Tam Quốc (220 – 280) là một thời kỳ hỗn loạn trong lịch sử Trung Quốc. Các nước chư hầu giao chiến trong nhiều năm, nhưng cũng chính giữa thời thế loạn lạc này đã tạo ra nhiều anh hùng, danh tướng.
Ngoài việc sở hữu võ nghệ hơn người thì điều có lẽ là quan trọng nhất mà những danh tướng này cần có là một con ngựa tốt. Ngựa chính là đồng đội, trợ thủ đắc lực của các vị tướng trong những trận chiến sinh tử.
Có thể nói Tam Quốc là thời kỳ quy tụ nhiều danh tướng uy chấn thiên hạ như Lã Bố, Quan Vũ, Trương Phi… Họ đều có thể được xem là kẻ thù của vạn người. Do chủ nhân là những người anh hùng nổi danh trong lịch sử nên những con ngựa này cũng rất nổi tiếng.
Tuy nhiên, chỉ có một vài chiến mã là nổi tiếng bậc nhất. Những con chiến mã này phải kể tới Tuyệt Ảnh của Tào Tháo, Xích Thố của Lã Bố.
Tuyệt Ảnh của Tào Tháo được mô tả là con ngựa có khả năng phi nhanh đến nỗi cái bóng cũng không đuổi kịp. Xích Thố của mãnh tướng Lã Bố không chỉ đẹp mà còn ngày đi ngàn dặm và dễ dàng trèo non vượt suối.
Thế nhưng nhắc tới chiến mã của Tào Tháo và Lã Bố mà không nhắc tới chiến mã của Lưu Bị thì thật là một thiếu sót. Vậy, ngựa của Lưu Bị có gì đặc biệt?
CHIẾN MÃ CỦA LƯU BỊ
Chiến mã nổi danh của Lưu Bị tên là Đích Lư. Ban đầu, Đích Lư là ngựa của Trương Vũ, một tướng dưới trướng của Lưu Biểu (danh sĩ dòng dõi hoàng tộc nhà Hán). Tuy nhiên, sau này, Trương Vũ lại phản bội Lưu Biểu.
Trong khi đó, Lưu Bị do thất bại trong trận chiến với Tào Tháo nên đã quyết định về đầu quân cho Lưu Biểu vì nhận ra cả hai đều cùng trong hoàng thất. Khi lần đầu nhìn thấy ngựa của Trương Vũ, Lưu Bị cho rằng đây là một con tuấn mã và hết lời ca ngợi rằng: "Con ngựa này chắc chắn là ngựa thiên lý". Tướng dưới trướng của Lưu Bị khi đó là Triệu Vân đã lập tức hiểu ý của chủ nhân, liền giết chết Trương Vũ để cướp ngựa.
Ngay cả Lưu Biểu khi trông thấy con ngựa này thì cũng hết lời khen ngợi. Về phía Lưu Bị khi được Lưu Biểu nhận làm quân đang không biết lấy gì để báo đáp, Lưu Bị liền tặng con ngựa Đích Lư cho Lưu Biểu.
Có người nói với Lưu Biểu rằng Đích Lư là con ngựa dũng mãnh phi thường, nhưng không thể cưỡi vì nó có quầng ở mắt như ứa lệ, trên đầu lại có những đốm trắng, ắt là con ngựa có tướng sát chủ. Lưu Biểu nghe Đích Lư là ngựa sát chủ, lại thấy Trương Vũ cưỡi Đích Lư bị giết chết càng lo nên đã tìm cớ để trả lại cho Lưu Bị.
Sau đó người hầu đem tin về "ngựa sát chủ" nói cho Lưu Bị, Lưu Bị không những không tin mà mặt khác, ông rất thích con ngựa Đích Lư.
Trong một lần bị Sái Mạo truy sát, chính ngựa Đích Lư đã vùng lên, lập kỳ tích phi qua suối Đàn Khê rộng hơn 3 trượng (khoảng 10m) để cứu Lưu Bị. Từ đó, Lưu Bị càng không tin lời đồn ngựa Đích Lư sát chủ và càng yêu quý con ngựa này hơn.
Sau này, khi xuất binh sang nước Thục, thấy ngựa của Bàng Thống đã già yếu, để bày tỏ sự trọng dụng nên Lưu Bị đã tặng lại con ngựa Đích Lư. Không ngờ Bàng Thống khi vừa cưỡi ngựa Đích Lư đã bị trúng tên qua đời do kẻ địch tưởng nhầm là Lưu Bị. Từ đó, ngựa Đích Lư cũng không rõ lưu lạc về đâu.
Nhiều người cho rằng Bàng Thống chết là do Đích Lư sát chủ, nhưng vì sao nó không làm hại Lưu Bị mà còn cứu mạng ông? Nếu như Đích Lư không cố hết mình cứu sống Lưu Bị ở suối Đàn Khê năm nào thì có lẽ cuộc đời của nhân vật nổi tiếng này đã dừng lại ở đó.