Chênh lệch quân số giữa quân đội Nga và Ukraine là 10:1

Trong bối cảnh xung đột Ukraine trong thời gian qua vẫn diễn biến ác liệt, một tin tức gây sốc đã đến từ chiến trường. Đại tướng Oleksandr Syrskyi, Tổng Tư lệnh quân đội Ukraine, đã đưa ra cảnh báo rằng, quân đội Nga (RFAF) đã đạt được lợi thế 10:1 về quân số. Điều này chắc chắn khiến tình hình vốn đã khó khăn của quân đội Ukraine (AFU), sẽ ngày càng trở nên tồi tệ hơn.

Tướng Syrskyi là một trong những nhân vật đóng vai trò chủ chốt trong cuộc xung đột Nga-Ukraine; tuy nhiên ông có lý lịch tương đối “phức tạp”. Tướng Syrskyi sinh ngày 26/7/1965 tại tỉnh Vladimir, Liên bang Nga, Liên Xô; đã tốt nghiệp Học viện Chỉ huy Quân sự cấp cao Moscow và hiện nay bố mẹ của ông vẫn ở nước Nga.

Trong suốt sự nghiệp quân ngũ của mình, ông đã trưởng thành từ cấp trung đội lên chức tổng tư lệnh quân đội; tích lũy được nhiều kinh nghiệm chiến đấu và chỉ huy. Ông từng giữ chức phó chỉ huy trong chiến dịch chống khủng bố năm 2014 ở miền Đông Ukraine và bắt đầu giữ chức Tư lệnh Lục quân AFU vào tháng 8/2019.

Ngày 8/2/2024, tướng Syrskyi được Tổng thống Volodymyr Zelensky bổ nhiệm làm Tổng Tư lệnh AFU, thay Đại tướng Valeriy Zaluzhny. Lý do có thể là tướng Zaluzhny “không hợp” với Tổng thống Zelensky và có mưu đồ chính trị, khi giành được sự ủng hộ của cả lực lượng vũ trang và dân chúng Ukraine, lớn hơn Tổng thống Zelensky.

Tướng Syrskyi cũng đã chứng tỏ khả năng chỉ huy xuất sắc trong các chiến quan trọng như chiến dịch phòng thủ Kiev, chiến dịch phản công Kharkov và Kherson và được trao tặng danh hiệu "Anh hùng Ukraine". Tuy nhiên, ngay cả khi có một vị tướng giàu kinh nghiệm như vậy, vẫn phải đưa ra lời cảnh báo nghiêm khắc trước tình hình chiến trường hiện tại.

Lợi thế quân số 10:1 giữa RFAF và AFU, được tướng Syrsky chỉ ra không phải là một sự cường điệu. Xét theo tình hình thực tế trên chiến trường, RFAF đã liên tục triển khai quân theo nhiều hướng. Ở Mặt trận phía Đông, (đặc biệt là chiến trường Donetsk), RFAF luôn duy trì thế tấn công mạnh mẽ.

Theo phân tích quân sự có liên quan, tại một số khu vực chiến trường trọng điểm, sức mạnh của nhóm tác chiến RFAF, thậm chí còn vượt trội hơn sức mạnh phòng thủ của Ukraine gấp nhiều lần. Ví dụ, trong chiến dịch Bakhmut, RFAF đã tập hợp lực lượng vượt trội và liên tục tấn công vào các vị trí của quân Ukraine, khiến chiến tuyến của AFU tại đây sụp đổ.

Ở mặt trận phía bắc, RFAF cũng tăng cường triển khai lực lượng. Tại khu vực Kharkov, RFAF đã phát động một cuộc tấn công trên bộ quy mô lớn, tập hợp khoảng 50.000 quân và tiến dọc theo biên giới phía bắc dài 60 km. Hành động này buộc AFU phải khẩn trương triển khai lực lượng để ứng phó, làm phân tán lực lượng vốn đã rất mỏng của AFU.

Có nhiều lý do giải thích cho lợi thế về sức mạnh của RFAF. Xét về khả năng huy động trong nước, Nga có dân số đông đảo và có thể nhanh chóng huy động một lượng lớn quân trong thời chiến; đặc biệt là huy động ở khu vực phía đông và phía nam nước Nga, nơi kinh tế chưa phát triển mạnh.

