Giải mã thất bại "đau đớn" nhất của MiG-21 trong thế kỷ 20

24 tiêm kích MiG-21 của Liên Xô triển khai tại Ai Cập đã mắc bẫy của Không quân Israel và 5 chiếc bị bắn hạ chỉ trong chưa đầy 3 phút vào tháng 7/1970.

Theo Trung Hiếu/Zing.vn 28/04/2018 13:57

Mỹ, Nga và Israel đang bị cuốn vào vòng xoáy căng thẳng ở Syria. 48 năm trước, câu chuyện này cũng rất quen thuộc. Ở thời điểm đó, Ai Cập, khách hàng mua vũ khí thân thiết của Liên Xô cũng đang gặp rắc rối với Israel.

Theo National Interest, sau thất bại trong cuộc chiến 6 ngày vào năm 1967, Tổng thống Ai Cập Gamal Abdel Nasser quyết định đối đầu với Israel bất chấp nguy cơ thất bại. Giai đoạn 1967-1970, pháo binh Ai Cập liên tục pháo kích qua kênh đào Suez.

MiG-21 của Liên Xô triển khai hoạt động tại Ai Cập. Ảnh: Wikipedia.

Sự can thiệp của Liên Xô

Israel không thể chiến thắng trong một cuộc chiến trực diện trên bộ. Họ trả đũa các đợt pháo kích của Ai Cập bằng chiến dịch đột kích chớp nhoáng trên không. Không quân Israel (IAF) được trang bị máy bay chiến đấu F-4 Phantom do Mỹ chế tạo, Mirage của Pháp thường xuyên đột kích vào không phận và Ai Cập gần như bất lực.

Cairo cầu cứu Moscow và Liên Xô đã đồng ý triển khai Sư đoàn tên lửa phòng không đặc biệt số 18 đến Ai Cập, gồm trung đoàn không quân tiêm kích 135 với các máy bay chiến đấu MiG-21MF, cùng các phiên bản mới nhất của tên lửa phòng không S-75 Dvina và S-125 Pechora.

IAF ngừng các đợt không kích vào Ai Cập vì lo ngại đối đầu với Liên Xô. Tuy nhiên, Ai Cập với sự trợ giúp của Liên Xô bắt đầu xây dựng hàng rào phòng không kết hợp, đe dọa khả năng chiếm ưu thế trên không của Israel. IAF bắt đầu lên kế hoạch tấn công vị trí triển khai tên lửa phòng không của Ai Cập sát kênh đào Suez.

Từ tháng 6/1970, 2 tiêm kích F-4 Phantom bị bắn hạ bởi tên lửa phòng không, 2 chiếc khác vào tháng 7. Bên cạnh đó, MiG-21 của Liên Xô cũng mở rộng phạm vi hoạt động trên khắp bán đảo Sinai do Israel kiểm soát. Ngày 25/7/1970, MiG-21 của Liên Xô chặn A-4 Skyhawks của Israel. Một chiếc bị bắn bởi tên lửa không đối không AA-2 Atoll buộc phải hạ cánh khẩn cấp ở sân bay Bir Gifgafa.

Sự việc trở thành “giọt nước tràn ly” đối với sự nhẫn nại của Israel. Lần đầu tiên, uy quyền tối cao của IAF bị đe dọa nghiêm trọng, không chỉ ở bờ Tây kênh đào Suez mà còn trên khu vực lãnh thổ do Israel kiểm soát.

Chiến dịch Rimon 20

Sau nhiều cuộc họp giữa Bộ Quốc phòng và nội các Israel, IAF được phép “dạy cho Không quân Liên Xô một bài học”. IAF tuyển chọn những phi công dày dạn kinh nghiệm và lên kế hoạch rất chi tiết. Chiến dịch nhằm chứng minh sức mạnh thống trị trên không của IAF ở Trung Đông, vực dậy tinh thần cho quân đội sau khi một số máy bay bị bắn hạ, đồng thời tạo lợi thế trên bàn đàm phán.

Máy bay bay chiến đấu Mirage của Israel. Ảnh: JPost.

Chiến dịch giăng bẫy MiG-21 có tên là Rimon 20. Theo nhà sử học Shlomo Aloni, kế hoạch của Israel khá đơn giản. Bốn máy bay Mirage bay trinh sát trên khu vực mà MiG-21 của Liên Xô hoạt động. Mirage được vũ trang và bay rất gần nhau thành từng cặp, để mô phỏng trên màn hình radar nhìn giống như 2 chiếc Mirage đang bay trinh sát, không có vũ trang. 12 chiếc F-4 và Mirage khác bay ở độ cao dưới tầm radar để phục sẵn chờ MiG-21 “cắn câu”.

