Vì sao nguyên Chủ tịch TP HCM Lê Hoàng Quân thoát trách nhiệm hình sự?

Ngày 15/3, TAND TP Hồ Chí Minh mở phiên sơ thẩm đối với ông Nguyễn Thành Tài - nguyên Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, bà Dương Thị Bạch Diệp - Giám đốc Công ty TNHH bất động sản Diệp Bạch Dương) cùng 8 bị cáo khác liên quan đến việc hoán đổi nhà đất số 57 Cao Thắng lấy nhà đất 185 Hai Bà Trưng (quận 3, TP Hồ Chí Minh).

Trong đó ông Nguyễn Thành Tài và 8 bị cáo cũng nguyên là các cán bộ nhà nước đã bị Viện KSND tối cao truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Bà Dương Thị Bạch Diệp bị truy tố về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Đáng chú ý, liên quan vụ án trên, Cơ quan Cơ quan điều tra cho rằng nguyên Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân là người đứng đầu, Trưởng Ban chỉ đạo 09 đã chấp thuận về chủ trương, giao cho ông Thành Tài chỉ đạo thực hiện việc hoán đổi.

Cụ thể, vào thời điểm làm thủ tục hoán đổi khu đất, Nguyễn Thành Tài gặp ông Lê Hoàng Quân, khi đó là Chủ tịch UBND TP HCM để xin ý kiến. Ông Lê Hoàng Quân đã chấp thuận cho thực hiện việc hoán đổi nhưng phải thông qua Sở Tài chính - Ban chỉ đạo 09 đề xuất.

Sau khi thống nhất việc hoán đổi, Công ty Diệp Bạch Dương nhận mặt bằng 185 Hai Bà Trưng và giấy tờ liên quan nhưng bà Diệp không bàn giao giấy tờ nhà đất tại 57 Cao Thắng cho Trung tâm ca nhạc nhẹ. Sau đó Công ty Diệp Bạch Dương yêu cầu hủy việc hoán đổi.

Sở Tài chính TPHCM đã làm văn bản gửi lãnh đạo TP HCM đề xuất không thu thêm khoản tiền hơn 4 tỷ đồng được xác định là tiền chênh lệch quyền sử dụng đất.

Tháng 1/2013, khi đang đương chức Chủ tịch UBND TPHCM, ông Lê Hoàng Quân đã chủ trì cuộc họp với các Phó chủ tịch UBND TPHCM cùng các sở, ngành. Tại cuộc họp này, ông Quân kết luận, chấp nhận hoàn trả 5 tỷ đồng cho công ty Diệp Bạch Dương, yêu cầu công ty này nộp hơn 4 tỷ đồng tiền chênh lệch quyền sử dụng đất. Đồng thời, yêu cầu Sở TN&MT TP HCM cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại 185 Hai Bà Trưng cho công ty Diệp Bạch Dương.

Tuy nhiên, việc bà Dương Thị Bạch Diệp đưa thông tin gian dối để chiếm đoạt tài sản đã bị khởi tố. Do tin tưởng vào các đơn vị chức năng nên ông Lê Hoàng Quân đã chấp thuận cho hoán đổi tài sản.

Do đó, Cơ quan điều tra xác định đối với sai phạm trên, ông Lê Hoàng Quân có một phần trách nhiệm là người đứng đầu nhưng ở mức độ hạn chế nên chưa đến mức xử lý hình sự mà kiến nghị xử lý về mặt hành chính.

Trước đó, Bộ Công an cũng từng kiến nghị xử lý ông Lê Hoàng Quân - nguyên Chủ tịch TP HCM liên quan hai vụ án khác gồm” Vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí đối với bị cáo Nguyễn Hữu Tín và đồng phạm, liên quan đến sai phạm giao nhà đất sở hữu nhà nước số 15 Thi Sách (Quận 1, TPHCM) và vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí đối với bị cáo Nguyễn Thành Tài và đồng phạm, trong sai phạm xảy ra tại nhà đất 8 - 12 Lê Duẩn (Quận 1, TPHCM).

Cả ba vụ án trên đều xảy ra giai đoạn ông Lê Hoàng Quân đang làm Chủ tịch UBND TP.HCM.

Theo cáo trạng vụ án trên của Viện KSND Tối cao, năm 2008, bà Dương Thị Bạch Diệp với tư cách là Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương đã bàn bạc, thỏa thuận, thống nhất với ông Vy Nhật Tảo, khi đó là Giám đốc Trung tâm ca nhạc nhẹ, hoán đổi tài sản 57 Cao Thắng (quận 3, là tài sản của công ty Diệp Bạch Dương) với tài sản 185 Hai bà Trưng (quận 3, tài sản Nhà nước) do Trung tâm ca nhạc nhẹ thuộc Sở văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) quản lý.

Do cơ sở 185 Hai bà Trưng xuống cấp nên năm 2007 Trung tâm ca nhạc nhẹ có chủ trương tìm đơn vị nâng cấp, cải tạo. Năm 2008, thông qua người quen, bà Dương Thị Bạch Diệp liên hệ ông Vy Nhật Tảo đề xuất việc hoán đổi.

Tháng 3/2010, sau khi ông Nguyễn Thành Tài ký quyết định đồng ý chủ trương hoán đổi nói trên. Trong quá trình hoán đổi, bà Diệp có hành vi gian dối.

Thực tế tài sản 57 Cao Thắng bà đã đem thế chấp cho một ngân hàng để lấy 8.700 lượng vàng, nhưng không thông báo tài sản của bà đã bị thế chấp tại ngân hàng.

Sau khi hoán đổi, khi được cấp giấy chứng nhận nhà đất số 185 Hai Bà Trưng, bà Diệp tiếp tục dùng tài sản này thế chấp vay tiền tại Ngân hàng TMCP Phương Nam, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 186 tỷ đồng.

Hành vi trên của ông Nguyễn Thành Tài và các bị cáo nguyên là cán bộ thuộc các sở, ban, ngành TP Hồ Chí Minh bị VKS try tố tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” do ông Tài ký văn bản gửi các đơn vị liên quan có nội dung chấp thuận cho hoán đổi tài sản, dù thời điểm đó ông không phụ trách việc xử lý, sắp xếp lại tài sản nhà nước. Còn các cán bộ vì thiếu kiểm tra, xác minh điều kiện pháp lý nhà đất số 57 Cao Thắng, đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 186 tỷ đồng.

Trước đó, tháng 9/2020, ông Nguyễn Thành Tài đã bị TAND TP Hồ Chí Minh tuyên phạt 8 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.” liên quan đến việc cho thuê khu “đất vàng” số 8 - 12 Lê Duẩn (quận 1) gây thiệt hại cho nhà nước hơn 252 tỷ đồng.