![]() |
![]() |
| Nhà phê bình văn học Dorothy Parker |
![]() |
| Napoleon không được mang theo “của quý” xuống mồ? |
![]() |
![]() |
| Nhà phê bình văn học Dorothy Parker |
![]() |
| Napoleon không được mang theo “của quý” xuống mồ? |
![]() |
| Ngôi làng Trunyan nằm ở vùng hẻo lánh trên đảo Bali ở Indonesia. |
"Một người họ hàng của tôi nằm ở kia", hướng dẫn viên Ketut Blen giải thích và chỉ tay về phía một hộp sọ và bộ quần áo rách nằm bên trong khung tre có lợp lá cọ. "Nhưng tôi cảm thấy bình thường mỗi khi nhìn ông ấy".
Người dân tại ngôi làng Trunyan trên đảo Bali ở Indonesia cho biết họ thường đặt xác người thân qua đời ở ngoài trời dưới tán cây cổ thụ. Nghĩa trang của ngôi làng này nằm trên hồ của một miệng núi lửa với những triền dốc bao quanh và cô lập với bên ngoài, vì vậy người dân phải dùng thuyền để vận chuyển thi hài tới đây.
![]() |
| Thi thể người chết được đặt bên trong khung tre có lợp lá cọ dưới tán cây cổ thụ. |
Hướng dẫn viên Ketut Blen cho biết những người Bali Aga sống tại những ngôi làng xa xôi và hẻo lánh ở phía đông băng đảo Bali. Họ là những cư dân lâu đời nhất trên đảo, ít nhất từ năm 991 sau Công nguyên. Giống như phần lớn cư dân trên đảo Bali, người Bali Aga theo đạo Hindu, nhưng một số ngôi làng như Trunyan lại có nghi thức và niềm tin tôn giáo riêng.
Tại Tenganan, ngôi làng người Bali Aga nổi tiếng nhất, phụ nữ đã có chồng sẽ được dệt quần áo làm từ tre và thân cây ma thuật tước nhỏ. Trong khi đó, người ở làng Trunyan sẽ dùng roi mây đánh vào xác của những người qua đời và để xác tự động tan rã trong nắng mưa.
Thực tế, làng Trunyan có hai nghĩa trang, một dành để chôn cất người chết đã kết hôn, cái còn lại họ dành cho người chết trước khi kết hôn hoặc chết vì đuối nước.
Tôn giáo ở làng Trunyan thậm chí còn đa đạng về thuyết vật linh hơn so với đạo Hindu ở những ngôi làng khác trên đảo Bali. Ngôi làng có một ngôi đền thờ lớn với 11 ngôi đền nhỏ, tương ứng với xác chết được “phơi bày” ngoài nghĩa địa.
![]() |
| Tòa cảnh những ngôi đền tại ngôi làng Trunyan. |
Số 11 có ý rất quan trọng trong đạo Hindu, nên nghĩa trang ngoài trời luôn chỉ có 11 thi hài được mai táng, nếu một thi thể mới được mang tới trong khi nghĩa trang đã có đủ 11 bộ hài cốt thì dân làng sẽ chuyển bộ hài cốt lâu năm nhất ra khỏi cái lồng và để ở bên ngoài. Tuy nhiên nhiều bộ xương thường biến mất trước khi được chuyển đi, nhiều người cho rằng nó đã bị lũ khỉ mang đi.
Với những bộ hài cốt vương vãi khắp nơi, nghĩa trang tại ngôi làng Trunyan có bầu không khí tĩnh lặng đến kỳ lạ, nhưng điều đặc biệt là nơi đây không hề có mùi xác chết. Các thi thể được che bởi những chiếc ô và cho ăn vận trang phục tề chỉnh, nằm yên tĩnh như đang ngủ.
![]() |
| Trên một ruộng lúa nước ở Ubud, đảo Bali, Indonesia năm 1993. Ảnh: Peter Marlow/ Magnum Photos. |
![]() |
| Famadihana là kiểu mai táng kỳ lạ của người Malagasy ở Madagascar. 7 năm một lần, người Malagasy lại đào mộ, mang bộ xương của người đã khuất lên và cuốn vào một tấm vải mới. Sau đó, họ vác bộ xương đi vòng quanh làng, vừa đi vừa nhảy múa, ca hát và chơi nhạc. Đây là cách để người dân Malagasy tưởng nhớ đến những người đã khuất. Ảnh: Padri Letah/Youtube. |
Trong cuộc khai quật ở tỉnh Cherkasy, miền Trung Ukraine, các chuyên gia đã tìm thấy 4 "tòa nhà xương" hình tròn được xây cách đây khoảng 18.000 năm.
Một trong những nhà khoa học vũ trụ hàng đầu của Anh tuyên bố "hoàn toàn tin chắc" rằng người ngoài hành tinh có thật và sẽ có thể gặp họ vào năm 2075.
Ẩn mình giữa rừng thông xanh mát, Dinh 3 là công trình gắn liền với cuộc đời vua Bảo Đại cùng lịch sử chính trị đặc biệt của Đà Lạt xưa.
