Ảnh minh họa
Nếu là người yêu thích phim cổ trang, hẳn nhiều người từng tò mò về những cuộc chinh phạt mở rộng lãnh thổ của quân đội Trung Hoa thời xưa. Không ít người đặt câu hỏi: trước mỗi trận chiến, binh sĩ ăn gì, uống gì để duy trì sức mạnh chiến đấu?
Các tài liệu cổ cho thấy, khẩu phần chính của binh lính Trung Quốc thời phong kiến chủ yếu gồm các loại ngũ cốc như ngô, gạo, lúa mì và muối. Một trong những điều đáng sợ nhất trên chiến trường chính là bị kẻ địch đốt kho lương, cắt đứt nguồn tiếp tế.
Trước khi có lệnh xuất quân, lương thực được vận chuyển cùng binh sĩ hoặc được đưa đến chiến trường từ trước. Ngoài ra, các thị trấn biên giới luôn dự trữ ngũ cốc để giảm áp lực hậu cần. Trong thời phong kiến, hành vi trộm cắp lương thực quân đội bị xếp vào danh sách 10 đại trọng tội.
Ngũ cốc thường được nấu thành cháo, sau đó cho muối hoặc tương cà vào ăn kèm. Đây là phương thức nấu ăn phổ biến nhất trong quân đội. Trước thời Tống, hầu hết dụng cụ nấu nướng đều bằng gốm, trong khi nồi sắt vô cùng hiếm. Gốm là lựa chọn tốt nhất để nấu cháo, nhưng không phù hợp để chế biến món khác. Dưới các triều đại Hạ, Thương và Chu, binh sĩ thường nấu cháo kê hoặc cháo ngô thay vì cháo rau. Trong cháo, họ thường cho thêm rau rừng, quả dại, các loại đậu, thậm chí cả thịt. Khi đoàn quân dừng chân, nồi sắt lập tức được bắc lên để nấu cháo.
Bên cạnh đó, bánh mì khô cũng là một lựa chọn khác, đặc biệt phổ biến từ thời Hán trở đi. Loại bánh này được ngâm trong sữa ngựa hoặc canh nóng trước khi ăn. Đến thời Minh, bánh mì không vỏ được cải tiến với lớp vỏ cứng giúp bảo quản và vận chuyển dễ dàng hơn.
Do nguồn thịt khan hiếm, chỉ có tướng lĩnh mới được cấp thịt khô, chủ yếu là thịt bò hoặc thịt ngựa già. Khi đóng quân ở những khu vực gần rừng hoặc sông suối, binh sĩ thường săn bắt thú rừng hoặc đánh cá để cải thiện khẩu phần ăn.
Các hoàng đế Trung Quốc qua các triều đại luôn đảm bảo binh sĩ không rơi vào cảnh đói khát. Lương thực dành cho quân đội luôn được cung cấp đầy đủ, và để đảm bảo an toàn khi vận chuyển lương thực ra chiến trường, triều đình thường điều động một đội quân thiện chiến hộ tống đoàn vận lương.
