Cử chỉ, trang phục, lời nói, động tác sẽ bộc lộ ra thân phận và phẩm vị của một người. Thậm chí chưa cần phải “mở miệng”, chỉ đi vài bước là có thể biết rõ vài phần cảnh giới của người đó rồi. Hành vi con người là do sự tu tâm dưỡng tính của họ chi phối, cho dù có cố tình “ngụy trang” đi nữa thì cũng không thể che giấu được quá lâu. Bởi thế người phụ nữ mệnh tốt hay không, từ ngôn hành và cử chỉ của họ cũng có thể thấy được rõ.
Âm dương là một đạo lý của Trời đất, nhờ có nó mà vạn vật sống trong cân bằng, hài hòa và yên ổn. Con người là anh linh của vạn vật, tất cũng có âm dương, và con người cũng nên thuận theo thuộc tính của mình mà sống. Người thuận theo đạo Trời tức là người lương thiện. Cái Thiện đó khiến cuộc đời của họ trở nên tốt đẹp, thông thuận hơn. Đây chính là “mệnh tốt”.
Chu Dịch viết: “Trời Đất sinh thành rồi sau mới sinh ra vạn vật, vạn vật sinh ra rồi sau mới có nam nữ khác biệt, sau rồi mới có quan hệ vợ chồng, cha con, quân thần, từ đó mới có khái niệm trên dưới, lễ nghi.” Quan hệ vợ chồng được coi là ngọn nguồn của các mối quan hệ, đúng như trong Sử Ký nhấn mạnh: “Phu phụ chi tế, nhân đạo chi đại luân dã.” Trung Dung cũng viết: “Đạo của người quân tử là bắt đầu từ đạo vợ chồng, phát triển tới cảnh giới cao thâm thì có thể quan sát hiểu rõ ràng tường tận cái đạo của tất cả mọi sự vật trong trời đất”.
Tạo hóa ban cho người phụ nữ tính âm, ứng với sự nhu hòa của nước, ứng với sự rộng lớn và bao dung của đất mẹ. Do đó, tu dưỡng của phụ nữ nên phải giống như “đại địa”, phải “hậu đức tái vật” (lấy đức dày mà nâng đỡ vạn vật). Mặt đất là không chê bai bất cứ thứ gì, nên được to lớn. Vạn vật đều phát triển trên mặt đất rồi cuối cùng lại quy về đất, nên đất làm lợi cho vạn vật. Hơn nữa, “đại địa” còn an tĩnh bất động, nên có tính nhẫn nại, ẩn kín.
Cách đi đứng, ăn mặc, lời nói, cử chỉ của một người phụ nữ “mệnh tốt” cũng nên là như thế.
Về lời nói, Lễ Ký viết: “Nam bất ngôn nội, nữ bất ngôn ngoại”, ý nói người đàn ông phải không xét hỏi việc nhà mới có thể để tâm chuyên chú phát triển sự nghiệp, người phụ nữ không can thiệp việc bên ngoài của chồng mới có thể tập trung chăm sóc gia đình chỉnh tề.
Người phụ nữ cần giữ gìn nhất chính là khẩu đức. Có người nói: “Tôi không sát sinh, không phạm tội trộm cắp, không tà dâm chỉ là nói miệng một chút thôi thì có thể tổn hại đến phúc báo không?” Kỳ thực, mọi người không để ý rằng lời nói ra là xuất phát từ tâm, tâm niệm một khi đã xuất ra là đã chiêu mời tốt xấu, là báo ứng trực tiếp nhất rồi.
Ứng với “đức âm”, người phụ nữ không nên nói nhiều, lại càng không nên chê bai, nói xấu, chỉ trích. Người hay “chê bai” thường là người xem nhẹ đồ vật hay người khác, không hiểu được quý trọng, luôn cảm thấy không hài lòng. Ngoài ra, người như vậy cũng thường là người không kiểm soát được cảm xúc, dễ rơi vào trạng thái cực đoan. Kết quả chính là mọi việc không thuận lợi, không suôn sẻ, thường “mặt ủ mày chau”. Do đó người phụ nữ không chú ý lời nói thì đa phần là có mệnh không tốt.
Trong hôn nhân, người phụ nữ muốn “vượng phu” thì trước hết phải làm được “không chê bai”. Đặc biệt hơn là không thể chê bai, ghét bỏ người chồng của mình. Rất nhiều người phụ nữ kỳ vọng chồng mình gánh vác được gia đình, làm được điều gì đó lớn lao, nhưng ngoài miệng lại luôn chê bai, ghét bỏ chồng mình. Đây chính là biểu hiện của mệnh không tốt, sao có thể nói đến mệnh vượng phu?
