Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trong khuôn khổ Phiên họp thứ 26, Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra chiều 13/8, Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn đại biểu Quốc hội Hà Nội) đặt câu hỏi: Kỳ thi THPT 2018 xảy ra gian lận thi cử nghiêm trọng. Theo Bộ trưởng, đây là loại tội phạm gì, có mới không, liệu những năm trước đã có chưa? Bộ Công an có bất ngờ về loại tội phạm này không và cần làm gì để đấu tranh hiệu quả với loại tội phạm này trong những năm tới?
Thủ đoạn mới, hành vi cũ
Trả lời đại biểu về việc điều tra gian lận thi cử, Bộ trưởng Bộ Công an – Thượng tướng Tô Lâm cho biết, ngành đã khởi tối 3 vụ án về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ với những người có chức trách quản lý bài thi của thi sinh. Đây là những người tham gia chấm thi, quản lý đề thi, bài thi đã có vi phạm.
“Đây là những thủ đoạn mới được phát hiện ra trong năm 2018 này, các thủ đoạn rất tinh vi. Tuy nhiên, hành vi gian lận thi cử thì không phải là mới và không phải đến 2018 này mới có mà có thể đã diễn ra từ thời gian trước. Đối với kỳ thi trước cũng có gian lận và Bộ Công an cùng Bộ GD&ĐT tìm, đưa phương án tránh gian lận trong kỳ thi. Chúng tôi có khảo sát một số cháu đỗ đại học với điểm số rất cao nhưng quá trình học thì không theo được chương trình”, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết cho biết.
Để phòng chống những thủ đoạn này, theo Thượng tướng Tô Lâm, cần tiếp tục có sự phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo để quản lý việc ra đề, chấm thi, công bố điểm… sao cho thành khâu phép kín để không thể can thiệp được, nhất là bằng các biện pháp khoa học kỹ thuật hiện đại. Đây cũng là thách thức rất lớn với các cơ quan bảo vệ pháp luật thời gian tới.
 |
| Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm. Ảnh Quochoi.vn |
Chất vấn Bộ trưởng Tô Lâm, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Đoàn đại biểu Quốc hội Ninh Thuận) cho rằng, Vi phạm trong kỳ thi THPT làm mất niềm tin của người dân, làm băng hoại đạo đức xã hội. Lực lượng công an ngoài điều tra, còn tham gia vào các khâu đảm bảo an ninh trật tự của kỳ thi. Việc xảy ra ở địa phương thấy việc tham gia của công an không giúp ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật. Đâu là trách nhiệm của công an địa phương và trước những sai phạm trong kỳ thi vừa qua, Bộ sẽ xử lý lực lượng công an tham gia quy trình này?
Trả lời câu hỏi của đại biểu Cương, Bộ trưởng Tô Lâm nói đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng, làm mất đến công bằng xã hội, ảnh hưởng rất lớn đến nguồn nhân lực.
“Lực lượng công an tham gia rất nhiều các khâu từ Bộ đến các địa phương, điểm trường. Quá trình tham gia, chúng tôi đã có những quy chế để hạn chế vi phạm. Cũng đã có những dấu hiệu cho thấy vi phạm của cơ quan công an, cá nhân tham gia trong việc can thiệp này. Cũng móc nối với người có trách nhiệm trong hội đồng thi, quản lý đề thi, có những gian lận trong việc đó hoặc cũng có tác động nhờ người này, người khác. Còn tiêu cực, vi phạm khác chúng tôi đang tiếp tục điều tra. Nếu có vi phạm về luật pháp thì cũng bị xem xét xử lý. Quan điểm chung của Bộ Công an là những vi phạm đó, bất kể lực lượng nào, kể cả trong nội bộ đều phải được xử lý thích đáng”, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.
Không chỉ năm nay mà còn năm trước
Tranh luận với Bộ trưởng Tô Lâm về việc điều tra tiêu cực thi cử THPT, đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội) cho biết, cử tri rất quan tâm đến kết luận điều tra và thời gian điều tra vụ việc. Ngoài 4 tỉnh Hà Giang, Sơn La, Lạng Sơn và Hòa Bình, Bộ Công an có mở rộng phạm vi điều tra ra các địa phương khác và các năm trước hay không? Cử tri cũng rất băn khoăn khi việc tuyển sinh vẫn phải theo kết quả đã công bố. Tất cả đang chờ kết quả của Bộ Công an. Việc tuyển sinh này ảnh hưởng đến chỗ học của các thí sinh nếu không có gian lận có thể đã đỗ. Cử tri mong muốn biết thời hạn giải quyết vì kết quả ảnh hưởng rất nhiều thí sinh có phổ điểm chấp chới.
Trả lời ý kiến tranh luận trên, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết lực lượng điều tra rất muốn tập trung kết thúc nhanh nhưng phải đảm bảo vạch trần được tội phạm, nêu được hành vi vi phạm và chỉ ra đối tượng vi phạm.
“Thời gian ban đầu có thể điều tra trong 4 tháng nhưng chưa xong thì phải gia hạn chứ không thể áp lực việc đi học để có thời gian sớm nhất. Về thời gian, hiện nay chưa thể nói được việc đó. Chúng tôi mới khởi tố, bắt giữ một số đối tượng. Nếu phạm vi điều tra liên những người khác, mở rộng những vấn đề khác nữa thì vẫn phải tiếp tục điều tra”, Bộ trưởng Tô Lâm nói.
Bộ trưởng Tô Lâm cho biết thêm: “ Với những người ở 3 địa phương đó nếu qua khai thác đấu tranh, nắm tình hình phát hiện đối tượng khác vi phạm thì vẫn tiếp tục xử lý. Không phải chỉ ở 3 địa phương này, nếu dấu hiệu phát hiện ở những địa phương khác có tình trạng như vậy thì chúng tôi vẫn tiếp tục xử lý, chứ không có giới hạn nào cả. Còn kết quả thi những năm trước sẽ tiếp tục cùng Bộ GD&ĐT kiểm tra đánh giá kết quả. Nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm thì phải điều tra theo quy định. Tóm lại là không có gì giới hạn trong điều tra, xử lý hành vi trong lĩnh vực này”.