“Cò” đất chuyển hướng sang môi giới sầu riêng ở Tây Nguyên

Sầu riêng ở Đắk Nông và Đắk Lắk đang được thu mua với mức giá cao. Trong khi tỉnh Đắk Nông đang vào cuối vụ, chủ yếu thu hoạch sầu riêng Ri 6 thì tại tỉnh Đắk Lắk, các nhà vườn mới bắt đầu vào vụ thu hoạch chính.

Thời điểm này, tại nhiều vùng có diện tích sầu riêng lớn, không khó bắt gặp cảnh người môi giới sầu riêng ("cò" sầu riêng) rủ nhau đến vườn người dân xem trái, chốt giá.

Một "cò" sầu riêng ở xã Ea Tar, huyện Cư M'gar (Đắk Lắk) cho biết, thông qua các mối quan hệ với thương lái Trung Quốc, anh này cùng với 2 người khác tìm đến các vườn sầu riêng của người dân chốt giá thu mua.

"Đến nay, chúng tôi chốt được hơn 500 tấn, với giá 73.000-80.000 đồng/kg. Mỗi kg sầu riêng được bán, chúng tôi được hưởng hoa hồng 1.000 đồng", người này nói.

"Khi tìm thấy vườn đẹp, chúng tôi quay clip cho thương lái xem, nếu họ đồng ý mua và chốt giá bán thì chúng tôi dẫn họ vào gặp chủ vườn để thương thảo", người này nói và thông tin, nhiều "cò" sầu riêng xuất thân từ "cò" đất trước đây.

Tương tự, từ đầu tháng 7 tới nay, tại thành phố Gia Nghĩa (Đắk Nông), xuất hiện nhiều "cò" sầu riêng. Do thị trường bất động sản tại địa bàn đang "đứng bánh", nhiều "cò" đất chuyển sang "cò" sầu riêng theo kiểu "lướt sóng".

Sau khi xem vườn và chụp hình, quay phim, những người môi giới đăng tải lên mạng xã hội rao bán. Có trường hợp, "cò" đẩy giá cao ngất ngưởng so với giá chủ vườn đưa ra.

Cũng vì tình trạng người môi giới đẩy giá, một số thương lái chốt giá không được, dẫn đến trường hợp vườn sầu riêng "mắc cạn", chủ vườn phải mang bán ở các điểm bán nhỏ, lẻ.

"Việc "cò" sầu riêng tung hoành, đẩy giá quá cao gây thiệt hại kinh tế lớn cho người bán lẫn người mua. Những người chịu thiệt hại lớn nhất vẫn là nông dân. Bởi khi không bán được, cây sầu riêng sẽ bị suy vì phải neo trái", chủ vựa sầu riêng ở Đắk Nông nói.

Gia đình bà T.T.T. (ngụ huyện Cư M'gar, tỉnh Đắk Lắk) có 2ha sầu riêng dự kiến thu được hơn 20 tấn. Thời gian gần đây, gia đình bà T. liên tục được "cò" liên hệ gia đình để chốt vườn.

Theo bà T. gia đình chỉ cần mở cửa vườn là có người vào liên hệ đặt cọc.

"Cò vào đông lắm, họ sẵn sàng đặc cọc 40%. Tuy nhiên, gia đình vào hợp tác xã nên ưu tiên bán cho hợp tác xã với giá 68.000 đồng/kg", bà T. nói và cho biết thêm một số hộ xung quanh đều chốt giá với cò trên 80.000 đồng/kg.

Tương tự, vườn sầu riêng của gia đình vừa đến ngày thu hoạch, "cò" sầu riêng đã vào đặt mua hàng của vườn nhà ông N.H.T. (ngụ huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông) với giá 68.000 đồng/kg.

Nhận thấy giá cao, ông T. đã chốt bán với nhóm người này và nhận 50% tiền cọc. Tuy nhiên, chỉ hôm sau, giá sầu riêng trên thị trường đã được đẩy lên 75.000 đồng/kg.

"Giá sầu riêng tăng cao chỉ sau một đêm nhưng vì mình đã nhận cọc của họ, nếu hủy cọc thì phải đền gấp đôi nên phải chấp nhận bán cho họ. Tính ra, chỉ sau một đêm, tôi đã mất gần 100 triệu đồng", ông T. nói.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Hằng, chủ một vựa sầu riêng tại Đắk Nông, cho biết có nhiều "cò" đến vườn người dân chốt giá trên 80.000 đồng/kg theo hình thức mua sỉ.

Tuy nhiên, theo chủ vựa sầu riêng, những trường hợp này không hiểu gì về sầu riêng nhưng tạo thành từng nhóm để làm việc, từ đó "thổi giá", gây ảnh hưởng tới việc mua bán của một số doanh nghiệp, hợp tác xã.

"Sầu riêng được giá hơn hẳn các năm trước nên một số nơi xảy ra tình trạng bảo kê hoặc tranh giành địa bàn thu mua sầu riêng, ảnh hưởng tới an ninh trật tự địa bàn", chủ vựa sầu riêng nói thêm.

Ông Vũ Đức Côn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk, Chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk đánh giá vụ sầu riêng năm nay có nhiều thuận lợi. Sầu riêng được tiêu thụ với giá cao và đầu ra ổn định do đã được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc.

Tuy nhiên, cũng theo ông Côn, bất lợi lớn nhất của vụ sầu riêng năm nay là tình hình giá cả đang không ổn định.