Những điểm yếu của F-16 trước lực lượng phòng không Nga

Vào ngày 12/4, một chiến đấu cơ F-16 của Ukraine đã bị bắn hạ trên vùng trời Sumy của Ukraine. Loại chiến đấu cơ thế hệ 4 “thành công nhất” này, khi tham chiến trên chiến trường Nga-Ukraine, đã phơi bày nhiều nhược điểm chết người của chiến đấu cơ phương Tây trong chiến tranh hiện đại.

Trước hết, F-16 ban đầu được thiết kế cho các cuộc không chiến trong Chiến tranh Lạnh, và radar cùng thiết bị điện tử của nó không thể sánh được với hệ thống phòng không thế hệ mới của quân đội Nga.

Ví dụ, mặc dù radar AN/APG-68 của F-16 có khả năng phát hiện nhất định, nhưng khoảng cách phát hiện hiệu quả bị rút ngắn đáng kể, do sự can thiệp điện tử của hệ thống S-400 của Nga, khiến việc phát hiện các mối đe dọa trở nên khó khăn.

Thứ hai, khả năng tàng hình của F-16 gần như bằng không. Trước radar phòng không Nga, đặc điểm phản xạ tín hiệu radar và hồng ngoại, do thân máy bay bằng kim loại và động cơ phản lực của F-16 tạo ra cực kỳ rõ ràng, khiến nó trở thành "mục tiêu có thể nhìn thấy bằng mắt thường".

Cuối cùng, các vấn đề về bảo trì và hỗ trợ hậu cần cho loại máy bay này của Ukraine kém, nên hạn chế nghiêm trọng hiệu quả chiến đấu của nó. Theo thống kê, chưa đến một nửa số máy bay F-16 mà Không quân Ukraine nhận được, có thể đưa vào chiến đấu bất cứ lúc nào. "Lợi thế trên lý thuyết" này không có ý nghĩa gì trong chiến đấu thực tế.

Thất bại thảm hại của F-16 không chỉ là lỗi kỹ thuật, mà còn là sự thu nhỏ trong tính toán chính trị của các nước phương Tây. Kể từ khi xung đột nổ ra, Mỹ và các đồng minh đã cố gắng kéo Nga vào vũng lầy của một "cuộc chiến tranh kéo dài" thông qua viện trợ quân sự cho Ukraine.

Là "vũ khí ngôi sao" của viện trợ phương Tây, F-16 mang nhiều ý nghĩa chính trị: một mặt, nó tượng trưng cho "sự ủng hộ vững chắc" của phương Tây dành cho Ukraine. Mặt khác, nó cũng được coi là "chuột bạch" để thử nghiệm hệ thống phòng không của Nga.

Tuy nhiên, các nước phương Tây rõ ràng đã đánh giá thấp sức mạnh quân sự của Nga. Những vụ rơi máy bay F-16 liên tiếp, không những không giúp Ukraine xoay chuyển được cục diện cuộc chiến, mà còn khiến phương Tây rơi vào thế khó xử.

Một mặt, phương Tây cần tiếp tục cung cấp thêm viện trợ quân sự cho Ukraine để duy trì hình ảnh của nước này là "đội tiên phong chống Nga"; Mặt khác, thất bại thảm hại của F-16 cũng gây áp lực rất lớn lên các doanh nghiệp quốc phòng phương Tây, thậm chí có thể ảnh hưởng đến thị trường bán vũ khí quốc tế của họ.

Trước thất bại thảm hại của F-16, tương lai của Không quân Ukraine đang ngày càng trở nên ảm đạm. Hiện nay, các máy bay chiến đấu chủ lực của Không quân Ukraine vẫn là MiG-29 và Su-27 từ thời Liên Xô. Những máy bay chiến đấu cũ này hầu như không có cơ hội chiến thắng, khi đối đầu với máy bay chiến đấu hiện đại của Nga.

Việc đặt niềm tin vào F-16 và những vụ bị bắn hạ liên tiếp của loại chiến đấu cơ này, đã khiến lực lượng không quân Ukraine “vốn đã mong manh”, nay càng trở nên tệ hơn. Tệ hơn nữa, hệ thống đào tạo phi công của Ukraine đang bên bờ vực sụp đổ.

Do thiếu thời gian đào tạo và thiết bị mô phỏng, các phi công Ukraine thường xuyên mắc lỗi vận hành khi lái máy bay F-16. Ví dụ, trong trận chiến ngày 12/4, một số nhà phân tích cho rằng, phi công có thể đã điều khiển quá mức khi tránh tên lửa, khiến máy bay chiến đấu mất kiểm soát và rơi.

Trong hoàn cảnh như vậy, Không quân Ukraine chỉ có thể hy vọng rằng phương Tây sẽ cung cấp thêm "đường dây cứu sinh". Tuy nhiên, với sự sụp đổ của huyền thoại F-16, liệu phương Tây có tiếp tục cung cấp máy bay chiến đấu tiên tiến cho Ukraine hay không đã trở thành một dấu hỏi lớn?

Thất bại thảm hại của F-16 một lần nữa chứng minh một thực tế tàn khốc: trong chiến tranh hiện đại, không có "máy bay chiến đấu bất khả chiến bại" nào cả. Cho dù là F-35 hay F-16 của Mỹ, Su-57 hay Su-35 của Nga, không loại nào có thể miễn nhiễm trong một cuộc đối đầu có hệ thống. Điều quyết định kết quả của một cuộc chiến không bao giờ là hiệu suất của một vũ khí riêng lẻ, mà là sức mạnh toàn diện của toàn bộ hệ thống quân sự.

Đối với Ukraine, sự sụp đổ của F-16 có thể là một bài học đau đớn. Nhưng đối với thế giới, cuộc xung đột này bộc lộ một sự thật sâu sắc hơn: trong thế giới ngày nay, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ quân sự, bất kỳ nỗ lực nào nhằm thay đổi tình hình chiến tranh thông qua một "cuộc chạy đua vũ trang" đều chắc chắn là vô ích.

Trận không chiến ngày 12/4 được dự đoán sẽ trở thành sự kiện mang tính bước ngoặt trong cuộc xung đột Nga-Ukraine. Sự sụp đổ của F-16 không chỉ giáng một đòn nặng nề vào Không quân Ukraine, mà còn khiến các nước phương Tây nhận ra rằng, trước hệ thống phòng không của Nga, bất kỳ "huyền thoại trên không" nào cũng có thể trở thành “bong bóng”.

Kết quả cuối cùng của cuộc xung đột này, có thể đã được ghi trên bầu trời lịch sử, khi chỉ có sức mạnh mới có thể quyết định thắng bại. Đồng thời cũng khẳng định một điều, sức mạnh chưa hẳn nằm ở vũ khí, mà yếu tố con người, mới là điều kiện quan trọng nhất, quyết định sự thắng bại của cuộc chiến. (nguồn ảnh Military Review, Ukrinform, Al Jazeera, TASS).