Ngày 12/2, theo nguồn tin của Báo Người Lao Động, VKSND TP Cần Thơ vừa có quyết định kháng nghị phúc thẩm bản án hình sự sơ thẩm "Môi giới hối lộ" số 16/2019/HSST ngày 11-1-2019 của TAND quận Ninh Kiều.
Theo bản án sơ thẩm, ngày 11/1, TAND quận Ninh Kiều xét xử sơ thẩm và tuyên phạt nữ nhà báo Phạm Lê Hoàng Uyển (42 tuổi; ngụ TP HCM; từng công tác tại Văn phòng đại diện phía Nam của Báo Hòa nhập và Phát triển) 4 năm tù, Võ Hoàng Hà (40 tuổi; nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty CP Hóa chất khử trùng Châu Á) 2 năm tù, cùng về tội "Môi giới hối lộ".
 |
| Phạm Lê Hoàng Uyển tại toà sơ thẩm ngày 11-1. |
Theo cáo trạng, từ ngày 31-7 đến 4-8-2017, Báo Phụ Nữ TP HCM đăng các bài báo: "Lần theo đường dây huy động 600 tỉ đồng, cho dự án ma", "Ve sầu thoát xác", "Vẽ khu du lịch 1.000 tỉ đồng bằng miệng".... Nội dung phản ánh về 2 công ty tại Hậu Giang (do ông Võ Thanh Long làm tổng giám đốc) hoạt động kinh doanh, huy động vốn không minh bạch, có dấu hiệu lừa đảo...
Do có mối quen biết từ trước, sau khi báo đăng, tổng giám đốc 2 công ty này là ông Long đã điện thoại cho Uyển nhờ tìm hiểu xem phóng viên nào đăng bài viết này và hỏi có cách nào gỡ các bài báo này xuống. Uyển điện thoại và nhắn tin cho bà N.L.Y.T (trưởng Ban Kinh tế, Cơ quan đại diện phía Nam của báo N.; bạn học thời đại học của Uyển) tìm cách giúp ông Long gỡ 3 bài báo trên. Bà N.L.Y.T nói nếu muốn gỡ 3 bài báo trên phải chi 600 triệu đồng. Uyển điện thoại cho ông Long biết và tự kê thêm 100 triệu đồng, đồng thời ông Long phải chịu chi phí riêng cho Uyển là 30 triệu đồng để đi lại. Do lo sợ bị báo chí tiếp tục đăng, ảnh hưởng đến việc làm ăn nên ông Long đồng ý đưa tiền nhưng không đồng ý ký hợp đồng với công ty truyền thông theo yêu cầu của Uyển để hợp thức hóa số tiền.
Uyển điện thoại cho Hà nhờ tìm cách hợp thức hóa số tiền trên. Hà báo cho Uyển biết yêu cầu ông Long ký hợp đồng mua cây kiểng hoặc ký hợp đồng phun thuốc khử trùng với công ty của Hà thì không cần xuất hóa đơn và chịu 10% tiền xuất hóa đơn VAT. Sau đó, Uyển kêu Hà soạn sẵn hợp đồng trước để khi gặp ông Long sẽ đưa ký. Uyển cam kết với ông Long sau khi nhận tiền, vài ngày sau, Báo Phụ Nữ TP HCM sẽ gỡ bỏ các bài báo trên.
Ngày 6-8-2017, ông Long hẹn Uyển đến TP Cần Thơ để đưa trước 280 triệu đồng. Uyển nhờ tài xế và Hà chở xuống Cần Thơ để nhận tiền. Tối cùng ngày, khi Uyển và ông Long thực hiện việc giao nhận tiền tại một quán cà phê thì bị công an bắt quả tang. VKS đề nghị tòa xử phạt bị cáo Uyển mức án từ 9-10 năm tù, bị cáo Hà mức án từ 8-9 năm tù, cùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" nhưng TAND quận Ninh Kiều tuyên 2 bị cáo này với tội danh "Môi giới hối lộ".
Qua bản án trên, VKSND TP Cần Thơ nhận thấy: Quá trình điều tra, chứng minh được Long có nhờ Uyển tìm cách gỡ 3 bài báo. Uyển nhận lời giúp Long gỡ 3 bài báo với giá 700 triệu đồng. Ngày 6-8, Long hẹn Uyển xuống Cần Thơ để đưa trước 280 triệu đồng. Uyển là phóng viên Báo Hoà nhập và Phát triển, không có liên quan đến Báo Phụ nữ TP HCM Online, đồng thời Uyển cũng thừa nhận không có khả năng gỡ 3 bài báo phản ánh về 2 công ty của ông Long nhưng vẫn nhận lời Long thực hiện theo yêu cầu của người này. Uyển đã có hành vi hối thúc, tạo áp lực về mặt thời gian, tạo uy tín đối với Long để Long cho rằng ngoài Uyển sẽ không ai giúp được Long gỡ 3 bài báo.
