Nhật Bản trì hoãn mua tiêm kích F-35A

Trả lời phỏng vấn tờ Defense News, ông Morimoto cho biết, Bộ Quốc phòng Nhật Bản có thể bị buộc phải trì hoãn mua hàng năm của F-35 nếu đồng yên tiếp tục dao động quanh mức 100 yên/USD.

"Chúng tôi đã giới thiệu những chiếc F-35 để thay thế F-4. Nhưng vấn đề là ... giá cả ngày càng tăng. Tôi nghĩ rằng Bộ Quốc phòng phải tính toán lại số lượng mua mỗi năm. Vấn đề đặt ra là chúng ta phải bắt kịp và cạnh tranh về ưu thế trên không với Nga và Trung Quốc, vì vậy chúng tôi không thể trì hoãn hơn ba năm. Tôi nghĩ chúng ta có thể trì hoãn một hoặc hai năm", ông nói.

Nhật Bản đã lên kế hoạch để mua tất cả 42 tiêm kích tàng hình F-35 cho đến năm 2021, và sự chậm trễ trong việc mua hàng có thể đẩy hợp đồng lên đến năm 2023.

Khi được hỏi về sự chậm trễ hợp đồng F-35, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Takaaki Ohno tuyên bố rằng công việc vẫn đang tiếp tục.

"Chúng tôi nhận ra những chiếc F-35A chứa các công nghệ tiên tiến nhất. Dự án vẫn còn đang phát triển và chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với Mĩ theo dõi kĩ càng quá trình chế tạo F-35", ông nói.

Năm cuối cùng trong nhiệm kì của Bộ trưởng Morimoto, Nhật Bản đồng ý nhập khẩu 4 chiếc F-35A vào năm 2017 và lắp ráp tại Nhật Bản 38 chiếc còn lại do Tập đoàn Công nghiệp nặng Mitsubishi thực hiện.

Giá thành vào thời điểm đó là khoảng 124 triệu USD theo tỉ giá tại thời điểm đó 82 Yên/USD). Đây là một mức giá hợp lí, có lợi cho đôi bên. Tuy nhiên, trong sáu tháng qua, đồng yên đã bị phá giá mạnh, khoảng 100 Yên/USD.

"Đây là một vấn đề rất nghiêm trọng đối với người nộp thuế Nhật Bản", nhà phân tích quốc phòng Shinichi Kiyotani nói. Vấn đề này càng phức tạp bởi thực tế là chi phí sản xuất trong nước nhiều khi cao gấp đôi nước ngoài.

Morimoto nhấn mạnh rằng tổng số máy bay sẽ duy trì ở mức 42, nhưng cũng cho biết nếu kinh phí chạm trần ngân sách do bộ tài chính cấp, bộ quốc phòng sẽ có thể phải trải ra mua trong nhiều năm hơn.

Theo ông Morimoto, Nhật Bản đã cam kết mua 10 chiếc đầu tiên trong 3 đợt (4 chiếc, 2 chiếc và 4 chiếc). Sau đó, "nếu giá cả vẫn còn cao hơn, bộ tài chính sẽ không muốn mua những chiếc máy bay này”.

Nghịch lí là, trong khi kế hoạch mua sắm đang bị đình đốn, Lực lượng phòng vệ Nhật Bản lại đang chuẩn bị việc tiếp nhận các máy bay này kể từ 2017.

Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã chuẩn bị chi phí, bao gồm ngân sách 310,7 triệu USD để mua 2 F-35 đầu tiên và 862,53 tỷ USD cho chi phí ban đầu để giúp ngành công nghiệp thiết lập các nhà máy để chế tạo máy bay. Họ còn được chi tiêu thêm 219 triệu USD cho các thiết bị đào tạo phi công và chi phí để bắt đầu nâng cấp căn cứ không quân Misawa (phía Bắc Honshu).

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng đã bắt đầu tăng cường một phi đội 20 máy bay chiến đấu F-15J/DJ trong năm 2015. Họ cũng đã lên ngân sách 35,3 triệu USD cho công trình xây dựng tại căn cứ không quân Naha.

Cuối cùng, Bộ Quốc phòng còn chi 126,7 triệu USD để nâng cấp (radar, hỏa lực) cả hai loại tiêm kích F-15 và F-2 tăng cường sức mạnh đối phó với mối đe dọa từ Trung Quốc.