Trong lịch sử 5.000 năm của Trung Quốc, có rất nhiều nhân vật trùng tên khác họ vô cùng nổi tiếng, chẳng hạn Trương Phi - Nhạc Phi, Hạng Vũ - Quan Vũ. Không chỉ có đàn ông trùng tên mà ngay cả phụ nữ cũng vậy. Lịch sử Trung Quốc từng ghi nhận 3 mỹ nhân trùng tên, đều là người của hoàng đế nhưng số phận hoàn toàn khác nhau. Họ là Âm Lệ Hoa, Dương Lệ Hoa và Trương Lệ Hoa.

Gia thế của Âm Lệ Hoa rất giàu có, cả đời không phải lo cơm ăn áo mặc. Tổ tiên nàng từng theo hoàng đế chinh chiến tứ phương, đến khi giành được giang sơn thì mặc sức hưởng lộc. Bản thân Âm Lệ Hoa là cô gái xinh đẹp, hiểu lễ nghĩa nên sớm chinh phục được trái tim Quang Vũ đế ngay từ lần đầu gặp mặt.

Trước khi lên ngôi, Quang Vũ đế Lưu Tú từng tuyên bố: "Làm quan phải làm như Kim Ngô, lấy vợ phải lấy Âm Lệ Hoa”. Sau nhiều năm chinh chiến bình thiên hạ, đến khi gần 30 tuổi, Lưu Tú cũng cưới được người con gái trong mộng của mình. Nhưng kết hôn không lâu, Lưu Tú đã phải ra chiến trường vì ước mộng của mình.

Trong bối cảnh binh đao loạn lạc, 2 năm trời Âm Lệ Hoa và Lưu Tú không trao đổi tin tức gì. Tuy nhiên, sau khi Lưu Tú dựng lên cơ đồ, ông nhanh chóng cử người đi tìm Âm Lệ Hoa. Mặc dù lúc này có nhiều mỹ nữ bên cạnh, Quang Vũ đế vẫn yêu thương Âm Lệ Hoa nhất.

Đến khi Đôn Hoàng hậu bị phế, Âm Lệ Hoa được phong làm tân hậu. Đến khi qua đời, bà và Quang Vũ đế còn được hợp táng cùng nhau.

Dương Lệ Hoa là trưởng nữ của Tùy Văn Đế Dương Kiên và chính thất Độc Cô Già La. Bà được gả cho Thái tử Vũ Văn Uân khi mới 12 tuổi và trở thành thái tử phi. Sau khi Vũ đế qua đời, Vũ Văn Uân lên nối ngôi, Dương Lệ Hoa lúc này trở thành hoàng hậu của triều đại Bắc Chu.

Lên ngôi vua, Vũ Văn Uân lập tức mở rộng hậu cung. Là hoàng hậu của Bắc Chu, trái tim Dương Lệ Hoa đương nhiên thấy đau lòng. Là một hoàng đế nắng mưa thất thường, vài tháng sau, Vũ Văn Uân nhường ngôi cho con là Vũ Văn Xiển. Vũ Văn Uân lúc này tự xưng là Thiên Nguyên hoàng đế thay vì Thái thượng hoàng, phong Dương Lệ Hoa thành Thiên Nguyên hoàng hậu.

Về sau, tính tình Vũ Văn Uân càng trở nên thất thường. Ông ta thường trách móc Dương Lệ Hoa vô cớ, cuối cùng còn muốn ép chết bà. Sau khi Độc Cô Già La nghe được tin đã vội vàng vào cung cầu xin cho Dương Lệ Hoa. Bà quỳ lạy đến khi đầu chảy máu Vũ Văn Uân mới tha chết cho Dương Lệ Hoa.