Đây là bằng chứng lâu đời nhất cho thấy, con người cổ xưa từng sử dụng xương cá voi để chế tạo công cụ cách đây từ 14.000 đến 20.000 năm trước.
Các nhà khảo cổ học ở Hàn Quốc tìm thấy một chiếc vương miện 1.400 năm tuổi được trang trí bằng cánh bọ cánh cứng quý hiếm.
Sinh sống trên cao nguyên Andes khắc nghiệt, tộc người Aymara lưu giữ một nền văn hóa cổ xưa bền bỉ suốt hàng nghìn năm.
Ẩn sâu dưới lòng đất Iran khô hạn, Noushabad (Iran) là minh chứng độc đáo cho trí tuệ và khả năng sinh tồn của con người cổ đại.
Nguồn gốc của chiếc thuyền Hjortspring 2.400 năm tuổi bí ẩn, một câu hỏi từ lâu đã thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu, nay đã được giải mã.
Dù là chiến binh xuất sắc, Lâm Xung lại mắc phải điểm yếu là sự do dự trước kẻ mạnh, dẫn đến bi kịch và khiến người đọc cảm thông sâu sắc.
Ziv Nitzan đã tìm thấy một chiếc bùa hộ mệnh hình bọ hung cổ của người Canaan tại Tel Azekah, khi đang đi bộ đường dài ở Israel cùng gia đình.
Việc tìm thấy hài cốt thiếu nữ săn bắn cách đây 9.000 năm cho thấy vai trò giới tính trong nền văn hóa cổ đại linh hoạt hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây.
Nguồn gốc của chiếc thuyền Hjortspring 2.400 năm tuổi bí ẩn, một câu hỏi từ lâu đã thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu, nay đã được giải mã.
Sinh sống trên cao nguyên Andes khắc nghiệt, tộc người Aymara lưu giữ một nền văn hóa cổ xưa bền bỉ suốt hàng nghìn năm.
Ẩn mình giữa rừng thông xanh mát, Dinh 3 là công trình gắn liền với cuộc đời vua Bảo Đại cùng lịch sử chính trị đặc biệt của Đà Lạt xưa.
Một trong những nhà khoa học vũ trụ hàng đầu của Anh tuyên bố "hoàn toàn tin chắc" rằng người ngoài hành tinh có thật và sẽ có thể gặp họ vào năm 2075.
Dù là chiến binh xuất sắc, Lâm Xung lại mắc phải điểm yếu là sự do dự trước kẻ mạnh, dẫn đến bi kịch và khiến người đọc cảm thông sâu sắc.
Ẩn sâu dưới lòng đất Iran khô hạn, Noushabad (Iran) là minh chứng độc đáo cho trí tuệ và khả năng sinh tồn của con người cổ đại.
Trong cuộc khai quật ở tỉnh Cherkasy, miền Trung Ukraine, các chuyên gia đã tìm thấy 4 "tòa nhà xương" hình tròn được xây cách đây khoảng 18.000 năm.
Đây là bằng chứng lâu đời nhất cho thấy, con người cổ xưa từng sử dụng xương cá voi để chế tạo công cụ cách đây từ 14.000 đến 20.000 năm trước.
Các nhà khảo cổ học ở Hàn Quốc tìm thấy một chiếc vương miện 1.400 năm tuổi được trang trí bằng cánh bọ cánh cứng quý hiếm.
Hai nhà thám hiểm hang động đang khám phá một hang động hẻo lánh ở Mexico thì tình cờ phát hiện ra một kho báu cổ vật có niên đại ít nhất 500 năm.
Chiếc bình cổ có thể liên quan đến người chăn cừu hoặc lữ khách, hé lộ bí ẩn về cuộc sống của người xưa trong vùng núi cao Bernese Alps.
Bốn loại cây cảnh dễ trồng, tượng trưng cho sự thịnh vượng và bình an, giúp ban công nhà bạn trở thành nơi phát tài và giữ gìn năng lượng tích cực.
Các thợ lặn ở hồ Ontario đã phát hiện ra một con tàu đắm bí ẩn có niên đại hàng trăm năm, với cột buồm vẫn còn đứng vững.
Ấn Độ phát hiện mê cung hình tròn cổ đại lớn nhất, được cho là có liên kết với các tuyến đường thương mại của La Mã.
Là bức tường thành bảo vệ chùa cổ, trận pháp này thử thách đệ tử và góp phần tạo nên danh tiếng bất diệt của Thiếu Lâm.
Nằm giữa vùng cao nguyên khô hạn miền trung Mexico, Vườn quốc gia Tehuacán–Cuicatlán là kho báu sinh học và văn hóa độc đáo hiếm có trên thế giới.
Các nhà khảo cổ học Peru phát hiện một bức tranh tường ba chiều được khắc bởi một nền văn minh chưa từng được biết đến cách đây khoảng 3.000 năm trước.
Theo các nhà nghiên cứu, người Inca đã hiến tế những con lạc đà không bướu này như một cách để dâng lên các vị thần siêu nhiên.