Trong nhiều tuần qua, các quan chức trong chính quyền và cả Tổng thống Joe Biden nhiều lần yêu cầu Israel kiềm chế, hạ nhiệt căng thẳng bằng một lệnh ngừng bắn ngay lập tức. Nhưng hành động của Mỹ nhằm kiềm chế đồng minh có vẻ đã không có tác dụng.
Pháo sáng trên bầu trời Tel Aviv khi hệ thống phòng thủ của Israel đánh chặn tên lửa và UAV từ Iran. Ảnh: Tân Hoa xã.
Thứ nhất là về cuộc tấn công bộ binh của Israel vào Lebanon, quan điểm của chính quyền Mỹ là “không ủng hộ”. Trong cuộc thảo luận với Bộ trưởng QP Israel Yoav Gallant một ngày trước khi quân đội Israel tiến vào phía Nam Lebanon, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin tái khẳng định Mỹ ủng hộ quyền tự vệ của Israel trước Iran và các nhóm vũ trang do Tehran hậu thuẫn, trong đó có lực lượng Hezbollah ở Lebanon.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Austin cũng nhấn mạnh cần phải có “giải pháp ngoại giao” để bảo đảm người dân ở hai bên biên giới Israel - Lebanon có thể trở về nhà an toàn.
Có thể nói, trong giai đoạn chuyển giao quyền lực, việc ông Biden không thể kiềm chế Israel ở Dải Gaza và bây giờ là Lebanon đã làm chia rẽ đảng Dân chủ, có nguy cơ làm giảm tỉ lệ ủng hộ từ cử tri theo đường lối cấp tiến và cử tri gốc Arab, đặc biệt ở các tiểu bang dao động như Michigan.
Tuy nhiên, bất kỳ động thái nào nhằm trừng phạt Israel đều có thể gây tổn hại uy tín của Phó Tổng thống Kamala Harris trong nhóm các cử tri ôn hòa. Do đó, có thể thấy, vấn đề chính trị nội bộ cũng chi phối khá nhiều đến lập trường của Mỹ trong các vấn đề liên quan đến Israel.
Thứ hai, liên quan đến diễn biến mới nhất là cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran vào Israel, Tổng thống Joe Biden chỉ đạo quân đội Mỹ hỗ trợ phòng thủ Israel chống lại bất cứ cuộc tấn công nào trong tương lai vì Mỹ “hoàn toàn ủng hộ” đồng minh.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết phía Mỹ đang tham vấn với Israel về các bước tiếp theo trong việc đáp trả và ứng phó với hành động của Iran. Tuy nhiên, sự tham vấn này như thế nào và phía Israel hành động thực tế ra sao lại là câu chuyện khác.
Ngoài chính quyền đương nhiệm, thì phản ứng của 2 ứng cử viên tranh cử tổng thống cũng đáng chú ý. Cả ông Donald Trump và bà Kamala Harris đều bày tỏ mong muốn ngăn chặn một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn ở Trung Đông, nhưng chiến lược cụ thể để đạt được mục tiêu này vẫn còn mơ hồ.
Theo một số chuyên gia, chính quyền Mỹ tiếp theo sẽ phải xác định rõ mục tiêu chiến lược của mình tại Trung Đông, thay vì chỉ phản ứng trước các cuộc khủng hoảng liên tiếp.