Địa chất học dự báo Trái Đất sắp có đại dương mới

Các nhà nghiên cứu nhận thấy mảng kiến tạo đang tách dần, báo hiệu khả năng xuất hiện một đại dương hoàn toàn mới - hiện tượng hiếm hoi hút sự chú ý toàn cầu.

Trong nhiều thập kỷ qua, các nhà địa chất đã theo dõi sự phát triển của hệ thống rạn nứt Đông Phi (East African Rift System – EARS). Và mới đây, một nghiên cứu mới của Đại học Keele (Anh) công bố trên Tạp chí Khoa học Trái đất châu Phi đã chỉ ra rằng, châu lục này đang bị tách dần thành hai mảng và quá trình đó đã bắt đầu từ hàng chục triệu năm nay.

Các nhà khoa học đã sử dụng dữ liệu từ tính thu thập từ những năm 1968-1969 bằng các thiết bị hàng không. Nhờ đó, họ đã tái dựng được quá trình phân tách giữa châu Phi và bán đảo Arab - hai mảnh ghép từng khớp với nhau như trò xếp hình khổng lồ của địa cầu cổ đại.

Khu vực được các nhà khoa học nghiên cứu là Afar - nơi Biển Đỏ gặp Vịnh Aden. Ảnh: Tạp chí Khoa học Trái đất châu Phi
Khu vực được các nhà khoa học nghiên cứu là Afar - nơi Biển Đỏ gặp Vịnh Aden. Ảnh: Tạp chí Khoa học Trái đất châu Phi

Cụ thể, sự tách mảng được thúc đẩy bởi hoạt động địa chất bao gồm núi lửa và những cơn rung chấn dọc theo đới tách giãn Đông Phi. Hệ thống kéo dài hơn 6.400km, trung bình rộng 50-60km, chạy từ Jordan qua Ethiopia xuống Mozambique. Nhiều khu vực tại Ethiopia và Kenya từng xuất hiện các vết nứt khổng lồ do hoạt động kiến tạo bên dưới. Hồi năm 2005, một khe nứt dài 56km đã hình thành ở vùng Afar của Ethiopia chỉ trong vòng ba tuần, theo Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA).

Các nhà khoa học thuộc Đại học Keele dự đoán, vết tách sẽ tiếp tục kéo dài, chia đôi những hồ nước khổng lồ như hồ Malawi và hồ Turkana - nơi được xem là điểm nóng của tiến trình đặc biệt này. Cuối cùng, châu Phi sẽ không còn là một khối thống nhất. Phần Tây lớn hơn sẽ bao gồm hầu hết các quốc gia như Ai Cập, Algeria, Nigeria, Ghana hay Namibia. Phần Đông nhỏ hơn sẽ gồm Somalia, Kenya, Tanzania, Mozambique và một phần lớn Ethiopia.

Theo Hiệp hội Địa chất London (Anh), khi quá trình tách giãn tiếp diễn, thung lũng tách giãn sẽ dần chìm xuống, đến lúc nào đó nước biển sẽ có thể tràn vào, nhưng có thể phải mất từ 5 - 10 triệu năm. Điều này tương tự như cách Biển Đỏ đã hình thành từ quá trình tách rạn trước đây.

Các nhà nghiên cứu lưu ý, không phải mọi quá trình rạn nứt đều dẫn tới đại dương mới. Bài phân tích trên Phys.org chỉ ra rằng một số rạn nứt có thể thất bại do lực kiến tạo không đủ mạnh. Tuy vậy, các chỉ số đo đạc tại Đông Phi hiện nay cho thấy xu hướng tách rời là liên tục và đáng kể.

Tận mục loài khủng long cổ xưa nhất từng lang thang trên Trái Đất

Từng sinh sống ở những vùng đất cổ đại châu Âu, Plateosaurus là một trong những loài khủng long sơ khai, có cấu trúc tiến hóa đáng chú ý nhất.

Là một trong những khủng long cổ nhất từng được biết đến. Plateosaurus xuất hiện từ cuối kỷ Trias, hơn 210 triệu năm trước. Ảnh: Pinterest.
Là một trong những khủng long cổ nhất từng được biết đến. Plateosaurus xuất hiện từ cuối kỷ Trias, hơn 210 triệu năm trước. Ảnh: Pinterest.
Kích thước lớn bất ngờ so với các loài động vật cùng thời. Dài tới 10 m và nặng hơn 4 tấn, Plateosaurus là một trong những động vật lớn nhất thời bấy giờ. Ảnh: Pinterest.
Kích thước lớn bất ngờ so với các loài động vật cùng thời. Dài tới 10 m và nặng hơn 4 tấn, Plateosaurus là một trong những động vật lớn nhất thời bấy giờ. Ảnh: Pinterest.

Sư tử túi - kẻ săn mồi đáng sợ nhất từng tồn tại trên Trái Đất

Sinh sống ở Úc thuở xa xưa, Thylacoleo, hay “sư tử túi”, là một trong những loài thú có túi đáng sợ nhất từng tồn tại.

Kích thước tương đương một con báo lớn. Thylacoleo nặng từ 100 đến 160 kg, gấp rưỡi loài thú có túi lớn nhất còn tồn tại là kangaroo đỏ. Ảnh: Pinterest.
Kích thước tương đương một con báo lớn. Thylacoleo nặng từ 100 đến 160 kg, gấp rưỡi loài thú có túi lớn nhất còn tồn tại là kangaroo đỏ. Ảnh: Pinterest.
Có lực cắn mạnh nhất trong các thú có túi. Sức cắn của Thylacoleo vượt cả sư tử hiện đại theo tỷ lệ kích thước. Ảnh: Pinterest.
Có lực cắn mạnh nhất trong các thú có túi. Sức cắn của Thylacoleo vượt cả sư tử hiện đại theo tỷ lệ kích thước. Ảnh: Pinterest.

Phát hiện gây sốc nhiều đại dương ngầm ẩn giấu sự sống trong Hệ Mặt Trời

Thiên thể có đại dương ngoài Trái Đất luôn khiến giới khoa học kinh ngạc vì khả năng tồn tại sự sống tiềm ẩn trong môi trường khắc nghiệt của vũ trụ.

Đại dương không chỉ có trên Trái Đất. Nhiều thiên thể trong Hệ Mặt Trời như Europa, Enceladus hay Titan được cho là sở hữu đại dương ngầm khổng lồ dưới lớp băng. Ảnh: Pinterest.
Đại dương không chỉ có trên Trái Đất. Nhiều thiên thể trong Hệ Mặt Trời như Europa, Enceladus hay Titan được cho là sở hữu đại dương ngầm khổng lồ dưới lớp băng. Ảnh: Pinterest.
Europa – mặt trăng của Sao Mộc – có thể có nhiều nước hơn cả Trái Đất. Dưới lớp vỏ băng dày hàng chục km của Europa là một đại dương sâu hàng trăm km, nơi có thể tồn tại sự sống vi sinh vật. Ảnh: Pinterest.
Europa – mặt trăng của Sao Mộc – có thể có nhiều nước hơn cả Trái Đất. Dưới lớp vỏ băng dày hàng chục km của Europa là một đại dương sâu hàng trăm km, nơi có thể tồn tại sự sống vi sinh vật. Ảnh: Pinterest.

Đọc nhiều nhất

Tin mới