 |
| Kỳ họp "lưỡng hội" bầu ban lãnh đạo mới của Trung Quốc. |
Những năm qua Trung Quốc đã tiến hành 6 lần cải cách cơ cấu hành chính và đây là lần thứ bảy. Phương án cải cách lần này đụng chạm tới 6 bộ và ủy ban ngang bộ, giảm thiểu 4 cơ quan hành chính trong đó có hai cơ quan cấp bộ, từ 27 bộ, ủy ban nay giảm xuống còn 25 bộ và ủy ban. Những cơ quan chính phủ nằm trong diện tiến hành cải cách lần này bao gồm: Bộ Đường sắt, Bộ Y tế, Tổng cục Quản lý giám sát thực phẩm y dược, Phát thanh truyền hình-xuất bản, Cục Năng lượng Quốc gia, Cục Hải dương Nhà nước.
Sở dĩ Trung Quốc tiến hành mạnh mẽ cuộc cải tổ lần này do những nguyên nhân sau:
1-Đại hội 18 họp tháng 11/2012 đã thay toàn bộ ban lãnh đạo cao nhất của đảng từ Tổng bí thư tới các ban ngành của Đảng. Tổng số 7 Ủy viên Thường vụ Bộ chính trị khóa 17 chỉ giữ lại hai người là Tập Cận Bình và Lý Khắc Cường trong khóa 18. Hai người này tiếp nhận hai chức chủ chốt là Chủ tịch nước và Thủ tướng. Vì vậy, cơ quan nhà nước cũng phải thay đổi cho phù hợp với ê-kíp lãnh đạo mới.
2- Kinh tế xã hội Trung Quốc trong 10 năm qua có bước phát triển mạnh mẽ, vươn lên thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Vì vậy, nhiều vấn đề mới được đặt ra, trong khi cơ cấu bộ máy nhà nước không theo kịp, vì vậy cần phải tiến hành cải tổ cơ cấu cho phù hợp với phát triển kinh tế.
3- Nghị quyết Hội nghị toàn thể trung ương 2 khóa 17 ĐCS Trung Quốc họp tháng 2/2008 có quy định tới năm 2020, Trung Quốc phải xây dựng được một thể chế quản lý hành chính hoàn thiện phù hợp với tình hình mới. Nhưng từ năm 2008 tới nay, cuộc khủng hoảng tiền tệ tín dụng Mỹ và thế giới xảy ra, nên Trung Quốc tập trung sức lực đối phó với tác động của khủng hoảng này, nên chưa có thời gian tập trung cho cải tổ bộ máy nhà nước.
4-Tình trạng cải cách cơ cấu mấy năm trước đó không mấy đạt hiệu quả, bộ máy chẳng những không tinh giảm trái lại còn phình to và cồng kềnh. Ông Cao Tiểu Bình, Phó Chủ tịch Hội quản lý hành chính Trung Quốc, người tham gia phương án cải cách này ngày 10/3/2013 cho báo giới biết: “Mấy năm qua giống như các nước đang phát triển khác, bộ máy nhà nước không giảm mà lại tăng lên. Vì vậy, lúc này là thời cơ để tinh giảm cơ cấu”.
5-Hơn 10 năm qua, Nhân dân Nhật báo -cơ quan ngôn luận của ĐCS Trung Quốc - năm nào cũng tiến hành thăm dò dư luận dân chúng về “Những vấn đề bức súc nổi cộm trong xã hội”. Kết quả điều tra cho thấy “10 vấn đề bức xúc nổi cộm” hầu như năm nào cũng đứng hàng đầu. Điều này cho thấy bộ máy nhà nước tồn tại nhiều vấn đề “bức xúc” làm dân chúng bất bình.
Trong diễn văn ngày 15/11/2012, Tổng Bi thư Tập Cận Bình nói: “Đảng ta hiện đang đứng trước rất nhiều thách thức nghiêm trọng, nội bộ Đảng tồn tại nhiều vấn đề phải giải quyết, nhất là tình trạng tham nhũng trong một số cán bộ đảng viên”.
Tờ Nhân dân Nhật báo ngày 8/3 đăng phát biểu của ông Tôn Quý Bảo, Ủy viên Chính hiệp toàn quốc, nói: “Sau Đại hội 18, một số địa phương tiến hành các cuộc họp không phải học tập quán triệt nghị quyết mà tìm cách đối phó kiểu ‘trên có chính sách, dưới có đối sách’, thay thế nghị quyết của trung ương bằng những biện pháp đối phó của địa phương. Hiện nay, chính quyền một số địa phương thực tế đang làm ‘đại lý’ cho gian thương. Tình trạng này do tình trạng ‘mua quan bán tước, chạy chức chạy quyền’ thời gian qua gây ra”.
Trong diễn văn ngày 14/11/2012, Tổng Bí thư Tập Cận Bình tỏ ra lo ngại về doanh nghiệp quốc doanh Trung Quốc làm ăn không hiệu quả, lãng phí nghiêm trọng tiền của nhà nước.
Báo Tham khảo kinh tế Trung Quốc dẫn phát biểu của ông Thiệu Ninh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban quản lý doanh nghiệp nói: “Tình trạng các doanh nghiệp nhà nước những năm gần đây liên tiếp bị thất bại và thua lỗ đang trở thành vấn đề đau đầu của trung ương”.
Giáo sư Trịnh Vĩnh Niên, Giám đốc Viện nghiên cứu Đông Á, Đại học Singapore, đánh giá: “Doanh nghiệp quốc doanh Trung Quốc là một ung nhọt bị dư luận xã hội mạnh mẽ lên án, chỉ trích. Nó là biểu tượng của tham nhũng, là một vương quốc riêng của số người cùng vây cánh có quyền thế ăn chia với nhau, là sự bất công và bất bình đẳng xã hội”.
Theo giáo sư Ngô Kính Liễn, các tham quan và tình trạng lũng đoạn của các công ty tập đoàn nhà nước là nguyên nhân quan trọng nhất gây ra nạn tham nhũng dẫn tới hố ngăn cách giàu nghèo hiện nay ở Trung Quốc.
Giáo sư Uông Ngọc Khải của Học viện hành chính quốc gia Trung Quốc thì cho rằng hiện nay, Trung Quốc có 3 “ổ dịch tham nhũng” : Một là, tập đoàn lợi ích của giới quyền quý mà đại biểu là tầng lớp quan chức. Hai là, tập đoàn lợi ích của tầng lớp lũng đoạn mà đại biểu là các chủ doanh nghiệp quốc doanh lũng đoạn nhà nước. Ba là, tập đoàn lợi ích của tầng lớp tài nguyên môi trường mà đại biểu chủ yếu là chủ doanh nghiệp kinh doanh nhà đất và tài nguyên môi trường.
Dư luận trong và ngoài nước cho rằng cải tổ lần này chủ yếu nhắm vào các vấn đề bức xúc ở trong nước, nhưng riêng việc tổ chức lại Cục Hải dương Nhà nước bằng cách hợp nhất nhiều đơn vị với nhau nhằm tăng cường khả năng bành trướng ra Biển Đông trong tình hình tranh chấp biển ngày càng gay gắt. Đây là mối lo ngại của các nước láng giềng xung quanh có ranh giới biển chung với Trung Quốc thời gian tới.
TIN LIÊN QUAN:
ĐANG ĐỌC NHIỀU:
