặc biệt nghiêm trọng, 15 năm với tội phạm rất nghiêm trọng. Đến nay, sự việc mới trải qua 13 năm nên vẫn chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Bởi vậy, đối tượng này sẽ bị xử lý hình sự về cả hai tội danh là tội giết người và cướp tài sản.

Luật sư Cường nói thêm dù mức hình phạt như vậy có vẻ là chưa nghiêm khắc, tuy nhiên với người đang ở độ tuổi chưa thành niên, nhận thức chưa đầy đủ về đạo đức và pháp luật, đang trong quá trình hình thành nhân cách nên với chính sách khoan hồng nhân đạo của pháp luật thì mức hình phạt như vậy là phù hợp.

Vụ án sẽ được tiếp tục làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật. Vụ án này sẽ là bài học cho quá trình đấu tranh phòng chống tội phạm và một lần nữa cho thấy khi đã thực hiện hành vi phạm tội thì bất cứ khi nào cũng có thể bị phát giác, bị xử lý dù sự việc đã diễn ra rất lâu.