“Tứ đại quân tử” nổi tiếng thời Chiến Quốc gồm những ai?

Thời Xuân Thu Chiến Quốc của Trung Hoa xuất hiện rất nhiều nhân tài. Đây cũng là thời kì chứng kiến sự mở rộng to lớn về văn hóa và trí thức ở Trung Hoa đồng thời xuất hiện “tứ đại quân tử” nổi tiếng.

Thời Xuân Thu Chiến Quốc là thời kỳ chú trọng tư tưởng, chú trọng nhân tài. Rất nhiều nhà quân sự tài ba, nhà tư tưởng nỗi lạc của Trung Hoa xuất hiện trong thời kỳ này.

Cuối thời kỳ Chiến Quốc, Tần quốc càng ngày càng hùng mạnh. Các chư hầu, quý tộc vì để cứu vãn sự suy sụp của đất nước đã tận lực chiêu mộ nhân tài. Họ chiêu hiền đãi sĩ, bồi dưỡng trí thức, bao gồm: người có học, người mưu lược, người cầu Tiên học Đạo, nho sĩ, thuật sĩ. Lúc ấy, kẻ sĩ nổi tiếng có Mạnh Thường Quân của nước Tề, Tín Lăng Quân của nước Ngụy, Bình Nguyên Quân của nước Triệu và Xuân Thân Quân của nước Sở. Người đời sau xưng họ làm “Chiến Quốc Tứ Công Tử”.

1. Mạnh Thường Quân 

Mạnh Thường Quân họ Điền tên Văn. Ông là một người giàu có thuộc hàng quý tộc của nước Tề thời Chiến Quốc, là một trong “tứ đại quân tử” (bốn quân tử thời Chiến Quốc). Cha của ông là Điền Anh, là con thứ của Tề Uy Vương – vua thứ 3 của Điền Tề.

“Tu dai quan tu” noi tieng thoi Chien Quoc gom nhung ai?
Mạnh Thường Quân người nước Tề. Ảnh: Sohu.
Thời Tuỵên Vương đã phong cho Điền Anh làm tướng quốc, phong cho ở đất Tiết (nay thuộc đông nam Sơn Đông), gọi là Tĩnh Quách quân. Sau khi Điền Anh qua đời, Điền Văn lên kế tập, cai quản ấp Tiết, gọi là Mạnh Thường quân. Đệ tử của ông có hàng ngàn người, những người này đều được ông đón tiếp, cung phụng cho ăn uống nên cũng được gọi là Môn khách hay Thực khách.
Thời Tần Chiêu Vương, Mạnh Thường Quân từng sang nước Tần. Không lâu sau thì ông phải trốn về, sau làm tướng quốc thời Tề Mẫn Vương. Ông từng kết hợp với quân Hàn và Ngụy đánh bại nước Sở, nước Tần. Năm 294 Tề Mẫn Vương vì sự việc quý tộc Điền Giáp làm loạn nên Tề Mẫn Vương nghi ngờ Mạnh Thường Quân. Ông cáo ốm về ấp Tiết, không lâu sau thì tới nước Ngụy, làm Tướng quốc. Ông từng kết hợp nước Tần, Triệu và Yên đánh nước Tề.  Về sau khi Tề Tương Vương lên ngôi kế vị, Mạnh Thường Quân bảo trì trung lập.

2. Tín Lăng Quân

Tín Lăng Quân tên thật là Ngụy Vô Kỵ là công tử nước Ngụy thời Chiến Quốc. Ngụy Vô Kỵ là con út vua Ngụy Chiêu Vương, em cùng cha khác mẹ với Ngụy An Ly Vương. Năm 277 TCN, Ngụy Chiêu Vương chết, Ngụy An Ly Vương lên ngôi, phong Ngụy Vô Kỵ là Tín Lăng Quân. Vì vậy người đời sau đều gọi ông là Tín Lăng Quân.

“Tu dai quan tu” noi tieng thoi Chien Quoc gom nhung ai?-Hinh-2
Tín Lăng Quân – một trong tứ đại quân tử thời Chiến Quốc. Ảnh: Sohu.

