Đậu phụ từ lâu nhiều người ưa thích, được coi là loại thực phẩm giàu đạm thay cho thịt động vật. Đậu phụ chứa hàm lượng lớn protein, canxi, vitamin E, không cholesterol và ít carbohydrate có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe nhất định.
Theo Đông y, đậu phụ vị ngọt, tính lạnh, có công hiệu ích khí, hòa trung, sinh tân, giải độc; đậu phụ là món ăn có giá trị dinh dưỡng thường thấy trong bữa ăn của người Việt. Tuy nhiên, món ăn dù ngon nhưng cũng không nên ăn nhiều vì sẽ có những mặt trái mà nếu biết chắc ai cũng phải e sợ.
1. Thay đổi gen di truyền
Năm 1994, đậu nành biến đổi gen đầu tiên trên thế giới đã được Monsanto đưa vào thị trường Hoa Kỳ và được sử dụng để làm đậu phụ. Loại đậu nành này có tên là GMO, và có khả năng chịu được thuốc diệt cỏ.
Trong một bài tổng quan được công bố trên tạp chí Enviromental Sciences Europe, 19 nghiên cứu trên động vật có vú được ăn đậu nành GMO trong suốt 90 ngày đã có chung một kết quả. Chúng cho thấy các vấn đề về gan và thận do ảnh thưởng của đậu nành GMO. Thận bị ảnh hưởng nhiều nhất, các thông số bị thay đổi tới 43,5% ở các loài động vật giống đực. Còn ở giống cái, gan lại là bộ phận bị tổn thương nhất khi 30,8% các thông số không còn nguyên vẹn.
2. Các vấn đề về tim mạch
Các chế phẩm từ đậu nành có chứa nhiều Methionin (một loại α-axit amin), dưới tác dụng của chất xúc tác, Methionin có thể chuyển hóa thành Cystein. Chất Cystein có thể làm tổn hại đến tế bào bên trong thành động mạch, khiến cho Cholesterol và Triglyceride (chất béo trung tính) lắng đọng trong thành động mạch dẫn đến xơ vữa động mạch.
Các nhà nghiên cứu đặc biệt quan tâm đến ảnh hưởng của chế độ ăn giàu chất đạm đậu nành đối với bệnh cơ tim phì đại – tình trạng khi cơ tim trở nên dày và khiến tim khó bơm máu hơn. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Clinical Investigation cho thấy những chú chuột bạch ăn đậu nành có biểu hiện bệnh tồi tệ hơn so với những chú chuột có chế độ ăn không đạm đậu nành (thay vào đó là protein đến từ sữa).
Kết quả nghiên cứu này đã cung cấp bằng chứng cho thấy chế độ ăn giàu đậu nành có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ tim mạch.
3. Ung thư vú
Đậu phụ chứa phytoestrogen – hay còn gọi là chất estrogen nền của thực vật. Các hợp chất này có thể ngăn chặn sự sản sinh estrogen bình thường trong cơ thể và gián tiếp gây ra ung thư vú. Một số nghiên cứu khoa học cho thấy đậu phụ cung cấp dinh dưỡng cho các tế bào ung thư vú. Nó có thể phụ thuộc vào lượng đậu phụ mà bạn nạp vào cơ thể, nhưng các chuyên gia cho rằng nếu bạn đã, đang bị ung thư vú hoặc gia đình có tiền sử căn bệnh này thì tốt nhất nên tránh xa đậu phụ ra.
4. Khiến bệnh gout phát tác
Đậu phụ chứa tương đối nhiều chất purine, đối với người bệnh gout việc đào thải purine thất thường và nồng độ axit uric trong máu cao, ăn nhiều đậu phụ dễ khiến bệnh gout phát tác.
5. Gây gián đoạn tuyến giáp
Đậu phụ được làm từ đậu nành, và trong đậu nành có các hợp chất goitrogen, đặc biệt là isoflavone genistein. Những goitrogen này có tác hại chèn tuyến giáp, gây trở ngại cho sản xuất hooc môn tuyến giáp và đặc biệt là gây ra chứng suy giáp.
Nhiều phụ huynh nghĩ rằng cho trẻ sơ sinh uống sữa đậu nành là lành mạnh. Nhưng lựa chọn này là hoàn toàn sai lầm, theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Archives of Disease in Childhood cho thấy lượng đậu nành nạp vào cơ thể có ảnh hưởng tiêu cực đến chúng ta ngay từ khi còn rất nhỏ, đặc biệt với những người có chứng suy giáp bẩm sinh.