Uyển có nói rõ nội dung giao dịch với Long cho Hà biết, Hà đã tư vấn cho Uyển cách hợp thức hoá việc nhận tiền 700 triệu đồng bằng hình thức ký hợp đồng mua bán cây kiểng thì sẽ không cần xuất hoá đơn giá trị gia tăng. Như vậy, Uyển đã dùng lời nói gian dối hứa hẹn thực hiện việc ngoài khả năng của mình nhằm mục đích chiếm đoạt tiền của Long. Hà biết rõ nội dung giao dịch giữa Uyển và Long là trái đạo đức xã hội, vi phạm pháp luật nhưng vẫn đồng tình và tư vấn cho Uyển hợp thức hoá cách nhận tiền từ Long. Hành vi trên của Uyển và Hà cấu thành tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015. Xác định số tiền Uyển chiếm đoạt là 280 triệu đồng.
Về tội danh "Môi giới hối lộ" mà cấp sơ thẩm quy kết 2 bị cáo, VKS nhận thấy: Uyển cung cấp thông tin nhật ký tin nhắn trên ứng dụng Messenger giữa Uyển và T. để chứng minh cho việc Uyển có liên hệ với T. nhờ tìm người gỡ 3 bài báo và được T. đồng ý. Tại biên bản giải trình vụ việc ngày 7-8-2017 (sau 1 ngày Uyển bị bắt quả tang nhận 280 triệu đồng từ ông Long), T. xác định không nhận lời giúp Uyển gỡ các bài báo. Tuy nhiên quá trình điều tra chưa làm việc được với T. cho nên giữa T. và Uyển không có đối chất. Các thông tin tin nhắn trên Messenger giữa Uyển và T. do Uyển cung cấp là từ 1 phía. Và trong tất cả nội dung tin nhắn trên Messenger không thể hiện việc T. báo cho Uyển giá gỡ 3 bài báo là 600 triệu đồng. Bản thân Uyển cũng thừa nhận: ‘Tôi không có cơ sở nào xác định T. ra giá 600 triệu đồng để gỡ 3 bài báo, vì hôm đó T. báo giá với tôi qua điện thoại chứ không phải trên tin nhắn nên không có tài liệu gì chứng minh cho việc này".
Cấp sơ thẩm căn cứ vào thời gian của tin nhắn "15 giờ 6 phút ngày 6-8-2017" đã nói ở trên để xác định Uyển không đưa ra thông tin gian dối để chiếm đoạt tài sản là không thuyết phục. Bởi tại bút lục 752, nhật ký trò chuyện giữa Uyển và T. thể hiện "CN 15:06" chứ không thể hiện có thêm ngày 6-8-2017 như bản án nhận định. Hơn nữa, nội dung tin nhắn Messenger là do Uyển cung cấp, không thể xác thực người nhắn tin tên T. với Uyển là Nguyễn Lê Y.T là cùng 1 người hay không? Từ đó, không thể xem nội dung tin nhắn này do Uyển cung cấp là chứng cứ để xác định tội danh "Môi giới hối lộ".
Xét ý thức của Long khi giao tiền là giao cho Uyển để Uyển lo gỡ 3 bài báo cho Long chứ không thể hiện Long giao tiền cho Uyển để chuyển giao cho người khác. Uyển là người trực tiếp đưa ra số tiền 700 triệu đồng với Long để được gỡ 3 bài báo. Điều này có nghĩa là giao tiền và nhận tiền chỉ là giao dịch giữa Long và Uyển, cũng không nói với Long về T. là người sẽ giúp Long gỡ các bài báo.
Như vậy, với phân tích trên xét thấy hành vi của Uyển không đủ yếu tố cấu thành tội "Môi giới hối lộ" như án sơ thẩm quy kết, mà có đủ yếu tố cấu thành tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", và Hà là đồng phạm với vai trò giúp sức tích cực cho Uyển trong vụ án lừa đảo.
Đối với Long phải xác định tư cách tham gia tố tụng là người bị hại trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản, số tiền 280 triệu đồng là tiền dùng để giao dịch bất hợp pháp, cần phải tịch thu sung công.
Vì vậy, VKSND TP Cần Thơ kháng nghị 1 phần tội danh của Uyển và Hà tại bản án số 16. Đề nghị TAND TP Cần Thơ xử phúc thẩm vụ án theo hướng 2 bị cáo Hà và Uyển phạm tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", tịch thu sung công quỹ số tiền 280 triệu đồng mà Long đưa cho Uyển, không kiến nghị xử lý Long tội "Đưa hối lộ".
