Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam vừa bàn giao kỹ thuật Đài thiên văn Nha Trang, đặt tại đồi Hòn Chồng, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.

Khi một phút không còn là... 60 giây!

Vào lúc 23h59 giờ GMT ngày 30/6 sắp tới, thế giới sẽ trải nghiệm khoảnh khắc đặc biệt khi phút cuối trong ngày hôm đó kéo dài 61 giây.

Nguyên do của sự kiện kỳ lạ này được gọi là “giây nhảy cách”, tin tức từ Business Insider cho hay.

Đó là khi người ta điều chỉnh những chiếc đồng hồ có độ chính xác cao để đồng bộ với vòng quay của Trái đất, vốn bị thay đổi bởi sức hút trọng lực của Mặt trời và Mặt trăng.

Chỉ một số ít trong 7,25 tỷ người trên thế giới có thể nhận thức được những thay đổi sắp tới và thậm chí còn ít người hơn sẽ cần lên kế hoạch về việc họ sẽ làm gì trong giây “bonus” (thêm) này.

Tuy nhiên, đối với những người chuyên đo đếm từng thời khắc, “giây nhảy cách” lại là một vấn đề có ý nghĩa to lớn, với những ý kiến tranh luận rằng liệu nó có quan trọng hay nên được loại bỏ.

"Có một nhược điểm”, Daniel Gambis - Giám đốc Dịch vụ Vòng quay của Trái đất và Hệ thống tham chiếu (IERS) thừa nhận.

Thành thật mà nói, giây nhảy cách không cần phải thêm vào những chiếc đồng hồ bình thường nhưng nó lại rất quan trọng đối với những chiếc đồng hồ siêu chính xác, đặc biệt là những đồng hồ thường dùng các tần số nguyên tử làm cơ chế đếm thời gian của chúng.

“Cao tay” hơn cả đồng hồ nguyên tử là "lưới quang học”, thiết bị sử dụng các nguyên tử strontium. Ví dụ mới nhất trong đó được công bố hồi tháng Tư chính xác đến 15 tỉ năm - lâu hơn cả thời gian vũ trụ đã tồn tại.

Trong hành tinh của chúng ta, máy tính với dữ liệu khổng lồ có thể ít yêu cầu "khắt khe" hơn đồng hồ nguyên tử, nhưng vẫn cần thời gian nội bộ có độ chính xác cực kỳ cao.

Chẳng hạn như, Internet gửi dữ liệu trên toàn thế giới trong những gói nhỏ mà sau đó được kết nối lại với nhau chỉ trong phần triệu giây. Một số thuật toán trong giao dịch tài chính được tính toán dựa trên một phần vài giây nhanh hơn đối thủ để có thể tạo ra lợi nhuận.

Tranh cãi về “giây nhảy cách”

Kể từ năm 1971 đến nay, đã có 25 lần bổ sung thời gian “giây nhảy cách”, trong đó, lần gần đây nhất được thực hiện vào ngày 30/6/2012. Tuy nhiên, suốt 15 năm qua, các chuyên gia vẫn tranh cãi với nhau về việc có nên hay không đưa ra sự thay đổi này cũng như những rắc rối của nó.

"Lập luận của các nhà phê bình chính là, ngày nay, nó đang ngày càng trở nên khó khăn hơn để quản lý, khi quá nhiều thiết bị có đồng hồ nội bộ," Roland Lehoucq đến từ Ủy ban Năng lượng nguyên tử Pháp (CEA) cho biết.

"Vấn đề là ở khâu đồng bộ hóa giữa các máy tính. Họ cố gắng sắp xếp nhưng đôi khi việc này có thể mất nhiều ngày”, Roland nói tiếp.

Được biết, lần chỉnh sửa gần đây nhất vào ngày 30/6/2012 đã gây rối loạn cho nhiều máy chủ Internet, trong khi hệ thống đặt chỗ trực tuyến của hãng hàng không Qantas của Australia “bị sập trong vài giờ”, Gambis cho biết.

“Bây giờ là lúc để bỏ giây nhảy cách. Nó là nguyên nhân gây ra rắc rối”, Sebastien Bize, chuyên gia về đồng hồ nguyên tử ở phòng thí nghiệm SYRTE (Hệ tham chiếu thời gian – không gian) tại Đài Thiên văn Paris, nhận định.

“Loài người là đầy tớ của công nghệ hay công nghệ là đầy tớ của con người?”, câu hỏi của Gambis khiến nhiều người suy ngẫm.

Tóm lại, nếu chúng ta loại bỏ giây nhảy cách, thời gian do con người tính toán sẽ không còn đồng nhất với vòng quay chính xác của hành tinh chúng ta.

“Nó có nghĩa là, trong 2.000 năm nữa, sẽ có sự khác biệt giữa giờ Phối hợp Quốc tế (UTC) và thời gian Trái đất quay hết một vòng”, Gambis nhấn mạnh.

“Như vậy, trong quy mô hàng chục nghìn năm nữa, con người có thể sẽ ăn bữa sáng vào lúc 2 giờ sáng”, ông phân tích.