Hạn hán phát lộ nhiều kho báu khảo cổ

Giới chuyên gia cho rằng cần phải nhanh chóng cứu và bảo vệ những bảo vật này trước khi cơn mưa trở lại.

Han han phat lo nhieu kho bau khao co
Chuỗi dấu chân khủng long ở bang Texas, Mỹ. Ảnh: @La Libre
Mùa hè nóng nực, những cánh đồng cháy nắng, những dòng sông cạn khô. Nhưng điều này lại làm phát lộ các di tích khảo cổ trên các cánh đồng và trong lòng sông.
Khủng long Texas
Mùa hè năm nay, hạn hán đã cung cấp cho các nhà khảo cổ học những khám phá bất ngờ trên khắp hành tinh. Giáo sư khảo cổ học tại Đại học Công giáo Louvain của Bỉ (UCLouvain), Laurent Verslype, cho biết hiện tượng này có thể ảnh hưởng đến mọi quốc gia và mọi bối cảnh: sa mạc, hồ nước, nông nghiệp….
Trong số nhiều ví dụ, ở Texas, gần Dallas, nơi được cho là một trong những chuỗi dấu chân khủng long dài nhất thế giới, được phát hiện dưới đáy sông. Theo chuyên gia khảo cổ Stephanie Salinas Garcia thuộc Sở Công viên Texas, do điều kiện khô hạn quá mức vào mùa hè này, con sông đã hoàn toàn khô cạn ở hầu hết các nơi, để lộ ra những dấu vết mới trong Công viên Thung lũng Khủng long. Các dấu vết này có niên đại cách đây 113 triệu năm, trước đây đã bị chôn vùi dưới nước và chứa đầy trầm tích. Điều này giúp bảo quản chúng nguyên vẹn.
Phật nổi lên từ mặt nước
Trong bối cảnh hạn hán và các đợt nắng nóng tồi tệ nhất trong lịch sử, Trung Quốc đang chứng kiến các dòng sông của mình khô cạn. Trong số này, sông Dương Tử, con sông dài nhất châu Á và lớn thứ ba trên thế giới, đã cạn nước đến nỗi gây nguy hiểm cho giao thông và sản xuất thủy điện.
Han han phat lo nhieu kho bau khao co-Hinh-2
Bức tượng Phật được chạm khắc trong khúc gỗ nổi trong sông Dương Tử khi cạn nước. Ảnh: @ DR
Ở phía Tây Nam của đất nước, ở Trùng Khánh, nước sông cạn làm lộ những bức tượng Phật có niên đại từ thời nhà Minh và nhà Thanh. Các chuyên gia cho biết ba bức tượng nằm trên một phiến đá thuôn dài và được chạm khắc cách đây 600 năm.
Giữa năm 1368 và 1644, dưới thời nhà Minh, việc thực hành Phật giáo rất phổ biến ở Trung Quốc. Theo người dân địa phương, các bức tượng được đặt ở vị trí giao nhau giữa hai con sông, nơi tàu thuyền thường xuyên qua lại. Do đó, họ tin rằng chúng được chạm khắc ở đó để du khách có thể cầu nguyện cho sự an toàn của họ.
Vòng tròn đá của Tây Ban Nha
Vòng tròn đá Tây Ban Nha được khai quật ở Extremadura, sau hơn 4 tháng không có mưa. Dolmen de Guadalperal, một địa điểm thời kỳ đồ đá mới gồm 150 menhirs (trụ đá), nằm trong một hồ chứa nước đã cạn.
Han han phat lo nhieu kho bau khao co-Hinh-3
Những vòng tròn đá ở Tây Ban Nha. Ảnh: @ La Libre
Được phát hiện vào năm 1926, đến năm 1963 nó đã bị "nuốt chửng" do xây dựng một con đập và chỉ xuất hiện trở lại một vài lần kể từ đó. Trước khi địa điểm này bị nhấn chìm lần nữa, các nhà khảo cổ của Bộ Văn hóa đã xuống phân tích và xác định rằng tình trạng của những viên đá vẫn tốt. Tuy nhiên, một số người đề nghị di dời địa điểm đến một nơi khô ráo.
Di tích người Italya từ năm 1943
Han han phat lo nhieu kho bau khao co-Hinh-4
