Ông Mi chael Kokalari, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital vừa có nhận định, cắt giảm lãi suất điều hành thúc đẩy thị trường chứng khoán Việt Nam tăng trưởng.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam đã cắt giảm lãi suất điều hành 4 lần trong năm nay, giảm 150 điểm cơ bản xuống còn 4,5% (đối với lãi suất tái cấp vốn), trái ngược với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất 4 lần trong năm 2023, tăng 100 điểm cơ bản lên 5,5%.
NHNN đã cắt giảm lãi suất và thực hiện các biện pháp khác nhằm thúc đẩy tăng trưởng GDP của Việt Nam sau khi tăng trưởng GDP giảm từ 6,4% so với cùng kỳ năm ngoái trong nửa đầu năm 2022 xuống còn 3,7% trong nửa đầu năm 2023.
Việc cắt giảm lãi suất điều hành của NHNN thúc đẩy các ngân hàng thương mại (NHTM) giảm lãi suất huy động và lãi suất cho vay (lãi suất huy động đã giảm khoảng 150 điểm cơ bản kể từ đầu năm đến nay), góp phần cho chỉ số VN-Index tăng hơn 20% kể từ đầu năm tính đến ngày 8/8.
VinaCapital kỳ vọng sự phục hồi mạnh mẽ về tăng trưởng GDP và tăng trưởng lợi nhuận vào năm sau sẽ đẩy giá cổ phiếu tăng cao hơn, mặc dù không kỳ vọng việc nới lỏng chính sách tiền tệ của NHNN sẽ hỗ trợ nhiều cho tăng trưởng GDP năm 2023, vì các ngân hàng hiện đang thận trọng trong việc cho vay và vì lãi suất cao không phải là nguyên nhân chính gây ra sự trì trệ cho nền kinh tế Việt Nam trong năm nay.
Tác động của lãi suất thấp đến thị trường chứng khoán và bất động sản
VN-Index đã tăng hơn 20% tính từ đầu năm đến nay, một phần do nhà đầu tư đã rút tiền từ ngân hàng để đầu tư vào thị trường chứng khoán khi các khoản tiền gửi kỳ hạn 6 tháng đến thời điểm đáo hạn và vì thị trường đã bị bán tháo năm ngoái.
Sự phục hồi của VN-Index do giá cổ phiếu ngân hàng và bất động sản tăng gần 30% tính từ đầu năm đến thời điểm hiện tại bởi tỷ trọng lớn của hai ngành này trong chỉ số VN-Index (ngân hàng chiếm 35% và bất động sản chiếm 18%).
Tăng trưởng giá cổ phiếu ở hai ngành này đã đóng góp hơn 2/3 tăng trưởng của VN-Index tính từ đầu năm đến nay. Sự cải thiện tâm lý thị trường đối với giá cổ phiếu ngân hàng đến từ việc nhà đầu tư bớt lo ngại về chất lượng tài sản và kỳ vọng vào tăng trưởng tín dụng cao hơn trong nửa cuối năm nay do lãi suất thấp hơn.
Tuy nhiên, cần chú ý lãi suất cho vay giảm không đồng đều giữa các ngân hàng, phần lớn do tình trạng thắt chặt thanh khoản, vấn đề đặc biệt nghiêm trọng ở một số ngân hàng với quy mô nhỏ hơn.
Lãi suất thấp đã cải thiện tâm lý của nhà đầu tư đối với thị trường bất động sản khi các hoạt động giao dịch đang có dấu hiệu bắt đầu phục hồi trở lại, một phần là do lãi suất vay mua nhà đã giảm hơn 50 điểm cơ bản tại nhiều ngân hàng trong tháng qua.
VinaCapital kỳ vọng lãi suất vay mua nhà sẽ giảm thêm 50-100 điểm cơ bản trong 6-12 tháng tới và đáng chú ý là tâm lý cải thiện đối với thị trường bất động sản đã tác động tích cực đến tâm lý đối với cổ phiếu bất động sản lớn và tâm lý của nhà đầu tư đối với các công ty hưởng lợi từ hoạt động phát triển bất động sản (chẳng hạn như cổ phiếu các công ty xây dựng, các công ty thép...).
Đà phục hồi của VN-Index sẽ tiếp tục được duy trì bởi lợi nhuận cao hơn trong năm 2024 và bởi mức định giá hấp dẫn hiện tại
Tóm lại, sự phục hồi mạnh mẽ hơn 20% của VN-Index tính từ đầu năm đến nay phần lớn được thúc đẩy bởi việc NHNN cắt giảm lãi suất tiền gửi ngân hàng khoảng 150 điểm cơ bản.
Các khoản tiền gửi kỳ hạn 6 tháng đã đến thời điểm đáo hạn và nhà đầu tư đem lại khoản tiền đó để đầu tư vào thị trường chứng khoán. Lãi suất thấp còn giúp cải thiện tâm lý thị trường và hoạt động giao dịch trong thị trường bất động sản và đồng thời tạo ra kỳ vọng về tăng trưởng tín dụng cao hơn trong nửa cuối năm 2023.
Lãi suất tại Việt Nam đã hạ nhiệt nhờ vào việc cắt giảm lãi suất điều hành mạnh mẽ từ NHNN, trong lúc Mỹ và EU vẫn đang tăng lãi suất, vì vậy sự chênh lệch (đang dần mở rộng) giữa lãi suất tại Việt Nam và lãi suất tại Mỹ đã tạo áp lực giảm lên tỷ giá USD/VND, tuy nhiên áp lực mất giá này đã giảm bớt nhờ vào sự cải thiện đáng kể trong thặng dư thương mại của Việt Nam từ 0% GPD trong năm 2022 lên 6% trong năm 2023.
Cuối cùng, VinaCapital kỳ vọng sự tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ trong năm 2024, điều này có nghĩa là đà phục hồi của VN-Index, hiện được thúc đẩy bởi lãi suất thấp trong năm 2023, sẽ tiếp tục được duy trì bởi lợi nhuận cao hơn trong năm 2024 và bởi mức định giá hấp dẫn hiện tại của thị trường.
Tỷ lệ P/E của VN-Index năm 2023 hiện đang thấp hơn 30% so với trung bình 5 năm qua và thấp hơn 10% so với định giá P/E của các thị trường trong khu vực.