Sinh thời, vị quan họ Tăng này từng có hơn một thập kỷ đảm nhiệm chức Tổng đốc Lưỡng Giang và nắm trong tay quyền điều hành toàn bộ hệ thống quan viên ở các tỉnh lỵ thuộc nơi này.
Là người đứng đầu trong bộ máy quan lại tại đây, Tăng Quốc Phiên đã dành nhiều thời gian để tìm hiểu về phương pháp làm việc của các "nhân sự" dưới quyền mình và từ đó rút ra bí quyết nhìn người gói gọn trong những điều dưới đây.
Chính tà nhìn ánh mắt
Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn, muốn nhìn rõ lòng người thì chỉ cần nhìn vào con mắt một người cũng có thể thấy rõ được thiện ác trong lòng người đó.
Ý nghĩa chung của đoạn này chính là nếu bạn muốn đánh giá thiện ác của một người, thì lần lượt nhìn vào mắt người đó khi họ ở hai trạng thái động và tĩnh. Người có hành vi đoan chính, đa phần có đôi mắt trong sáng, mắt không ngó nghiêng. Trong khi những người hẹp hòi và hay ghen tị, đa số ánh mắt do dự, mơ hồ bất định. Người mà lòng dạ ngay thẳng, thì con mắt tự nhiên trong suốt sáng ngời. Người mà thường hay có tâm thái hoảng hốt không yên, trong tâm người này ắt có điều bất chính.
Quan sát một người, không có cách nào hay hơn là nhìn vào đôi mắt. Bởi vì từ trong ánh mắt không chỉ có thể phân biệt trong đục, sáng tối, mà còn bởi vì đôi mắt không thể che giấu bản chất, mà trái lại còn có thể bộc lộ thiện ác trong lòng.
Thật giả nhìn bờ môi
Có câu: “Ngựa hay ở đôi chân, người hay ở cửa miệng”. Từ trong câu này, chúng ta cũng không khó để nhận thấy “cái miệng” đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với con người. Cảm xúc mà một người thể hiện trên khuôn mặt là thật hay là giả, hoàn toàn có thể nhìn ra từ bờ môi của anh ta.
Nếu bạn không thể quản được cái miệng của mình, cuối cùng bạn sẽ chỉ làm rối loạn tâm trí của mình. Dùng lời ngon tiếng ngọt để làm hài lòng người khác, cuối cùng sẽ chỉ mang lại tai họa cho chính mình.
Có những người ăn nói có vẻ chậm chạp, không biết nói những lời to tát, sáo rỗng, nhưng thực hiện công việc lại rất nhanh chóng và hiệu quả. Người như vậy dù không nói nhiều nhưng cũng khiến người ta cảm thấy trầm ổn và đáng tin cậy. Mà ăn nói một cách thận trọng, cũng có thể giúp ta tránh được hậu quả của những lời hứa tùy tiện. Vì vậy, đừng ăn nói khinh suất, không nói năng xằng bậy, ấy là người điềm đạm, kiên định và chắc chắn.