Về chính sách với người nhập ngũ: Khi tình huống đất nước có chiến tranh, chính phủ Nga, thông qua cơ chế huy động hợp lý, sẽ tuyển quân dự bị và những người đủ điều kiện trong độ tuổi lao động vào quân đội. Sau một thời gian ngắn huấn luyện, họ được bổ sung vào các đơn vị chiến đấu ở tiền tuyến.

Đồng thời, ngành công nghiệp quốc phòng Nga nhờ có nền tảng vững chắc từ thời Liên Xô, cũng đang hoạt động “hết công suất”; cộng với những kho dự trữ chiến lược từ thời Liên Xô, đủ cung cấp cho quân đội vũ khí, trang bị sau khi tăng quân.

Ngược lại, AFU phải đối mặt với nhiều khó khăn về mặt quân số. Một mặt, giao tranh liên tục đã gây ra thương vong nghiêm trọng cho AFU. Ngoài 73.000 binh lính thiệt mạng, còn có rất nhiều binh lính bị thương hoặc mất tích.

Mặt khác, tiềm năng huy động trong nước của Ukraine đang suy giảm nghiêm trọng. Khi chiến tranh tiếp diễn, số lượng người đáp ứng các yêu cầu nghĩa vụ quân sự và sẵn sàng tham gia quân đội ngày càng giảm. Ngoài ra, một số thanh niên và trung niên, đã chạy trốn khỏi Ukraine để tránh chiến tranh, làm suy yếu thêm khả năng bổ sung quân số cho AFU.

Về vũ khí trang bị, mặc dù viện trợ quốc tế đã cung cấp vũ khí và trang bị hỗ trợ cho AFU ở một mức độ nhất định, nhưng vẫn chưa thể cung cấp đầy đủ cho AFU chiến đấu. Cùng với đó, ngành công nghiệp quốc phòng của Ukraine đã bị Nga tấn công liên tục, hạn chế khả năng sản xuất.

Trước sự chênh lệch nghiêm trọng về quân số, mức độ khó khăn trong chiến đấu của AFU trên chiến trường tăng lên đáng kể. Trong phòng thủ, do thiếu hụt quân số, nên AFU khó xây dựng được tuyến phòng thủ hoàn chỉnh, vững chắc. Trên các tuyến phòng thủ, thường xuyên xuất hiện sơ hở; tạo cơ hội cho quân Nga tận dụng.

Trong cuộc tấn công, sự bất lợi về quân số khiến AFU khó có thể hình thành lực lượng đột phá hiệu quả, các hoạt động tấn công thường bị cản trở và thậm chí chịu tổn thất nặng. Ví dụ, trong một số cuộc phản công cục bộ do AFU phát động, do quân số và hỏa lực không thể bằng RFAF, nên trong quá trình tiến công, họ đã gặp phải các cuộc phản công từ lực lượng vượt trội của RFAF, dẫn đến thương vong lớn và cuộc phản công kết thúc trong thất bại.

Về mặt chiến lược, ưu thế về quân số của Nga có thể có tác động sâu sắc đến kết quả của cuộc xung đột Nga-Ukraine. Nếu RFAF có thể tận dụng tối đa lợi thế này và mở rộng hơn nữa chiến thắng, họ có thể gây áp lực lớn hơn cho AFU và thậm chí có thể thay đổi cục diện chiến lược của toàn bộ chiến trường.

Do đó, để có thể “trường kỳ kháng chiến”, AFU cần phải thực hiện các biện pháp hiệu quả càng sớm càng tốt, để khắc phục tình trạng thiếu quân số. Ví dụ như hạ độ tuổi nhập ngũ từ 25 tuổi xuống 18 tuổi và cần thiết có thể huy động cả phụ nữ vào quân đội.

Quan sát diễn biến cuộc xung đột Nga-Ukraine, sự tàn khốc của chiến tranh được phản ánh rõ nét qua từng con số thương vong và thay đổi về cán cân sức mạnh giữa hai quân đội. Trong tương lai, khi tình hình chiến trường tiếp tục diễn biến ác liệt, liệu AFU có thể chịu được áp lực từ RFAF và phá vỡ tình thế bất lợi về quân số hay không, vẫn còn là điều chưa chắc chắn. (nguồn ảnh Military Review, Kyiv Post, Sputnik, Al Jazeera).