Khổng tử nói, kết bạn cũng nhất định phải cẩn trọng, không phải ai cũng có thể chơi. Người bạn tốt có thể giúp đỡ bạn, ảnh hưởng tốt tới thế giới tinh thần của bạn, khiến bạn bước lên tầm cao hơn. Ngược lại, những loại bạn có phẩm chất tồi sẽ chỉ khiến bạn rơi vào những nơi tồi tệ. Thế nên mới có câu: "Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng".
Đối với kết giao bạn bè, Khổng Tử đã nói rất rõ ràng, tức là nếu như bạn muốn cuộc đời không bước phải con đường sai trái, tốt nhất hãy kết giao với 3 kiểu bạn bè này.
Bạn bè chính trực
Một người chính trực, nội tâm người ấy sẽ tràn ngập chính nghĩa, một người như thế bạn nên giao lưu nhiều hơn. Vì người ấy có thể truyền cho bạn sự chính trực ngay trong những việc mà họ làm hàng ngày, khiến bạn trở thành một người chính trực như họ. Ngược lại với chính trực là gian xảo, tà ác, loại người như vậy sẽ không từ bất kỳ thủ đoạn nào chỉ để đạt được mục đích của mình, họ sẽ chỉ nghĩ ra những suy nghĩ xấu xa, bất chấp cả nguyên tắc làm người cơ bản. Loại người như vậy sẽ chẳng có ai yêu mến.
Nhưng xã hội phức tạp, lòng người khó đoán, vì lợi ích và khát vọng của mình, loại người như vậy vẫn còn tồn tại rất nhiều trong xã hội, thế nên mới cần có pháp luật để trừng phạt những tư tưởng sai lệch, xấu xa này. Tuy nhiên, pháp luật chỉ là phương pháp bên ngoài, điều quan trọng nhất vẫn là cần phải thay đổi từ bên trong, khiến bản thân và môi trường xung quanh đều trở thành những phần tử chính trực, như vậy cho dù có gặp phải tiểu nhân hay ngụy quân tử thì chúng ta cũng có thể đối phó, không bị chúng làm hại.
Bạn bè trung thực
Trung thực, giữ chữ tín là nguyên tắc làm người cơ bản, khi kết giao bạn bè càng cần chú ý điều này. Nếu như một người ngay cả nguyên tắc cơ bản nhất cũng không làm được, vậy thì những gì chúng ta nghe được từ miệng anh ta có bao nhiêu là sự thật? Như vậy đã không còn tính cần thiết để kết bạn nữa rồi. Điều quan trọng nhất giữa bạn bè với nhau đó chính là sự tin tưởng, sau đó mới có thể giúp đỡ lẫn nhau, có phúc cùng hưởng có họa cùng chia.
Bạn bè trung thực, giữ chữ tín không những vì nâng cao bản thân, khiến bản thân nhận thức được tầm quan trọng của trung thực mà mặt khác cũng để bảo vệ bản thân, không bị lừa gạt và tổn thương bởi những lời nói dối. Những kẻ không trung thực sở dĩ không được yêu mến chủ yếu là do họ sẽ khiến bạn bị tổn thất kinh tế, về mặt tình cảm cũng sẽ bị tổn thương. Và tình cảm luôn là thứ mà tiền bạc không bao giờ bù đắp được, chỉ có thể thông qua thời gian làm mờ dần vết sẹo ấy mà thôi.
Bạn bè có hiểu biết rộng
Khổng Tử nói bạn bè có hiểu biết rộng không phải là những người có học vấn cao, có hiểu biết trong lĩnh vực mà chúng ta biết, mà là người có trí tuệ thực sự, tiền đề cơ bản chính là có đức hạnh, có lượng kiến thức sâu rộng và có lòng tốt giúp đỡ người khác. Những người có trí tuệ thường độ lượng, tầm nhìn rộng, hơn nữa sẽ không nhẹ dạ cả tin, cũng sẽ không làm ra những hành động khiến người khác cảm thấy khó chịu.
Những người bạn như thế sẽ biết suy nghĩ cho người khác, không quá để ý vào chuyện được mất, sẽ không vì lợi ích của mình mà bán đứng người khác mà sẽ coi lương tri làm nguyên tắc làm người. Nếu kết giao với những người như vậy, bạn sẽ học được rất nhiều kiến thức, đồng thời cũng sẽ tu tâm dưỡng tính, nâng cao bản thân.
Kết bạn cũng là một môn học, kết được bạn tốt, cuộc đời sẽ thăng hoa, ngược lại, nếu kết nhầm bạn sẽ khiến cuộc đời bế tắc. Liệu bạn đã kết đúng bạn chưa?