Thuốc diệt SARS-CoV-2 công nghệ nano, hệ thống khử khuẩn diệt virus công nghệ plasma, sát khuẩn từ thảo dược… là nghiên cứu nổi bật của các tổ chức KH&CN.
Hiểu Lam
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức sự kiện Gặp gỡ 2021 vì hợp tác và phát triển với chủ đề “Các tổ chức khoa học và công nghệ vượt qua thách thức, chuyển đổi phương thức hoạt động, ứng phó với dịch COVID-19, hướng tới phát triển bền vững”. Đây là sự kiện tổ chức thường niên của VUSTA.
Phát biểu khai mạc sự kiện, TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch VUSTA cho biết, đại dịch COVID-19 khiến các tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA gặp nhiều khó khăn trong huy động tài chính phục vụ cho các hoạt động chuyên môn.
TSKH Phan Xuân Dũng phát biểu khai mạc sự kiện.
Trong bối cảnh đó, nhiều tổ chức KHCN đã chủ động nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật để đưa ra các sản phẩm hỗ trợ điều trị COVID-19. Hàng chục sản phẩm nghiên cứu đã thành công như thuốc điều trị COVID-19 nhiều thành phần kết hợp Đông – Tây y, nghiên cứu bào chế thuốc diệt SARS-CoV-2 bằng công nghệ nano của Viện Y dược Nano; Hệ thống khử khuẩn diệt virus công nghệ plasma chống đại dịch COVID-19 của Viện Công nghệ VinIT; Thiết bị khử trùng không khí Air plasma của Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường đang được Bệnh viện Việt Đức đưa vào sử dụng; Dung dịch sát khuẩn từ thảo dược của Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ hoá sinh; Trung tâm phát triển bài thuốc Đông y đã nghiên cứu và đang trong giai đoạn đăng ký thuốc điều trị COVID-19 và thực phẩm chức năng hoạt huyết bổ phổi hỗ trợ người mắc COVID-19.
Đặc biệt, Viện Y học Đinh Tiên Hoàng vừa nghiên cứu thành công mô hình viêm phổi đông đặc cấp tính lan toả trên động vật thực nghiệm giống trong bối cảnh của COVID-19. Mô hình này nếu đăng ký bản quyền thành công sẽ mở ra cơ hội nghiên cứu các thuốc (cả Đông y và Tây y) cho điều trị COVID-19.
Trình bày báo cáo đánh giá hoạt động của tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA năm 2021, PGS.TS Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch VUSTA cho biết, năm 2021, VUSTA tiếp nhận dự án ODA từ Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS với tổng kinh phí 6,5 triệu USD và nguồn bổ sung ứng phó COVID-19 là 900.000 USD. Phê duyệt 53 dự án tài trợ không hoàn lại từ nước ngoài do 30 tổ chức KHCN trực thuộc tiếp nhận với tổng kinh phí phê duyệt gần 7 triệu USD.
Bên cạnh nguồn kinh phí ngoài ngân sách, các tổ chức KHCN cũng thực hiện thành công nhiều nhiệm vụ sử dụng ngân sách nhà nước. Nghiên cứu thử nghiệm mô hình sản xuất sợi từ cuống lá sen do Viện Kinh tế Sinh thái thực hiện đã phân tích hiệu quả kinh tế của hoạt động trồng sen lấy sợi. Nhiệm vụ sản xuất tá dược tan (DE=5) từ tinh bột sắn bằng phương pháp enzim do Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Sinh học Công nghệ cao thực hiện đã hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất tá dược chất lượng cao. Nghiên cứu phát triển nguồn nguyên liệu và sản phẩm hỗ trợ điều trị bệnh ung thư từ cây thuốc bán chi liên, bạch hoa xà thiệt thảo và nấm linh chi tại Lào Cai và vùng Tây Bắc do Viện Nghiên cứu Phát triển y dược Cổ truyền Việt Nam thực hiện đã bào chế được sản phẩm viên nang cứng, phát triển được một sản phẩm hỗ trợ điều trị ưng thư được cấp phép.
PGS.TS Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch VUSTA.
Theo Phó Chủ tịch VUSTA, trong năm 2021, một số tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA đã huy động được khoảng 5,5 triệu USD để thực hiện các dự án, các hoạt động phòng chống COVID-19 từ các đối tác Mỹ, Nhật Bản, Pháp, Autrailia. Viện Dân số, Sức khoẻ và Phát triển (PHA) đã hỗ trợ điều trị từ xa cho hơn 300 bệnh nhân nhiễm COVID-19 tại nhà ở TP HCM khỏi, không có trường hợp nào tử vong. Viện Nghiên cứu và ứng dụng Nông nghiệp hữu cơ tặng nhiều sản phẩm giúp nâng cao sức khoẻ cho tuyến đầu trong thời điểm dịch bệnh căng thẳng; Viện Y dược học phía Nam cung cấp test COVID-19 cho các bệnh viện, nghiên cứu máy tạo oxy và chiết xuất oxy, pha chế và sản xuất dung dịch khử khuẩn rửa tay; Liên hiệp UIA nghiên cứu, sản xuất sản phẩm nano vàng vi lượng chiết xuất từ nano vàng vi lượng và nano bạc vi lượng…
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đánh giá, trong nhiều năm qua, công tác chuyên môn như các dự án luật, các hoạt động giám sát của Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã có sự tham gia tích cực của các nhà khoa học, các hội ngành, tổ chức KHCN trực thuộc VUSTA. Các ý kiến này đã được tiếp thu trong quá trình thẩm tra, trình Quốc hội xem xét thông qua các dự án như Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Chuyển giao công nghệ, Luật Công nghệ cao, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Thuỷ sản, Luật Lâm nghiệp…
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội
“Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Quốc hội mong muốn VUSTA tiếp tục giới thiệu các chuyên gia, nhà khoa học và các tổ chức KHCN trực thuộc có tiềm lực để góp phần phục vụ hoạt động lập pháp, giám sát, thẩm tr các đề án, dự án quan trọng quốc gia mà Uỷ ban được phân công chủ trì thẩm tra” - ông Nguyễn Tuấn Anh nói và nhấn mạnh năm 2022, VUSTA tập trung yêu cầu các tổ chức KHCN cần chuyển đổi mạnh mẽ phương thức hoạt động để thích ứng trong bối cảnh mới, trong đó chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để đáp ứng yêu cầu cách mạng công nghiệp 4.0.