Ứng với “đức âm” còn là cách ăn mặc và hành vi lối sống của người phụ nữ. Một vài người hiện đại có cách nói khá trực tiếp như thế này: “Phụ nữ nên phải bồi dưỡng đàn ông thành bậc thánh hiền chứ không phải biến người đàn ông thành cầm thú chỉ ham muốn thân thể họ”. Câu nói hiện đại này mặc dù không được lịch sự nho nhã như người xưa, nhưng lại rất chân thật. Người phụ nữ cần kín đáo trong ăn mặc và cách sống.
Phụ nữ thuộc về tính âm, âm thì ẩn dấu và kín đáo. Kín đáo lại không liên quan đến xấu đẹp. Trang phục thời xưa dù kín đáo những vẫn rất đẹp, ngoài ra còn khiến người đối diện cảm thấy cung kính, tôn trọng, không dám xúc phạm. Người phụ nữ nào có được tư thái này chính là điều hết sức đáng quý.
Một người phụ nữ sống càng kín đáo thì phúc báo càng lớn hơn. Đây cũng chính là kiểu phụ nữ ẩn được mình, có nội tâm vững vàng, thận trọng và rất sâu sắc. Họ có thể giữ được tâm thái bình tĩnh trước mọi biến hóa, không dễ dàng bị gió mạnh làm cho lung lay và cũng không dễ dàng bị căng thẳng. Người như vậy thường thanh tịnh, đạm bạc mà lại hết sức tao nhã.
Người phụ nữ không kín đáo về ăn mặc hay cách sống thường được coi là sắc thân không thanh tịnh. Người như vậy thì thông thường ngồi sẽ không yên, không trầm xuống được, thận kinh không đủ, thậm chí tâm lý phát ra nhiều ý nghĩ, dục vọng, vọng niệm, rất khó có thể khai phát ra trí tuệ.
Thời cổ đại, “khiêm khiêm quân tử” là cách hình dung về một người đàn ông có giáo dưỡng, còn “ôn nhuận như ngọc” là cách hình dung về một người phụ nữ có giáo dưỡng. Theo quan điểm của cổ nhân, người phụ nữ có giáo dưỡng phải có một phần nhu tình (thùy mị, dịu dàng, tình cảm), hai phần tao nhã, ba phần nhu hòa kín đáo và bốn phần trí tuệ. Họ giống như hoa lan mọc ở trong núi sâu, hễ nở là tỏa hương thơm ngát; giống như tiếng nước suối chảy róc rách, làm cho những người xung quanh thư thái và tĩnh tại.
Trong một gia đình thì đức độ trong lối sống của người phụ nữ cũng là quan trọng nhất. Không có người đàn ông, nếu người phụ nữ có thể nhẫn nhịn chịu khó thì vẫn bồi dưỡng ra được những người con vĩ đại. Nhưng trong một gia đình không có người phụ nữ thì thật khó tưởng tượng con cái sau này lớn lên sẽ như thế nào.
Người xưa có câu: “Vợ chồng hữu biệt” cũng là chỉ công việc của vợ, của chồng là có sự khác biệt. “Nam chủ ngoại sự”, ý chỉ người chồng làm việc bên ngoài, nuôi dưỡng gia đình. “Nữ chủ nội sự” là chỉ người phụ nữ đảm nhiệm công việc quản gia, phụng dưỡng cha mẹ chồng, giáo dục con cái. Trong đó việc nữ công, gia chánh phải khéo léo. Với phụ nữ ngày xưa thì chủ yếu là may, vá, thêu, dệt, bếp núc, buôn bán, người phụ nữ giỏi thì có thêm cầm kỳ thư họa.
Trong xã hội ngày nay, người phụ nữ vừa giỏi việc gây dựng sự nghiệp, vừa chăm sóc gia đình cũng không phải là trái với tứ đức xưa của người phụ nữ. Nhưng bởi vì người phụ nữ là có tính âm, nhu mềm, nên mọi việc phải giữ chừng mực, xử lý tốt quan hệ giữa công việc gia đình và bên ngoài. Nếu quá thiên về công việc bên ngoài thì nhà sẽ thiếu đi trụ cột bên trong, hôn nhân sẽ đến muộn hoặc cuộc sống gia đình không hòa thuận.
Phúc báo, vận mệnh của một người là đến từ chính bản thân họ, đến từ thiện tâm, thiện hành, đến từ sự nhẫn nhịn và bao dung. Đối với người phụ nữ mà nói, “mệnh tốt” đặc biệt thể hiện ra trong lời nói, cử chỉ và cách ăn mặc của họ