Theo một nghiên cứu khác vào năm 2014, trẻ em uống sữa đậu nành gặp phải tình trạng gia tăng hooc môn kích thích tuyến giáp kéo dài so với trẻ em sử dụng sản phẩm sữa khác. Vì vậy có thể xếp trẻ em vào nhóm người không nên uống sữa đậu nành.
6. Dẫn đến thiếu i-ốt
Đậu tương dùng để chế biến thành đậu phụ có chứa Saponin, chất này khiến cho i-ốt trong cơ thể bài tiết nhanh hơn. Ăn đậu phụ thường xuyên trong thời gian dài sẽ rất dễ làm cơ thể thiếu i-ốt, và dẫn đến các bệnh về thiếu i-ốt.
Một nghiên cứu hợp tác giữa Mỹ và Nhật Bản đã chứng minh đậu phụ có ảnh hưởng đến bệnh sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer – hai căn bệnh gây ra những tác động tiêu cực đến sức khoẻ não bộ.
Đặc biệt, những người thường xuyên ăn đậu phụ ở tuổi thanh niên đến trung niên sẽ có khả năng nhận thức thấp hơn khi về già và nguy cơ chứng mất trí và bệnh Alheimer ngày càng gia tăng.
7. Gây rối loạn tình dục ở nam giới
Theo nhà dinh dưỡng học Neha Sanwalka, Ấn Độ, ăn nhiều đậu phụ có thể gây rối loạn tình dục ở nam giới như làm thay đổi lượng testosterone, giảm ham muốn "yêu", số lượng và chất lượng tinh trùng.
8. Thiếu hụt vitamin B12 và vitamin D
Mặc dù trong đậu nành có chứa một chất tương tự B12, nhưng những chất ấy không thể làm tròn nhiệm vụ giống như vitamin B12. Đó là lí do vì sao các thực phẩm làm từ đậu nành như đậu phụ lại "góp phần" không nhỏ đến tình trạng thiếu hụt vitamin B12 của cơ thể, đặc biệt là ở những người ăn chay.
Đậu phụ làm tăng nhu cầu vitamin D của cơ thể, có nghĩa là ăn đậu phụ còn gia tăng sự thiếu hụt vitamin D và đẩy tình trạng này đến mức tồi tệ hơn.
9. Sỏi thận
|
|
| 420 viên sỏi thận được lấy ra từ người bệnh nhân có thói quen ăn đậu phụ. |
Đậu phụ rất giàu oxalat, chịu trách nhiệm gây ra sỏi thận. Theo kết luận của một nghiên cứu trên tạp chí Journal of Agriculture and Food Chemistry (Mỹ), sau khi oxalat được hấp thụ vào cơ thể từ đậu phụ, nó được bài tiết vào nước tiểu nhưng không thể chuyển hóa. Trong nước tiểu, nó kết hợp với canxi để tạo thành dạng muối không hòa tan của canxi oxalat, kết tủa tạo thành sỏi thận.
Vào năm 2015, một người đàn ông đến từ Trung Quốc đã khiến các bác sĩ phải vô cùng kinh ngạc khi gắp ra được... 420 viên sỏi thận trong cơ thể. Và nguyên nhân gây ra chứng sỏi thận nghiêm trọng của bệnh nhân này chính là việc lạm dụng món đậu phụ vô cùng quen thuộc với mọi người.
10. Gây khó khăn cho hệ tiêu hoá
Các sản phẩm đến từ đậu nành như đậu hũ có chứa các chất ức chế enzyme mạnh, ngăn chặn hoạt động của enzyme trypsin ở tuỵ cùng với các enzyme proteolytic cần thiết cho sự tiêu hoá protein. Điều này không chỉ phá vỡ quy trình tiêu hoá lành mạnh, mà còn gia tăng các bệnh liên quan đến tuỵ.
11. Ngăn ngừa hấp thụ chất khoáng
Đậu phụ có chứa axit phytic, liên kết với các chất khoáng như đồng, kẽm, canxi, magiê, do đó, nó ngăn ngừa đường ruột hấp thụ các chất dinh dưỡng.