Chiều 30/7/1970, trắc thủ radar báo cáo về sự xuất hiện của máy bay trinh sát Israel ở phía tây kênh đào Suez và Không quân Liên Xô đã mắc bẫy. 24 chiếc MiG-21 từ nhiều sân bay ở Ai Cập được lệnh cất cánh đánh chặn Mirage của Israel, mà không biết rằng họ đang sa vào cái bẫy mà IAF giăng sẵn.

24 chiếc MiG-21 đang lao về phía 4 chiếc Mirage, thì những chiếc F-4 và Mirage ở dưới bất ngờ bay vọt lên phóng tên lửa vào những chiếc MiG. Chỉ trong vòng chưa đầy 3 phút, 5 chiếc MiG-21 đã bị bắn hạ. Phía IAF chỉ tổn thất một máy bay.

Một số nhà phân tích nói rằng các phi công Liên Xô bị bất ngờ trước cuộc phục kích và vỡ trận. Họ không duy trì được đội hình chiến thuật để bảo vệ lẫn nhau dẫn đến tổn thất nặng. Một số khác cho rằng các phi công IAF không chỉ giỏi mà còn may mắn vì nhiều tên lửa AA-2 bắn về máy bay Israel đã không phát nổ.

Một số nguồn tin nói rằng Không quân Ai Cập tỏ ra hả hê trước thất bại của Không quân Liên Xô, vì trước đó các cố vấn quân sự Liên Xô thường xuyên chỉ trích thành tích yếu kém của Ai Cập khi chiến đấu với Israel và tự hào về kỹ năng cao cấp của họ. Nhưng rồi Không quân Liên Xô đã rơi vào cái bẫy mà Ai Cập vốn quen thuộc.

#MiG-21 #MiG-21 của Liên Xô #Chiến dịch giăng bẫy MiG-21 #Ai Cập #Israel #MiG-21

Lộ chuyện Trung Quốc bán J-7B giúp Mỹ luyện cách đánh MiG-21

(Kiến Thức) - Ít người biết rằng trong thời kỳ đỉnh cao của Chiến tranh Lạnh, Trung Quốc từng bán máy bay J-7B giúp Mỹ luyện cách đối phó tiêm kích MiG-21 Liên Xô.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21

Mỹ vì muốn đối phó với Không quân Liên Xô nên luôn luôn hy vọng có được các loại máy bay chiến đấu MiG. Sau khi bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc, nước Mỹ cuối cùng đã có cơ hội vào năm 1977, họ đã mua được một chiếc chiến đấu cơ J-7B của Trung Quốc. Đây vốn là phiên bản sao chép mẫu tiêm kích MiG-21 của Liên Xô.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-2

Điều không ngờ là cho đến tận đầu thế kỷ 21, Mỹ vẫn còn tiếp tục sử dụng chiếc máy bay mua của Trung Quốc. Năm 2006, Không quân Mỹ lần đầu tiên hé lộ việc từng sử dụng máy bay chiến đấu của phe Xã hội chủ nghĩa để tiến hành huấn luyện không chiến. Đơn vị sử dụng máy bay chiến đấu Trung Quốc đó có phiên hiệu là 4477.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-3

Điều khiến quân đội Mỹ mừng vui ra mặt là chiếc máy bay này là một phiên bản đã được cải tiến sau quá trình thực chiến của tiêm kích MiG-21, mà quan trọng nhất là Trung Quốc có thể cung cấp số lượng lớn cho họ.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-4

Phi đội thực nghiệm 4477 trang bị toàn bộ là tiêm kích J-7B. Các máy bay có dù giảm tốc ở phía trên động cơ, pháo ở bên trái buồng lái, các đặc điểm nổi bật đều giống hệt MiG-21.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-5

Sau khi có được J-7B, quân Mỹ lập tức đem nó làm cốt lõi cho một phi đội mô phỏng các loại máy bay chiến đấu Mig và gần như tất cả các đơn vị không quân tác chiến đều được vội vàng cho bắt đầu thử giao chiến với J-7B.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-6

Trong 10 năm bắt đầu từ năm 1977, phi đội 4477 ở tại căn cứ không quân Nellis đã cùng với nhiều đơn vị máy bay của Không quân Mỹ, Không quân của Hải quân Mỹ và Không quân của Thủy quân lục chiến Mỹ tiến hành diễn tập mô phỏng không chiến.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-7

Do số lượng máy bay J-7B có nhiều, các đợt diễn tập đối kháng mô phỏng từ chỗ sử dụng một MiG-21 đối phó với 1 hoặc 2 chiếc máy bay chiến đấu Mỹ đã biến thành diễn tập mô phỏng không chiến tập thể với nhiều MiG đối phó với nhiều tiêm kích Mỹ. Ảnh: Tiêm kích MiG-23 Mỹ tìm mua được từ khối XHCN Đông Âu sau 1991.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-8

Các đợt tập chiến đấu mô phỏng được tăng lên tối đa, đến mức gần như tất cả phi công Mỹ đều có cơ hội thử cọ xát. Bởi vậy hiệu quả huấn luyện chiến đấu của các phi công Mỹ trước các máy bay Mig được tăng lên không có gì phải nghi ngờ.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-9

