Xé tài liêu học sử: Ý thức dân tộc về đâu?

Thanh Lan 13/04/2013 06:15

“Bắt đứa thò lò mũi phân tích chiến dịch”

Sau vụ việc học sinh xé đề cương môn Sử, trao đổi với Kiến Thức, ông Phạm Tất Dong, Phó chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam cho rằng, Lịch sử là môn học rất thú vị và ý nghĩa. Thời ông, ai cũng mê môn học này, đến tiết học dù là lịch sử trong nước hay thế giới ai cũng "há mồm ra nghe". Thế nhưng, ngày nay, học sinh lại không thích, thậm chí sợ môn học này, quả là điều khó hiểu và ngành giáo dục cần phải nghiêm túc xem lại chương trình cũng như phương pháp giảng dạy. Đây là một mối lo ngại thực sự. Cụ Hồ có câu nói rất thấm thía “dân ta phải biết sử ta”. Vậy, người dân tương lai mà không thích sử nước mình thì không hiểu lớn lên ý thức về dân tộc, về lịch sử thế nào.

“Lỗi không phải ở trẻ con nên đừng đổ tội cho chúng. Do người lớn cả thôi. Dạy đến mức độ học sinh không thích, theo tôi là do không đúng phương pháp. Ngoài việc dạy kiểu nhồi nhét, có thể còn có vẻ chính trị quá, khiến môn học không ra khoa học sử mà là khoa học chính trị, tạo sự khô cứng. Trẻ con chỉ biết học, môn đó chán mà không thi thì chúng thích quá còn gì”, ông Dong phân tích nguyên nhân khiến học sinh bây giờ không thích học Lịch sử.

“Học sinh không thích Sử, ý thức dân tộc sẽ thế nào?”

Để minh chứng rõ hơn về “lỗi của người lớn” trong việc học sinh chán học Sử, ông Dong đưa ví dụ cụ thể: “Hồi cháu ngoại tôi học lớp 4, lúc dạy về chiến dịch Điện Biên phủ trên không, lẽ ra giáo viên phải mô tả hùng khí của quân dân ta để học sinh thú vị khi hình dung được cảnh thực dân Pháp mạnh như thế mà quân dân ta thắng được nhưng lại bắt chúng phân tích, nêu ý nghĩa lịch sử của chiến dịch. Một đứa thò lò mũi, về nhà còn tranh kẹo với em sao phân tích được cái đó”.

Từ đó, ông Dong cho rằng các thầy dậy sử phải nghiêm túc xem lại chương trình và phương pháp dạy, phải trả lời bằng được câu hỏi “tại sao người học lại sợ Lịch sử đến thế?”. Nếu do cách dạy nhồi nhét thì các thầy đã phạm vào sai lầm làm hao tổn quá nhiều thần kinh của trẻ em trong việc phải ghi nhớ chứ không phải dựa vào tính sáng tạo.

Môn Sử đang bị “teo”?

Từng là người lính, mấy chục năm nay lại đứng trên bục giảng, nhà giáo ưu tú Đào Ngọc Đình, giáo viên Sử, THPT chuyên Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên chia sẻ cảm giác thương xót môn Lịch sử khi thấy bộ môn này ở trường trung học bây giờ gần như bị “teo”, học sinh quay lưng với với môn Sử và khối C.

“Tại một hội nghị khoa học tổ chức tại Đà Nẵng cách đây 2 tháng, những người tham dự có gửi một bức thư đến Bộ GD – ĐT với có nội dung “Kiến nghị của Hội khoa học về bộ môn Lịch sử là bộ môn bắt buộc hay môn phương tiện” nhưng tới nay vẫn chưa có câu trả lời. Ở các cuộc hội thảo tổ chức trong tỉnh, tôi cũng có nhiều phát biểu quan trọng để giữ bộ môn Lịch sử nhưng nhiều khi cũng bất lực. Vậy thì cái nguy cơ của một dân tộc không biết sử sách của mình và giới trẻ quay lưng với bộ môn Lịch sử sẽ như thế nào?”, ông Đình chia sẻ những suy nghĩ tâm can của mình về bộ môn Lịch sử.

Nói về nguyên nhân dẫn đến việc học sinh xé đề cương môn Lịch sử, ông Đình cho rằng, đầu tiên là do định hướng của Bộ Giáo dục, chỉ coi đây là môn học phương tiện. Cách xử lý các bất cập về môn Sử ở Bộ GD – ĐT hiện nay chưa ổn nên các đề xuất, xây dựng chương trình sách giáo khoa không thật hợp lý.

Ông Đình ví dụ: “Khi sách viết dài, mọi người có ý kiến, lẽ ra phải "rum" (zoom) nhỏ lại thì anh lại chặt từng khúc đi làm cho lịch sử không còn là lịch sử. Muốn giảm tải thì phải thu nhỏ lại, giảm đều cả đầu, đuôi chứ không phải là cắt bỏ đi. Cái đó là cách làm không khoa học”.

“Bộ GD – ĐT triển khai kế hoạch, chương trình sách giáo khoa không phù hợp, đội ngũ dạy chưa đáp ứng với học sinh và một nguyên nhân nữa là học sinh bây giờ cũng chịu tác động xã hội đương thời đó là chạy theo xu hướng thị trường.

Tôi và nhiều nhà khoa học cũng lên tiếng, kiến nghị nhiều rồi nhưng không thay đổi được gì. Thôi thì, giờ cứ hy vọng ngày mai sẽ thay đổi về sách, đội ngũ học sư phạm ra trường khơi dậy được lòng nhiệt huyết của người đứng trên bục giảng như mình”, ông Đình chia sẻ. TIN BÀI LIÊN QUAN