Các đại biểu trình bày tham luận, ý kiện tại sự kiện.
Tại sự kiện, VUSTA tặng bằng khen cho 27 tập thể và 36 cá nhân thuộc các tổ chức KHCN đã có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống COVID-19.
TSKH Phan Xuân Dũng cùng ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội trao bằng khen cho các tổ chức, cá nhân.
TSKH Phan Xuân Dũng cùng Ths Nguyễn Quyết Chiến, Tổng Thư ký VUSTA trao bằng khen cho các cá nhân, tập thể.
Hội nghị “Đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng”
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự và chủ trì Hội nghị “Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng”, do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (11 Lê Hồng Phong, Hà Nội).
Thực hiện Chỉ thị số 01 ngày 09/3/2021 của Bộ Chính trị về việc Nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; căn cứ Điều lệ và Chương trình công tác năm 2021; chiều 15/9, Liên hiệp Hội Việt Nam đã tổ chức Hội nghị toàn quốc “Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng”.
Phó Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp Công nghệ khẳng định, doanh nghiệp KHCN chính là nơi ba dòng chảy gặp nhau: Dòng chảy tri thức khoa học, dòng chảy vốn - thị trường và dòng chảy chính sách - thể chế.
Phó Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp Công nghệ khẳng định, doanh nghiệp KHCN chính là nơi ba dòng chảy gặp nhau: Dòng chảy tri thức khoa học, dòng chảy vốn - thị trường và dòng chảy chính sách - thể chế.
Theo Phó Chủ tịch VUSTA - Phạm Ngọc Linh, hội nghị giúp tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, trong sạch, vững mạnh, đảm bảo đoàn kết, thống nhất trong Đảng.
Theo Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Quang Thao, năm 2025 đánh dấu giai đoạn có ý nghĩa đặc biệt đối với khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Triển khai Chương trình công tác toàn khóa 2025-2030, chiều 28/11/2025 Đảng ủy Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) đã tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ công tác Đảng năm 2025.
Theo ThS Kiều Công Thược, đối với VUSTA, việc chuyển đổi mô hình hoạt động từ quản lý hành chính truyền thống sang quản trị dựa trên dữ liệu là bước đi chiến lược mang tính sống còn.
TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch VUSTA khẳng định, 40 năm qua là hành trình của trí tuệ, bản lĩnh và sự cống hiến không mệt mỏi của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam.
Với tinh thần “nhường cơm sẻ áo”, VUSTA cùng các Hội thành viên, các tổ chức KH&CN trực thuộc đã phát động quyên góp, ủng hộ đồng bào bị thiệt hại mưa lũ.
Sáng 22/11, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức hội thảo Góp ý Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, khen thưởng.
Sáng 18/11 tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Hội Cơ khí Việt Nam đã tổ chức hội thảo “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chế tạo sản phẩm cơ khí”.
Lễ vinh danh Sáng kiến giáo dục thông minh (SEI Awards) là điểm nhấn của Diễn đàn Công nghệ và chuyển đổi số giáo dục (Edtech Vietnam) được tổ chức thường niên từ năm 2023. Chủ tịch VUSTA Phan Xuân Dũng đã phát biểu khai mạc buổi lễ và biểu dương, chúc mừng các tổ chức, doanh nghiệp được vinh danh.
PGS.TS Phạm Ngọc Linh, Phó Chủ tịch VUSTA cho rằng, hoạt động đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ngành giáo dục đào tạo hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế về hạ tầng mạng, trang thết bị CNTT.
Theo Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) Nguyễn Quyết Chiến, hoạt động thi đua khen thưởng của VUSTA ngày càng khởi sắc, góp phần hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao.
Theo TS Lê Công Lương, Phó Tổng Thư ký VUSTA, việc tăng cường năng lực và phát huy vai trò chủ động của đội ngũ trí thức KH&CN địa phương sẽ góp phần thực thi hiệu quả các chính sách bảo tồn đa dạng sinh học, thúc đẩy phát triển bền vững.
Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh khẳng định, sáng kiến Chiến lược Cửa ngõ Toàn cầu của EU đang mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới cho các tổ chức xã hội, viện nghiên cứu và hiệp hội nghề nghiệp.
ThS Nguyễn Quyết Chiến, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Tổng Thư ký VUSTA cho rằng, Đảng ủy lãnh đạo toàn diện nhưng đúng nguyên tắc, không làm thay, đề cao tính chủ động, trách nhiệm của Đoàn Chủ tịch, của Cơ quan Trung ương VUSTA...
Theo GS.TS Đào Xuân Học, khát vọng phát triển và tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường là những giá trị tinh thần mới được nhấn mạnh và cần được xem là yếu tố then chốt để tạo ra bước nhảy vọt.