Một chiếc thuyền gỗ từ Thế chiến thứ 2 được phát hiện trong lòng sông Pô. Ảnh: @ La Libre
Tại Italya, tình trạng thiếu mưa đã khiến sông Po khô cạn, xuống mức thấp nhất trong 70 năm. Lòng sông lộ ra những xác tàu từ Chiến tranh thế giới thứ hai, bao gồm một chiếc xe tăng Đức và một chiếc sà lan, Zibello, vận chuyển gỗ trong chiến tranh, trước khi bị chìm vào năm 1943. Con sông Tiber ở Roma phát lộ một cây cầu có lẽ được xây dựng dưới thời của Hoàng đế Nero .
Khu vườn tiếng Anh sống lại
Ở Anh, những người làm vườn của Chatsworth House đã rất vui mừng khi nhìn thấy Great Parterre, một khu vườn theo phong cách châu Âu được thiết kế vào năm 1699 cho Công tước xứ Devonshire và được phủ cỏ vào năm 1730. Hạn hán làm lộ ra những luống hoa và những lối đi cũ. Các quan chức Chatsworth House giải thích: “Vì cỏ trên bãi có rễ ngắn hơn, cháy nhanh hơn, tạo ra sự tương phản và tạm thời để lộ ra khu vườn bên dưới”.
Han han phat lo nhieu kho bau khao co-Hinh-5
Vết tích của một con mương và lỗ trụ của một hàng rào cách đây khoảng 2.800 năm tại Vix, Pháp. Ảnh: @©CHATSWORTH
Ở Pháp, tại Vix, chính sự tương phản trong một cánh đồng cỏ linh lăng đã tiết lộ dấu vết của một con mương và lỗ trụ của một hàng rào cách đây khoảng 2.800 năm, trên một khu khai quật.
Ở quy mô lớn hơn và hồi đầu năm, một nhóm các nhà khảo cổ học người Đức và Iraq đã thiết lập một địa điểm khẩn cấp ở Kurdistan, Iraq, tại Kemune. Nó thực sự là một thành phố có niên đại cách đây 3.400 năm, từng nằm trên sông Tigris, nổi lên từ một lưu vực lưu vực do hạn hán.
Theo Đại học Tubingen, Iraq là một trong những quốc gia trên thế giới bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu. Miền Nam của đất nước này đã phải hứng chịu hạn hán khắc nghiệt trong nhiều tháng. Để tránh mùa màng bị khô héo, một lượng lớn nước đã được hút từ hồ chứa Mosul kể từ tháng 12.
Han han phat lo nhieu kho bau khao co-Hinh-6
Dấu vết một thành phố cổ ở Kurdistan, Iraq. Ảnh: ©UNIVERSITE OF FREIBURG AND TUBINGEN, KAO
Điều này dẫn đến sự xuất hiện trở lại của một thành phố thời kỳ đồ đồng đã bị nhấn chìm cách đây nhiều thập kỷ mà không có bất kỳ nghiên cứu khảo cổ học nào trước đó. Sự kiện không lường trước được này đã khiến các nhà khảo cổ phải chịu áp lực để khai quật và lập hồ sơ ít nhất một phần của thành phố này càng nhanh càng tốt trước khi nó bị nhấn chìm một lần nữa.
Kết quả: ngoài cung điện được phát hiện trong một cuộc khai quật ngắn vào năm 2018, nhóm nghiên cứu đã lập bản đồ thành phố, phát hiện ra một tòa nhà lưu trữ, công sự và 100 viên hình nêm. Nhà khảo cổ học Peter Pfälzner cho biết: “Gần như là một điều kỳ diệu khi những viên đá hình nêm làm bằng đất sét không nung chảy đã tồn tại được nhiều thập kỷ dưới nước".
Các tòa nhà được khai quật sau đó được bao phủ hoàn toàn bằng các tấm nhựa vừa vặn và phủ sỏi. Điều này là để bảo vệ các bức tường đất sét thô và bất kỳ kho báu nào vẫn còn ẩn trong đống đổ nát, trong thời gian lũ lụt. Các nhà khảo cổ hy vọng khu vực này sẽ nhanh chóng được nước bao phủ để được bảo quản tốt.