Vào lúc nhà Ngụy bị suy sụp, Tín Lăng Quân học theo Mạnh Thường Quân và Bình Nguyên Quân coi trọng người hiền, thu thập thực khách, bồi dưỡng kẻ sĩ lên đến mấy ngàn người, thành một thế lực mạnh. Ông chiêu hiền đãi sĩ, khi người khác gặp khó khăn không có người giúp đỡ, Tín Lăng Quân sẽ thu nạp họ. Ông từng cầm quân đánh bại quân Tần, cứu nguy cho Triệu quốc và Ngụy quốc. Nhưng Tín Lăng Quân nhiều lần bị Ngụy An Ly Vương hiềm nghi nên không được ban cho trọng trách quan trọng.

3. Bình Nguyên Quân

Bình Nguyên Quân tên là Triệu Thắng là người giàu có thuộc hàng quý tộc của nước Triệu. Ông là con trai thứ của Triệu Vũ Linh Vương – vua thứ sáu của nước Triệu, em trai của Triệu Huệ Văn Vương, vua thứ bảy của nước Triệu, là anh rể của công tử nước Ngụy, Tín Lăng Quân. Ông là người nổi tiếng về tài năng và đức hạnh.

“Tu dai quan tu” noi tieng thoi Chien Quoc gom nhung ai?-Hinh-3
Bình Nguyên Quân – một trong tứ đại quân tử thời Chiến Quốc. Ảnh: Sohu

Triệu Thắng chiêu hiền đại sĩ, nuôi môn khách lên đến mấy ngàn người. Đồng thời ông có quan hệ bạn bè rất tốt. Nhưng ông lại không chú ý lễ phép đối đãi với người bình dân. Về sau nay ông thay đổi thái độ ấy và trở nên có uy danh chấn động.

Triệu Thắng ban đầu làm tướng thời vua Triệu Huệ Văn Vương. Sau khi Triệu Huệ Văn Vương chết, ông lại làm tướng thời vua Triệu Hiếu Thành Vương. Năm 259 TCN (năm thứ 7 Triệu Hiếu Thành Vương), quân Tần tiến công nước Triệu, bao vây kinh đô Hàm Đan của Triệu, tình thế vô cùng nguy cấp. Triệu Thắng tận lực phân tán gia tài, phát động binh sĩ giữ vững thành trì, thời gian dài đến ba năm. Triệu Vương phái Triệu Thắng xin cầu viện từ nước Ngụy và nước Sở. Năm thứ 9 Triệu Hiếu Thành Vương, môn khách Mao Toại xung phong nhận việc, cùng với Triệu Thắng đi đến nước Sở cầu viện, thuyết phục vua Sở phái Xuân Thân Quân dẫn quân đến cứu viện. Về sau, sự việc này trở thành một câu chuyện “Mao Toại tự tiến cử” nổi tiếng lịch sử Trung Hoa.

4. Xuân Thân Quân

Xuân Thân Quân tên là Hoàng Yết, là một trong tứ công tử nổi tiếng thời Chiến Quốc ở nước Sở. Trong 4 công tử nổi tiếng thời Chiến Quốc, ông là người duy nhất không phải dòng dõi quý tộc chư hầu. Tuy nhiên, Hoàng Yết cũng có dòng dõi thế gia tại nước Sở. 

Hoàng Yết là người học rộng, có tài hùng biện. Những năm đầu vua Sở Khảo Liệt Vương lên nắm ngôi đã phong Hoàng Yết làm tướng, phong tước Xuân Thân Quân, ban thưởng cho ông 12 huyện ở phía bắc An Huy.

“Tu dai quan tu” noi tieng thoi Chien Quoc gom nhung ai?-Hinh-4
Xuân Thân Quân – một trong tứ đại quân tử thời Chiến Quốc. Ảnh: Sohu

Xuân Thân Quân là người sáng suốt, trung tín, khoan dung. Ông chiêu hiền đãi sĩ, thu nhận môn khách, phụ tá vua trị quốc. Thời Tần Tương Vương, Tần Chiêu Vương phái tướng lĩnh Bạch Khởi dẫn dẫn binh tiến đánh nước Hàn và nước Ngụy. Sau đó liên quân Hàn và Ngụy lại để đánh nước Sở khiến tình thế vô cùng nguy cấp. Vua Sở phái Xuân Thân Quân – người giỏi hùng biện, đi sứ nước Tần, thuyết phục Tần Chiêu Vương rút binh. Sở Tương Vương lâm bệnh nặng, thái tử Hùng Hoàn lại đang làm con tin ở nước Tần chưa được về.

Hoàng Yết liền nghĩ cách cứu thái tử về nước. Ông bày kế cho thái tử hóa trang làm người đánh xe của mình, còn người đánh xe ngồi vào trong giả làm Hoàng Yết. Bản thân Hoàng Yết ở lại thay thế thái tử. Thái tử Hùng Hoàn cùng người đánh xe lẳng lặng giả làm sứ giả nước Sở trở về nước, lẻn trốn thoát ra khỏi cửa Hàm Cốc về nước Sở.

Ba tháng sau, Sở Khoảnh Tương vương chết, Hùng Hoàn lên nối ngôi, tức là Sở Khảo Liệt Vương. Tần Chiêu Tương vương biết là chủ ý vụ bỏ trốn của thái tử do Hoàng Yết sắp đặt nên định bắt ông tự sát. Tuy nhiên, thừa tướng nước Tần là Phạm Thư khuyên vua Tần thả ông về để nước Sở phải mang ơn nước Tần, do đó nước Sở sẽ không chống Tần mạnh. Sở Khảo Liệt Vương sau phong Hoàng Yết làm tướng.

Tào Tháo chỉ huy cướp 30 hòm chứa vàng bạc, mở ra nạn trộm mộ

Để tìm ra chính xác lối vào của lăng mộ cổ, những tên trộm phải sử dụng nhiều thủ thuật khác nhau từ quan sát đến cảm nhận.

Trung Quốc cổ đại rất coi trọng tang lễ, đặc biệt là các hoàng tử và quý tộc. Họ không chỉ tổ chức lễ tang hoành tráng mà còn xây dựng những ngôi mộ khổng lồ và chôn số lượng lớnvàng bạc châu báuvới mục đích tiếp tục hưởng thụ sau khi chết.

Hộp sọ của vua Tống trở thành cốc uống rượu

Nhiều nơi trên thế giới có ghi chép về việc lấy đỉnh sọ người làm cốc rượu hay còn gọi là "Cốc Đầu Lâu".

Một số tộc người du mục có thói quen lấy hộp sọ của đối phương làm cốc rượu như Thiền Vu Hung Nô thời Hán giết vua nước Nguyệt Chi rồi lấy hộp sọ làm thành cốc.

Không nhờ điều này, Tần Thủy Hoàng khó đánh bại 6 nước chư hầu

Nhiều người có lẽ vẫn chưa hiểu, vì sao cuối cùng nước Tần và cụ thể là Tần Thủy Hoàng đã thống nhất được thiên hạ.

Ngày nay, có rất nhiều bộ phim hay vở kịch nói về thời đại Xuân Thu Chiến Quốc kéo dài gần 550 năm ở Trung Quốc. Qua những bộ phim này, chúng ta hiểu thêm rằng sau khi áp dụng chiến lược cải cách của Thương Ưởng, đế quốc Đại Tần nhanh chóng trở nên mạnh mẽ và cuối cùng, Tần Thủy Hoàng đã thống nhất 6 nước chư hầu.

Sự kiện này được xem như là dấu chấm hết cho các cuộc chiến tranh lâu dài và thường xuyên giữa các nước thời Xuân Thu Chiến Quốc.

Dù là thời Xuân Thu Ngũ Bá hay Chiến Quốc Thất Hùng thì đều có bóng dáng của người Tần, vì thế, có thể có thể nói nước Tần đã có được khá nhiều thành tựu nhưng chỉ ở phạm vi nhỏ.

Nhiều người có lẽ vẫn chưa hiểu, là vì sao cuối cùng nước Tần và cụ thể là Tần Thủy Hoàng đã thống nhất được thiên hạ mà không phải là các nước khác?

Có một số nguyên nhân chính có thể nêu ra để giải thích cho câu hỏi này.

1. Nước Tần có sự chung sức, kế nhiệm hoàn hảo qua nhiều thế hệ mà nước khác không có

Nếu không thể kết nối được sức mạnh của tập thể, kết nối được với các thế hệ đi trước và sau, một thế hệ sẽ không thể tồn tại dưới thời đại đó. Hơn nữa thời bấy giờ, nguy cơ bị các nước khác thôn tính có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Ví dụ như Tề Hoàn Công của nước Tề, sau khi đăng vị, ông bái Quản Trọng làm Tướng quốc, sử dụng chính sách quân chánh hợp nhất, binh dân hợp nhất, quốc lực của nước Tề trở nên cường thịnh. Sau đó, ông triệu tập các nước chư hầu để hội minh, trở thành vị Bá chủ đầu tiên trong lịch sử Trung Hoa thời Tiên Tần.