Vào thời điểm đó, phi đội 4477 này được coi là bí mật hàng đầu. Họ thậm chí được sắp xếp ở cùng với các máy bay chiến đấu F-117 và mãi hơn 20 năm sau mới được tiết lộ ra ngoài.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-10

Kinh phí duy trì hoạt động của phi đội này cũng là một bí mật được giữ rất kín bởi vì nó được tài trợ từ kinh phí của dự án F-117 mà dự án F-117 chính bản thân nó cũng là một bí mật được bảo vệ vô cùng nghiêm ngặt.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-11

Tuy nhiều nhà nghiên cứu quân sự và các chuyên gia đều căn cứ các loại manh mối khác nhau và phát hiện ra Không quân Mỹ sử dụng máy bay Mig, nhưng họ không thể ngờ là các đơn vị này lại sử dụng máy bay đến từ Trung Quốc.

Lo chuyen Trung Quoc ban J-7B giup My luyen cach danh MiG-21-Hinh-12

Phi đội đó có các loại như Mig-17, Mig-21, Mig-23. Lúc nhiều nhất nó có 25 chiếc máy bay Mig, mà số lượng chủ yếu là tiêm kích J-7B.

Xem chi tiết

Ảnh: Tiêm kích MiG-21 “song kiếm hợp bích” cùng F-15C Mỹ

(Kiến Thức) - Các máy bay tiêm kích MiG-21 huyền thoại mới đây đã có màn hợp luyện cùng các máy bay chiến đấu hạng nặng F-15C của Không lực Mỹ.

Anh: Tiem kich MiG-21 “song kiem hop bich” cung F-15C My

Theo báo chí phương Tây đưa tin, từ hôm 2/7 8 chiếc F-15C thuộc Liên đội tiêm kích 131, 194 thuộc không lực Vệ binh Quốc gia Mỹ đã có cuộc tập trận chung với các máy bay tiêm kích MiG-21 của Không quân Romania tại căn cứ Turzill, đây là các hoạt động nằm trong khuôn khổ tập trận Dacian Eagle 2016.

Xem chi tiết

Quan sát tiêm kích MiG-21 cải tiến cất cánh trên cao tốc

(Kiến Thức) - Các tiêm kích MiG-21 cải tiến do Trung Quốc sản xuất vừa được Không quân Pakistan tiến hành cho huấn luyện cất hạ cánh trên đường cao tốc.

Quan sat tiem kich MiG-21 cai tien cat canh tren cao toc

Việc huấn luyện phi công hạ cánh trên đường cao tốc là một trong những yêu cầu bắt buộc với lực lượng không quân nhiều quốc gia trên thế giới. Bởi trong chiến tranh, nếu đường băng chính bị phá hỏng thì phi công thay vì bỏ máy bay nhảy dù thì có thể tận dụng những đường dân sinh để hạ cánh bảo vệ máy bay. Ảnh: Tiêm kích MiG-21 cải tiến do Trung Quốc sản xuất với định danh J-7 hạ cánh xuống đường cao tốc.

Xem chi tiết

Đọc nhiều nhất

Quân đội Nga tăng tốc tiến về Konstantinovka, giao tranh diễn ra ác liệt

Quân đội Nga đã tiến vào Konstantinovka, kiểm soát gần như toàn bộ khu vực phía nam thành phố. Quân Ukraine đang cố gắng ngăn chặn bước tiến của quân Nga.

Quân Nga tiến về phía đông Kupyansk, 15 tiểu đoàn quân Ukraine bị bao vây

Quân Nga tiến về phía đông Kupyansk, chiếm quyền kiểm soát Kucherovka; chiếm đóng phần lớn Petropavlovka; phá đập hồ chứa Pechenezhskoye, ngăn cản giao thông.

Quân đội Nga tuyên bố 5 lữ đoàn đã sẵn sàng và một mặt trận mới sắp mở ra

Nga chính thức tuyên bố, 5 lữ đoàn đã sẵn sàng và một mặt trận mới sắp mở ra; quân Ukraine đang thoát khỏi vòng vây gần Pokrovsk; quân Nga giành lại Sukhetsky.

Ukraine triển khai tháp pháo phòng không dẫn đường bằng AI

UNITED24 cho biết, tháp pháo Sky Sentinel do AI dẫn đường hiện đã được triển khai sau khi tiêu diệt sáu UAV Shahed trong quá trình thử nghiệm chiến đấu.

Chiến lược an ninh mới của Mỹ khiến châu Âu lao đao

Chiến lược an ninh mới của Tổng thống Trump phá vỡ chính sách đối ngoại của Mỹ với các đồng minh châu Âu trong nhiều thập kỷ, dưới nhiều thời tổng thống Mỹ.