Vụ chặt biển số xe máy: Xử lý hành vi cướp tài sản có phù hợp?

Trao đổi với PV Tri thức và Cuộc sống, Luật sư Đặng Xuân Cường, Trưởng ban Hình sự TAT LAW FIRM cho rằng, cần phải xem xét kỹ lưỡng hành vi của nhóm đối tượng chặt, lấy đi biển số xe máy dưới góc độ pháp lý hình sự.

Theo luật sư Đặng Xuân Cường, dù nhóm này thực hiện nhiều hành vi nguy hiểm như chặn xe, đánh người, chặt và lấy đi biển số xe máy, nhưng động cơ ban đầu của họ không phải là chiếm đoạt tài sản mà là để phô trương sức mạnh, gây ấn tượng với các nhóm thanh niên khác.

Do đó, nếu mục đích chiếm đoạt tài sản không được chứng minh rõ ràng, việc xử lý nhóm thanh thiếu niên này về tội "Cướp tài sản" có thể không phù hợp.

Thay vào đó, luật sư Cường cho rằng nên xem xét xử lý họ về tội "Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản" theo Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Hành vi chặt biển số xe có thể gây thiệt hại tài sản, như làm hỏng phần nhựa (dè xe máy), và đó là căn cứ để xử lý về tội này.

Đối với các nghi phạm dưới 16 tuổi, Luật sư Cường nhấn mạnh rằng cần áp dụng các nguyên tắc khoan hồng của pháp luật.

Theo Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015, người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi chỉ chịu trách nhiệm hình sự về các tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng. Với các hành vi phạm tội ít nghiêm trọng, như hủy hoại tài sản, nếu không nằm trong danh mục tội đặc biệt nghiêm trọng, các đối tượng ở độ tuổi này sẽ không bị xử lý hình sự.

Luật sư Cường khẳng định, việc xử lý trẻ vị thành niên cần tập trung vào giáo dục và cải tạo, thay vì áp dụng hình phạt nặng nề, nhằm giúp họ sửa đổi hành vi và tái hòa nhập xã hội. Đây cũng là tinh thần nhân văn của pháp luật Việt Nam khi xử lý người chưa thành niên phạm tội.

Để ngăn chặn các hành vi tương tự, luật sư Đặng Xuân Cường cho rằng, cha mẹ và toàn xã hội cần có sự quan tâm và giám sát chặt chẽ hơn đối với trẻ em. Trước hết, cha mẹ cần giáo dục con cái về những giá trị đạo đức, lối sống lành mạnh, và nhận thức về pháp luật từ sớm. Đồng thời, việc hạn chế trẻ tiếp cận với các nội dung bạo lực hoặc độc hại trên mạng xã hội là vô cùng cần thiết.

Các biện pháp như kiểm soát thời gian sử dụng mạng, thiết lập các bộ lọc nội dung, và khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động ngoại khóa lành mạnh sẽ giúp trẻ tránh xa những thông tin tiêu cực. Ngoài ra, xã hội cần tăng cường giáo dục pháp luật và đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về hậu quả của việc vi phạm pháp luật trong giới trẻ, từ đó tạo ra một môi trường sống an toàn và lành mạnh cho trẻ em.

Trong bối cảnh các hành vi bạo lực và vi phạm pháp luật trong giới trẻ đang có xu hướng gia tăng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội để ngăn chặn và phòng ngừa. Giáo dục và tuyên truyền là những yếu tố then chốt giúp trẻ em phát triển đúng hướng và tránh xa những hành vi tiêu cực.

Mới đây, Công an huyện Hoài Đức (Hà Nội) đã bắt giữ nhóm thanh thiếu niên có hành vi manh động, chặn đường, chặt và cướp biển số xe máy của người dân. Các đối tượng có tuổi đời còn rất trẻ, sinh năm 2006 đến 2010.

Điều tra ban đầu, do muốn thị uy với các nhóm thanh niên khác ở khu vực huyện Hoài Đức và huyện Quốc Oai (Hà Nội), nên nhóm N.M.T (SN 2006) trú tại huyện Thạch Thất, Hà Nội đã bàn bạc, thống nhất sử dụng xe máy mang theo hung khí lang thang trên các tuyến đường thuộc các huyện Hoài Đức, Quốc Oai, Thạch Thất và hẹn nhau nếu gặp thanh niên nào “trông ngứa mắt” sẽ chặn đánh, sau đó chặt biển số xe máy để thị uy.