Vũ Văn Uân vẫn sa đọa, tự hủy hoại bản thân và vài năm sau đó thì qua đời. Triều chính lúc này rơi vào tay Tùy Văn Đế Dương Kiên. Để bù đắp cho con gái, ông phong Dương Lệ Hoa làm Lạc Bình công chúa và muốn tìm một người chồng tốt hơn cho bà. Tuy nhiên, Dương Lệ Hoa không chấp nhận việc bố cướp ngôi của chồng, bà nuôi oán hận và từ chối lời đề nghị này.

Dương Lệ Hoa ở vậy nuôi lớn con gái Vũ Văn Nga Anh rồi gả cô cho Lý Mẫn, con trai một vị tướng trong triều. Trước khi qua đời, Dương Lệ Hoa đã trăn trối với Tùy Dạng Đế (em trai bà) rằng hãy đối xử tử tế với con gái và con rể, truyền lại phong ấp của bà cho các con. Nhưng sau đó, Tùy Dạng Đế không giữ lời, đã sát hại cả Lý Mẫn và Vũ Văn Nga Anh.

Trương Lệ Hoa sinh ra trong một gia đình nghèo khó, cả bố và anh trai đều làm chiếu với nguồn thu nhập vô cùng ít ỏi. Khi Trương Lệ Hoa khoảng 10 tuổi, cô được đưa vào cung và trở thành hầu nữ cho Cung lương đệ, thiếp thấp của Thái tử Trần Thúc Bảo.

Lịch sử ghi lại Trương Lệ Hoa khi ấy vô cùng xinh đẹp. Cô có mái tóc đen dài 7 tấc, dày óng ả. Khi Trương Lệ Hoa đứng bên cửa sổ, mặc một chiếc váy dài thướt tha, làn gió nhẹ thổi bay mái tóc bồng bềnh, nhìn từ xa đẹp tựa tiên nữ. Trần Thúc Bảo đã yêu cô ngay từ cái nhìn đầu tiên, điều đó đủ chứng minh nhan sắc khuynh tài tuyệt diễm này.

Sau khi được thái tử sủng hạnh chỉ một đêm, Trương Lệ Hoa đã mang thai. Nàng được thăng cấp thành phi tần. Đến khi sinh cho Trần Thúc Bảo quý tử Trần Thâm, Trương Lệ Hoa càng được sủng ái hơn.

Năm Thái Kiến thứ 14, Trần Tuyên Đế băng hà, thái tử Trần Thúc Bảo lên ngôi hoàng đế, được gọi là Trần Hậu Chủ. Vì đặc biệt sủng ái Trương Lệ Hoa, Trần Thúc Bảo đã phong nàng làm quý phi ngay khi vừa lên ngôi.

Trương Lệ Hoa có trí nhớ siêu phàm, giỏi quan sát lời nói, cách diễn đạt nên được Trần Thúc Bảo tin tưởng. Mỗi khi Trần Thúc Bảo xử lý việc triều chính, Trương Lệ Hoa sẽ ở bên nghe tấu sớ. Nếu có chuyện gì, hoàng đế sẽ quay sang hỏi ý kiến nàng.

Trần Thúc Bảo nghiện lạc thú, Trương Lệ Hoa thì liên thủ cùng hoạn quan lũng đoạn triều đình nên sau đó Nam triều đã bị diệt vong. Khi nhà Tùy dẫn quân tấn công, Trần Thúc Bảo và Trương Lệ Hoa nhảy xuống giếng cổ để trốn đại họa nhưng cuối cùng vẫn bị bắt.

Người ta nói rằng Tấn Vương Dương Quảng lúc nhìn thấy nhan sắc của Trương Lệ Hoa đã bị hớp hồn. Ông muốn đưa mỹ nhân về làm phi thiếp nhưng sau đó bị Trưởng sử Cao Quýnh can ngăn: "Năm xưa Chu Vũ vương phạt Trụ, ra tay giết Đát Kỷ. Nay quốc triều bình định Trần triều, không thể dung túng Trương Lệ Hoa". Cuối cùng, Trương Lệ Hoa bị xử tử.