Xử trí chảy máu cam trong thời tiết lạnh

Mùa đông là thời điểm trẻ thường xuyên xuất hiện tình trạng chảy máu cam, khiến nhiều gia đình bối rối.

Theo Quốc Toàn/Zing 01/01/2023 00:30

Xu tri chay mau cam trong thoi tiet lanh — *Chảy máy cam là tình trạng phổ biến trong thời tiết lạnh. Ảnh: kidclinicsingapore.*

Trên thực tế, triệu chứng chảy máu cam vào mùa đông, trong điều kiện thời tiết lạnh, khô không hiếm. Tình trạng này xuất hiện nhiều hơn ở nhóm trẻ em do chưa tự chăm sóc được cho bản thân, cơ thể còn nhạy cảm.

Giải thích về vấn đề này, PGS.TS Phạm Thị Bích Đào, Bộ môn Tai - Mũi - Họng, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, cho hay: “Chảy máu cam vào mùa đông thường do không khí nóng và khô từ lò sưởi, điều hòa nóng, bếp lửa… hút hơi ẩm ra khỏi niêm mạc mũi”.

Lúc này, các vết nứt nhỏ hình thành, gây ngứa và khó chịu cho bệnh nhân. Tình trạng này dẫn tới người bệnh có phản xạ dụi hoặc ngoáy bên mũi ngứa và dẫn đến chảy máu cam.

“Sau khi chảy máu mũi, cơ chế hoạt động của cơ thể sẽ giúp chúng ta tự cầm máu bằng cách tạo ra các cục máu đông. Dù vậy, các cục máu đông này không bao giờ chắc bằng mạch máu nguyên vẹn”, vị chuyên gia nói.

Vì vậy, trẻ em thường bị chảy máu mũi một vài lần liên tục trong nhiều ngày do các bé liên tục dụi mũi khô, ngứa.

Tuy nhiên, PGS Đào cũng lưu ý cha mẹ cần đảm bảo con không có biểu hiện khác đi kèm như chảy máu dưới da, chảy máu lợi.

“Trong một số trường hợp gia đình có tiền sử các bệnh lý về máu như giảm tiểu cầu, suy tủy, ung thư máu… cần cho trẻ xét nghiệm máu để phát hiện các bệnh lý của hệ mạch máu. Chảy máu mũi rất có thể là một trong các biểu hiện của những bệnh lý trên”, bà nói.

Điều may mắn là ở hầu hết trường hợp, tình trạng này chỉ là chảy máu cam thông thường. Tình trạng chảy máu mũi có thể chỉ xuất hiện với lượng nhỏ. Nhưng đôi khi, bệnh nhân có thể chảy rất nhiều máu, thậm chí làm ướt khăn trải giường hoặc khăn tắm.

Cách xử trí

Theo PGS Phạm Thị Bích Đào, trong các trường hợp trẻ nhỏ hoặc người bên cạnh chảy máu mũi, việc đầu tiên cần làm là giữ bình tĩnh, không nên lo lắng, tránh để bệnh nhân cũng hoảng sợ.

Các bước cần làm lúc này là:

Cho bệnh nhân ngồi thẳng dậy

Hơi nghiêng người về phía trước

Bóp nhẹ cánh mũi trong khoảng 3-5 phút

Lúc này, nếu máu vẫn chảy, chúng ta cần giữ lâu hơn vào lần sau. Bắt đầu với 5 phút, thậm chí thử lại với 10 phút.

Ngoài ra, vị chuyên gia gợi ý người bệnh có thể đặt một ít đá lạnh lên sống mũi để làm co mạch, giảm lưu lượng máu.

Xu tri chay mau cam trong thoi tiet lanh-Hinh-2 — *Người bệnh chảy máu mũi nên hơi nghiêng người về phía trước và bóp nhẹ cánh mũi. Ảnh minh họa: healthblog.*

Trong trường hợp bóp cánh mũi liên tục 3 lần, mỗi lần khoảng 5-10 phút nhưng máu không cầm, mọi người nên cho bệnh nhân đến cơ sở y tế để xử lý.

Phòng chảy máu mũi

Do tình trạng chảy máu mũi xuất hiện chủ yếu do tác động từ thời tiết cũng như chính thói quen của bệnh nhân, PGS Đào gợi ý một số cách hạn chế nguy cơ này:

Giữ không khí đủ độ ẩm bằng cách sử dụng máy hóa hơi hoặc máy tạo độ ẩm như máy phun sương.

Người bệnh tuyệt đối không dụi hoặc ngoáy mũi. Đồng thời, người chăm sóc phải xử trí cho người bệnh các biểu hiện khô mũi, ngứa mũi.

Có thể làm ẩm mũi bằng cách nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý 0,9% có nhiệt độ ấm hoặc gel chống khô trước khi ngủ.

Nếu tình trạng chảy máu cam xuất hiện thường xuyên và các biện pháp tự chữa tại nhà như hướng dẫn trên không cải thiện được tình hình, PGS Đào khuyến cáo bệnh nhân nên đến khám với bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng để giải quyết vấn vấn đề.

Thông thường, các bác sĩ có thể chỉ định nội soi phát hiện các nguyên nhân cụ thể của mũi để xử trí như đốt các điểm mạch chảy máu, bôi thuốc, khí dung thuốc, sử dụng thuốc uống...

Mục Sức khỏe giới thiệu cuốn Ăn gì không chết. Cuốn sách là một khảo cứu của bác sĩ Michael Greger sau khi ông xem xét tỉ mỉ 15 nguyên nhân hàng đầu dẫn đến chết trẻ ở Mỹ để giải thích tại sao can thiệp dinh dưỡng và lối sống có thể giúp ta khỏe mạnh hơn, ví dụ như mối liên hệ giữa thịt gà và ung thư tuyến tụy, hoặc bệnh tiểu đường và đậu.