Khai quật mộ cổ 2.000 năm, choáng ngợp thấy sư tử vàng nặng cả tấn

Ngôi mộ cổ 2.000 năm được phát hiện tại khu khảo cổ Tân Cương (Trung Quốc).

Đường sắt Nam Tân Cương vốn đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải ở khu vực Tân Cương của Trung Quốc. Nó bắt đầu từ Turfan, đi qua Yuergou, Korla (Kurla) và Kashgar.

Điều đáng nói là, 45 năm trước, khi công nhân đường sắt xây dựng nhà ga Yuergou, họ đã phát hiện ra hàng loạt mộ cổ có quy mô lớn nhỏ khác nhau. Trong số những ngôi mộ này, có một ngôi mộ đặc biệt hơn cả. Nó chứa vô số báu vật thuộc hàng quốc bảo bằng vàng, bao gồm một con sư tử vàng nặng tới 1 tấn, khiến cả nước và thậm chí cả thế giới phải sửng sốt.

Những phát hiện khảo cổ làm thay đổi lịch sử trong năm qua

Năm 2021 ghi dấu nhiều phát hiện khảo cổ choáng váng, cho thấy thế giới cổ xưa có thể phức tạp hơn nhiều so với chúng ta tưởng tượng.

1. Châu Mỹ được khai phá từ năm 1021!

Hàng thế kỷ trước khi Christopher Columbus được cho là khám phá ra châu Mỹ thì một nhóm dân cư cổ xưa hơn từ Bắc Âu đã thường xuyên đến đây và dựng trại nghỉ đông!

Nhung phat hien khao co lam thay doi lich su trong nam qua

Khu định cư được xây dựng từ năm 1021 bởi những người Bắc Âu đầu tiên khai phá châu Mỹ - Ảnh đồ họa từ nhóm nghiên cứu

Khám phá được công bố trên tạp chí Nature cho biết địa điểm Norse ở L’Anse aux Meadows, tỉnh Newfoundland và Labrador của Canada, là một căn cứ thám hiểm và trại mùa đông đã được dựng nên từ năm 1021 sau Công Nguyên, với tàn tích về những hoạt động cắt và thái bằng lưỡi dao kim loại - là thứ người Bắc Âu mới có, dân bản địa không sản xuất được.

Một cơn bão Mặt Trời năm 992 đã tạo ra một tín hiệu carbon phóng xạ riêng biệt trong các vành cây những năm sau đó, nên các nhà khoa học xác định được năm châu Mỹ được khám phá chính xác là 1021. Người Viking được cho là chủ nhân của trại mùa đông này.

2. Tìm thấy "Thành Phố Vàng" của Ai Cập cổ đại

Một thành phố niên đại 3.400-3.500, là trung tâm công nghiệp, thương mại cổ đại của Ai Cập và chính là "Thành Phố Vàng" trong truyền thuyết mà bấy lâu nay các nhà khảo cổ tìm kiếm, đã chính thức lộ diện tại Luxor. Thành phố hiện ra với những công trình lớn bằng gạch bùn, mang nhiều phù điêu độc đáo, nhiều cổ vật như đồ trang sức, đồ gốm...