Khong nho dieu nay, Tan Thuy Hoang kho danh bai 6 nuoc chu hau

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, sau khi Tề Hoàn Công quan đời, nội bộ nước Tề phát sinh mâu thuẫn lục đục, rất nhanh sau đó, thực lực bị suy yếu.

Tấn Văn Công cũng là một bá chủ anh minh nhưng về sau, vì sự kiện "tam gia phân Tấn" mà khiến cho nước Tấn công thể tồn tại.

Ngô Vương Phù Sai, Việt Vương Câu Tiễn cũng là những quân vương rất mạnh mẽ, đã dốc hết tâm huyết để đạt được mục đích phục quốc, nhưng rồi những vị này cũng như một số quân vương anh minh khác, chỉ hùng mạnh một thời gian rồi cuối cùng biến mất, nguyên nhân chính có lẽ là do người kế vị chưa xứng tầm nên xảy ra hiện tượng đứt đoạn giữa hai thế hệ.

Trong khi những nước chư hầu khác xảy ra hiện tượng đấu đá lẫn nhau, lực lượng đều suy yếu thì người dân nước Tần từ trên xuống dưới, thế hệ sau kế nhiệm thế hệ trước, luôn dốc lòng vì nước, xây dựng nên một tập thể vững mạnh.

2. Nhờ áp dụng "biến pháp Thương Ưởng"

Từ thời Tần Hiếu công, ông đã dốc sức biến nước Tần trở thành một nước chư hầu lớn mạnh. Chỉ khi lớn mạnh hơn các nước khác, nước Tần mới có thể đánh bại chư hầu, thống nhất thiên hạ.

Kết hợp với tài năng của Thương Ưởng, Tần Hiếu Công bắt đầu triển khai "biến pháp Thương Ưởng" (một cuộc cải cách quy mô lớn về chính trị, quân sự, kinh tế... do Thương Ưởng đề xuất ở nước Tần thời Chiến Quốc trong lịch sử Trung Quốc, được thi hành hai lần vào các năm 356 TCN và 350 TCN.)

Khong nho dieu nay, Tan Thuy Hoang kho danh bai 6 nuoc chu hau-Hinh-2

Nhờ có "biến pháp Thương Ưởng", nước Tần đã tiến hành cải cách quy mô lớn hoàn toàn mới về mặt kinh tế, chính trị, quân sự, đồng thời đánh đổ địa chủ cũ, lập nên tầng lớp quý tộc mới.

Nước Tần còn cho thi hành chế độ quân công, khiến tinh thần thượng võ của quốc gia phổ biến rộng khắp.

Thời điểm này, tuy ở vùng Tây Bắc xa xôi, nhưng nước đã trở thành nước chư hầu hùng mạnh. Nhờ biến pháp Thương Ưởng mà trong thời đại nhà Tần, địa vị và cuộc sống của người dân đã được cải thiện đáng kể. Họ sẵn sàng dốc sức làm việc cho đất nước, quân sĩ dám liều mình chiến đấu để nhận được phần thưởng tương xứng và nâng cao địa vị.

Bởi vì trong tầng lớp quý tộc, có rất ít người chịu vào sinh ra tử, biện pháp cải cách của Thương Ưởng tương đương với việc mở ra cánh cửa cho dân thường tiến lên phía trước, tạo cơ hội tiến thân cho những người có xuất thân khiêm tốn nhưng lại có năng lực phi phàm.

Đây chính là là lý do cốt lõi và quan trọng nhất khiến nước Tần trở nên vững mạnh, thực hiện được địa vị bá chủ thực sự của mình và cuối cùng là thôn tính 6 nước chư hầu.

3. Dám cải cách, thực hiện chiến lược trọng dụng nhân tài

Vào thời đại đó, nước Tần đã áp dụng rất nhiều chính sách sử dụng và đãi ngộ với nhân tài, chỉ cần là người có năng thì họ có thể có được địa vị và sự giàu có. Điều này đã khiến rất nhiều nhân tài dốc sức vì nước Tần lúc bấy giờ, khiến cho đất nước ngày càng hùng mạnh.

Đọc nhiều nhất

Tin mới