Tối ngày 17/8, nhóm đối tượng di chuyển trên 3 xe máy đi theo hướng từ Sài Sơn, Quốc Oai sang địa phận huyện Hoài Đức. Khi đi đến cầu vượt thuộc thôn 6, xã Song Phương, nhóm đối tượng nhìn thấy chị T (trú tại huyện Quốc Oai) đang điều khiển xe máy Honda Wave chở theo anh Th. trú tại Sơn Tây, Hà Nội. Nhóm đối tượng đã ném vỏ chai bia vào đầu chị T khiến nạn nhân ngã xuống đường, sau đó các đối tượng dùng tuýp sắt chém vào phần đuôi xe, lấy biển số xe rồi bỏ đi.

Công an Hoài Đức vào cuộc điều tra, thu giữ 2 túi nilon đựng biển số xe và tạm giữ 8 đối tượng về tội Cướp tài sản, 1 đối tượng về tội Che giấu tội phạm. Khai thác ban đầu, nhóm đối tượng đã thực hiện 6 vụ việc khác.

Ngày 22/8, Công an TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam cho biết, vừa bắt giữ nhóm thanh, thiếu niên trong độ tuổi từ 15 - 17 tuổi “chặt biển số xe máy”, cướp tài sản trên địa bàn.

Tối 16/8/2024, tại tổ 6, phường Quang Trung, TP. Phủ Lý (Hà Nam), Nguyễn Ánh Đông, Nguyễn Quốc Toàn, Đoàn Hoàng Việt, Phạm Hải Sơn cùng trú tại huyện Kim Bảng sử dụng xe máy không gắn biển kiểm soát, không đội mũ bảo hiểm, chạy xe tốc độ cao cầm theo kiếm truy đuổi, chặn xe 2 thanh, thiếu niên trên đường rồi dùng kiếm chém đứt phần nhựa đuôi xe gắn biển kiểm soát 28FN-013.00 và chiếm đoạt biển số xe để “khoe chiến tích” trên mạng xã hội.

Công an TP Phủ Lý đã ra Lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp; Lệnh khám xét khẩn cấp chỗ ở đối với Nguyễn Ánh Đông, Nguyễn Quốc Toàn, Đoàn Hoàng Việt, Phạm Hải Sơn. Các đối tượng khai do thích phô trương và muốn thị uy với các nhóm thanh niên khác, 4 thanh, thiếu niên trên đã sử dụng xe máy mang theo hung khí lang thang trên các tuyến đường, nếu gặp thanh, thiếu niên nào "thấy ngứa mắt" sẽ chặn xe, chặt biển số.

Trước đó, ngày 26/7, Cơ quan CSĐT Công an huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên đã thi hành lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Nguyễn Văn Chỉnh (SN 2006, trú tại thôn Bùi Xá, xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình về hành vi cố ý gây thương tích và cướp tài sản để điều tra về hành vi cố ý gây thương tích và cướp tài sản.

Tối ngày 25/7, Chỉnh đã sử dụng mạng xã hội Facebook, Tiktok rủ rê, lôi kéo khoảng 20 thanh thiếu niên trên địa bàn tỉnh Thái Bình và tỉnh Hà Nam tập trung tại cầu Thái Hà.

Sau đó, các đối tượng điều khiển hơn 10 xe máy mang theo tuýp sắt, kiếm, vỏ chai thủy tinh, di chuyển từ huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình đến tỉnh Hưng Yên với mục đích tìm kiếm người đi đường để chặt biển xe máy 89 đăng lên mạng xã hội khoe thành tích.

Khoảng 23h cùng ngày, nhóm thanh niên trên khi đến địa phận xã Thiện Phiến, huyện Tiên Lữ đã truy đuổi xe máy BKS 89L1-238.95 do anh Đoàn Xuân Dũng (SN 1998 trú tại xã Trung Nghĩa, thành phố Hưng Yên) chở theo sau là anh Bùi Xuân Cường (SN 2004). Các đối tượng trên đã dùng tuýp sắt tấn công, sử dụng kiếm chặt biển số xe máy của anh Dũng, đồng thời quay phim và đăng tải clip lên mạng xã hội facebook, Tiktok. Hậu quả khiến anh Dũng bị gãy xương cẳng tay trái được đưa đi Bệnh viện đa khoa tỉnh Hưng Yên để điều trị.

>>> Mời độc giả xem thêm video Cướp ngân hàng bằng súng, bắn trả khi bị vây bắt ở Lâm Đồng: