Từ ngày 1 đến 5/8, Nga và Trung Quốc tổ chức cuộc tập trận hải quân quy mô lớn mang tên “Tương tác Hàng hải 2025” trên vùng biển gần Vladivostok, phía đông nước Nga. Đây là một trong những hoạt động quân sự song phương nổi bật nhất giữa hai nước trong năm nay, diễn ra trong bối cảnh quan hệ quốc phòng song phương ngày càng gắn kết và căng thẳng giữa các nước vẫn chưa hạ nhiệt.

Theo Bộ Quốc phòng Trung Quốc, cuộc tập trận có sự tham gia của các tàu chiến, tàu ngầm diesel-điện và máy bay hải quân từ cả hai bên. Trong đó, Hải quân Trung Quốc cử tàu khu trục Type 052 Shaoxing chỉ huy đội hình, còn Nga triển khai tàu chống ngầm cỡ lớn Admiral Tributs dẫn đầu. Nội dung tập trận bao gồm chống tàu ngầm, phòng không, tìm kiếm cứu nạn và bắn đạn thật.

Dù cả Moscow và Bắc Kinh đều tuyên bố hoạt động lần này là một phần trong kế hoạch hợp tác thường niên và không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào, nhưng giới phân tích nhận định cuộc tập trận mang nhiều thông điệp chiến lược. Trong bối cảnh Mỹ và các đồng minh gia tăng hiện diện quân sự ở châu Á - Thái Bình Dương, việc Nga và Trung Quốc liên tục củng cố hợp tác quốc phòng được cho là động thái thể hiện lập trường chung, đồng thời củng cố ảnh hưởng ở khu vực vốn nhạy cảm về địa chính trị.

Theo dữ liệu từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), trong 20 năm qua, Nga và Trung Quốc đã thực hiện hơn 100 cuộc tập trận chung, đặc biệt tăng mạnh từ năm 2018 đến nay. Không chỉ dừng lại ở các hoạt động huấn luyện, hai nước còn thường xuyên tổ chức tuần tra hải quân và không quân chung trên các khu vực gần Nhật Bản, bán đảo Triều Tiên và biển Hoa Đông – những nơi có sự hiện diện của lực lượng Mỹ.

Ngay sau cuộc tập trận lần này, hai nước cũng đã lên kế hoạch tiếp tục một đợt tuần tra hải quân chung lần thứ sáu, cho thấy mức độ phối hợp ngày càng thường xuyên. Trong khi đó, việc triển khai tập trận tại vùng biển gần Nhật Bản cũng khiến dư luận khu vực chú ý, đặc biệt là trong bối cảnh Nga – Nhật còn tồn tại tranh chấp chủ quyền tại quần đảo Nam Kuril.

Dù chưa thiết lập một liên minh quân sự chính thức, Nga và Trung Quốc đang từng bước tăng cường năng lực phối hợp, đặc biệt trong các tình huống tác chiến hỗn hợp. Giới quan sát cho rằng hai bên đang hướng tới mục tiêu dài hạn: xây dựng một thế cân bằng mới trên biển, nơi không chỉ có Mỹ và đồng minh nắm thế thượng phong.

Bên cạnh các yếu tố kỹ thuật và huấn luyện, cuộc tập trận “Tương tác Hàng hải 2025” phản ánh rõ xu thế các nước sử dụng hải quân như công cụ chính trong cạnh tranh ảnh hưởng. Với khả năng triển khai xa bờ, kiểm soát không gian biển và kết nối giữa các lực lượng vũ trang, hải quân đang trở thành trung tâm trong chiến lược phòng thủ và răn đe hiện đại.

Không phải ngẫu nhiên mà Trung Quốc và Nga chọn thời điểm này để phối hợp hành động. Trong bối cảnh Mỹ tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine và tiếp tục thúc đẩy liên minh an ninh ở châu Á, việc hai nước tổ chức tập trận cường độ cao là một cách khẳng định vai trò và lợi ích riêng tại khu vực Thái Bình Dương – nơi đang trở thành tâm điểm mới của cạnh tranh toàn cầu.