Theo dự thảo Quyết định cơ cấu biểu giá bán lẻ điện của Chính phủ, Bộ Công Thương đề xuất cách tính điện một giá bằng 145-155% giá bán lẻ điện bình quân. Theo tính toán, với giá bán lẻ điện bình quân hiện ở mức 1.864,44 đồng/kWh hiện nay, điện một giá tương đương 2.704-2.890 đồng/kWh, chưa gồm 10% thuế VAT.
Khách hàng dùng điện có thể chọn giữa phương án một giá điện và 5 bậc thang, thời gian tối thiểu khi khách hàng thay đổi từ giá bán lẻ điện 5 bậc sang điện một giá (hoặc ngược lại) là một năm (12 kỳ hóa đơn thanh toán).
 |
| Bộ Công Thương đề xuất cách tính điện một giá bằng 145-155% giá bán lẻ điện bình quân. |
Ngay lập tức, đề xuất này nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ dư luận. Trong khi chỉ một số ít ý kiến đồng tình thì phần lớn trong số này bày tỏ sự không đồng ý.
Anh Nguyễn Văn Tuấn (Thanh Trì, Hà Nội) cho biết, do gia đình chỉ có 2 vợ chồng và một con nhỏ nên nhu cầu sử dụng điện không nhiều. Trung bình mỗi tháng nhà anh Tuấn dùng hết khoảng hơn 200kWh, tương đương số tiền hơn 400.000 đồng. Nếu chuyển sang dùng điện một giá, chắc chắn tiền điện gia đình anh Tuấn phải trả sẽ phải tới hơn 500.000 đồng. Số tiền này đều cao hơn mức sử dụng theo biểu giá luỹ tiến bậc thang hiện tại.
Theo anh Tuấn, biểu giá luỹ tiến hiện tại tuy có lúc khiến giá điện tăng vọt nhưng chỉ tập trung vào những tháng nắng nóng cao điểm mùa hè, trong khi giá điện một giá lại khiến người dùng lúc nào cũng phải trả giá cao hơn.
Bác Lê Hoàn (Hưng Yên) cũng bày tỏ: "Tôi ở một mình nên tiền điện hàng tháng khá ít, nếu không tính những 3 tháng hè cao điểm thì mỗi tháng tôi chỉ dùng hết khoảng 145 số điện tương ứng với 230.110 đồng/tháng (chưa bao gồm VAT) nếu tính bằng khung giá điện 6 bậc cũ. Nếu tính số điện năng tiêu thụ trên với cách tính bình quân một giá là 2.704 đồng/kWh thì số tiền tôi phải trả là 392.080 đồng. Tính ra tôi phải nộp thêm 160.000 đồng mỗi tháng".
Theo bác Hoàn, như vậy rõ ràng với những hộ dùng ít điện như tôi thì cách tính giá theo bậc là phù hợp và công bằng nhất. Trong khi đó, cách tính đồng giá chỉ có lợi cho những nhà dùng nhiều điện năng".
Tương tự, chị Trần Hoa (Thanh Xuân, Hà Nội) cũng cho rằng sự lo lắng của người dân về cách tính điện một giá là có cơ sở. Theo chị Hoa, phương án đồng giá điện có ưu điểm về cách thức tính toán, nhưng nhược điểm trong thực thi khi người nghèo lại phải "bù chéo" cho người giàu.
Trong khi đó, một số người lại cho rằng cách tính giá điện một giá chỉ có lợi khi Việt Nam có thị trường bán lẻ điện cạnh tranh. Cô My (Bắc Ninh) nói: "Có vẻ như Bộ Công Thương đưa ra đề xuất này chỉ để xoa dịu dư luận về giá điện tăng cao trong tháng cao điểm vừa qua. Đành rằng phải đưa phương án khắc phục nhưng cũng nên chọn cách tính khả thi và hợp lý với đại đa số người tiêu dùng".
Dù vậy, cũng có một số ý kiến đồng tình phương án thử nghiệm cách tính giá điện một giá. Theo anh Khương (Ba Đình, Hà Nội), điện cũng là một thứ hàng hóa tiêu dùng, không nên lôi giàu hay nghèo vào chuyện giá điện. Một bậc sẽ đơn giản hơn và khiến người tiêu dùng có cảm giác không bị thiệt thòi. Hơn nữa, cách tính điện một giá còn khiến cho người dân tin tưởng vào ngành điện hơn vì tránh được việc tranh chấp ghi số khi phát sinh lũy kế (như cách tính bậc thang).