Nhung phat hien khao co lam thay doi lich su trong nam qua-Hinh-2

Tàn tích vĩ đại của Thành Phố Vàng. Và nó thật sự chứa rất nhiều châu báu, ở khắp mọi nơi - Ảnh: Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập

Thành Phố Vàng được pharaoh nổi tiếng Amenhotep III khởi công xây dựng, sau đó con trai ông là Amenhotep IV tiếp tục làm phong phú thêm và thậm chí đã dời đô từ Thebes về đây trong triều đại của mình, đầu tư nhiều công trình mang dấu ấn riêng.

Các công trình cung cập một giai đoạn lịch sử ngoài sức tưởng tượng dưới thời Amenhotep IV. Vị pharaoh dị biệt này đã khuyến khích một trường phái nghệ thuật khác biệt hẳn so với thời trước và cả giai đoạn sau đó, cũng như một đường lối tín ngưỡng khác: Thành Phố Vàng coi thần Mặt Trời Aten là vị thần tối cao, đó là lý do thành phố còn có tên Aten bên cạnh tên khác là Akhetaten (cũng là tên gọi khác của Amenhotep IV).

Lượng cổ vật nhiều đến nỗi nhà chức trách Ai Cập dự định thành lập một công viên khảo cổ tại chỗ chứ không đem hiện vật về bảo tàng.

3. Châu Mỹ có người ở từ 23.000 năm trước

Nếu như người Viking khai phá châu Mỹ trong thời kỳ cận đại, thì từ 23.000 năm trước, những cư dân đầu tiên của châu Mỹ đã tìm đến đây. Bằng chứng là dấu chân người lâu đời nhất châu Mỹ đã được khám phá tại Vườn Quốc gia White Sands ở New Mexico, dưới dạng hóa thạch rõ ràng. Đó là giai đoạn Cực đại băng hà cuối cùng của Trái Đất.

Nhung phat hien khao co lam thay doi lich su trong nam qua-Hinh-3

Dấu chân hóa thạch 23.000 năm tuổi - Ảnh: Vườn quốc gia White Sands

4. Con người mang bộ não vượn

Tận 1 triệu năm sau khi những cá thể thuộc chi Người (Homo) rời châu Phi, định cư tại châu Á và châu Âu, bộ não mới tiến hóa thành con người thật sự - tức thùy trán phát triển để có chức năng điều hành tư duy xã hội, sử dụng công cụ và ngôn ngữ. Đó là phát hiện gây sốc từ Đại học Zurich (Thụy Sĩ) khi phân tích và đối chiếu nhiều hóa thạch các loài người cổ, người hiện đại và vượn.

Hộp sọ hóa thạch của một số loài người và vượn nhân hình - Ảnh: Nature

Kết quả cho thấy những thành viên đầu tiên của chi Homo vẫn còn mang bộ não nguyên thủy của Vượn người Phương Nam! Họ đã tiến hóa nhiều về hình thể, nhưng bộ não hãy còn là một vượn nhân hình. Phát hiện này lật ngược quan điểm rằng thùy trán đã phát triển "thành người" tận 2,8-2,5 triệu năm trước, khi Vượn người phương Nam tiến hóa thành chi Người.

Quan tài đá chứa hài cốt "người bảo vệ hoàng đế" ở Thổ Nhĩ Kỳ

Các nhà khảo cổ học ngạc nhiên khi phát hiện cỗ quan tài đá có chứa hài cốt của một người từng bảo vệ hoàng đế Lã Mã.

Từ thế kỷ 2 – 4, theo phong tục chôn cất thời La Mã cổ đại, người mất thường được chôn cất trong các quan tài bằng đá cẩm thạch và đá vôi tinh xảo. Đặc biệt, mặt ngoài của quan tài sẽ được chạm khắc về những thành tích trong cuộc đời của họ.

Đọc nhiều nhất

Tin mới

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Để tăng cường sức đề kháng trong mùa đông, cần chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, uống đủ nước ấm, tập thể dục đều đặn, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc...