Số 33 (4399) Thứ Năm (14/8/2025) 7 để răn đe Bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương, trong khi vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả. Sau tuổi 40, nhu cầu canxi trung bình khoảng 1.000–1.200 mg mỗi ngày. Nguồn canxi tốt gồm sữa và các sản phẩm từ sữa, cá nhỏ ăn cả xương, hạnh nhân, đậu phụ, rau xanh đậm. Vitamin D có thể được bổ sung qua tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, trứng, cá hồi, hoặc thực phẩm tăng cường. Người ít tiếp xúc với ánh nắng có thể cần bổ sung vitamin D qua thực phẩm chức năng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tập luyện đều đặn Vận động giúp kích thích xương tạo tế bào mới và tăng mật độ xương. Các bài tập chịu lực như đi bộ nhanh, chạy bộ, leo cầu thang, khiêu vũ hoặc tập tạ nhẹ đều hữu ích. Ngoài ra, yoga và pilates giúp cải thiện sự dẻo dai và giữ thăng bằng, giảm nguy cơ té ngã, nguyên nhân hàng đầu gây gãy xương ở người lớn tuổi. Giữ cân nặng hợp lý Thừa cân tạo áp lực lớn lên khớp, đặc biệt là khớp gối và hông, trong khi thiếu cân lại làm tăng nguy cơ loãng xương. Sau tuổi 40, nên duy trì chỉ số BMI ở mức 18,5–23 để bảo vệ xương, vừa tránh các bệnh chuyển hóa khác. Hạn chế rượu bia, thuốc lá và caffein Rượu bia và thuốc lá làm giảm khả năng hấp thụ canxi, đồng thời phá hủy tế bào tạo xương. Uống quá nhiều caffein (trên 3–4 tách cà phê mỗi ngày) cũng có thể làm tăng lượng canxi bị đào thải qua nước tiểu. Kiểm tra sức khỏe định kỳ, tầm soát loãng xương Sau tuổi 40, đặc biệt là phụ nữ sau mãn kinh, nên tầm soát mật độ xương mỗi 1–2 năm/lần. Việc phát hiện sớm tình trạng loãng xương hoặc giảm mật độ xương sẽ giúp bác sĩ đưa ra kế hoạch điều trị và bổ sung dinh dưỡng hợp lý. Ăn đa dạng thực phẩm giàu vi chất khác Ngoài canxi và vitamin D, xương còn cần magiê, kẽm, vitamin K và protein. Nguồn cung cấp dồi dào gồm các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám, trứng, thịt nạc, hải sản, rau xanh. Một chế độ ăn đa dạng, ít đường và chất béo bão hòa sẽ hỗ trợ tối ưu cho sức khỏe xương. Ngủ đủ giấc và quản lý stress Giấc ngủ chất lượng giúp cơ thể sản sinh hormone tăng trưởng – yếu tố quan trọng trong quá trình tái tạo xương. Ngược lại, stress kéo dài làm tăng hormone cortisol, gây mất canxi và giảm mật độ xương. Bảo vệ xương trong sinh hoạt hàng ngày Sử dụng giày chống trượt, lắp tay vịn trong phòng tắm, tránh mang vác quá nặng, sắp xếp nhà cửa gọn gàng để giảm nguy cơ té ngã. Đây là những biện pháp đơn giản nhưng rất quan trọng để bảo vệ xương, đặc biệt khi mật độ xương đã bắt đầu giảm. Duy trì xương chắc khỏe sau tuổi 40 không chỉ là việc bổ sung canxi, mà cần áp dụng toàn diện từ chế độ ăn uống, vận động, kiểm soát cân nặng, đến việc tránh thói quen gây hại và phòng ngừa té ngã. MỸ ANH Kéo dài trên 3 tuần Mất ngủ cấp tính thường kéo dài dưới 1 tuần và có thể cải thiện khi nguyên nhân (như căng thẳng tạm thời) được giải quyết. Nhưng nếu tình trạng này lặp lại hầu như mỗi đêm và kéo dài trên 3 tuần, bạn có thể đã mắc chứng mất ngủ mạn tính, cần được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời. Kèm các triệu chứng bất thường Mệt mỏi, suy kiệt vào ban ngày dù ngủ đủ thời gian. Đau đầu dai dẳng, chóng mặt, khó tập trung. Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, buồn bã, hoặc có dấu hiệu trầm cảm. Đánh trống ngực, khó thở khi ngủ. Ngủ ngáy to kèm ngưng thở khi ngủ. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống Nếu tình trạng mất ngủ khiến bạn làm việc kém hiệu quả, học tập sa sút, giảm khả năng lái xe hoặc điều khiển máy móc. Đây là dấu hiệu cần được can thiệp y tế sớm để tránh hậu quả nghiêm trọng. Mất ngủ kèm rối loạn nhịp sinh học Nếu bạn thường xuyên phải thay đổi giờ ngủ do làm việc ca đêm, đi công tác nhiều múi giờ, không thể điều chỉnh nhịp sinh học sau thời gian dài, hãy tìm đến bác sĩ để được hướng dẫn điều trị và tư vấn. Mất ngủ liên quan đến dùng thuốc hoặc chất kích thích Một số loại thuốc (như thuốc corticoid, thuốc điều trị hen, thuốc chống trầm cảm…) hoặc thói quen dùng rượu, bia, cà phê, nicotine trước giờ ngủ có thể gây khó ngủ. Nếu bạn nghi ngờ mất ngủ do nguyên nhân này và không cải thiện khi tự điều chỉnh, hãy đến cơ sở y tế. Nguyên nhân tiềm ẩn cần lưu ý Mất ngủ kéo dài có thể là biểu hiện của: Rối loạn lo âu, trầm cảm, stress kéo dài. Bệnh lý mạn tính: Đau xương khớp, bệnh tim mạch, tiểu đường, trào ngược dạ dày. Rối loạn nội tiết: Mãn kinh, cường giáp. Hội chứng ngưng thở khi ngủ. Việc xác định nguyên nhân chính xác giúp điều trị hiệu quả, tránh lệ thuộc thuốc ngủ. Mất ngủ đi kèm giảm cân nhanh, chán ăn, suy giảm trí nhớ, đau mỏi cơ kéo dài có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng như rối loạn nội tiết, ung thư, bệnh mạn tính… cần được kiểm tra sớm. MỸ ANH SỨC KHỎE MỚI Thói quen giúp xương chắc khỏe sau tuổi 40 Mất ngủ kéo dài, khi nào cần gặp bác sĩ? Cuộc sống, luật sư Nguyễn Minh Trí, Đoàn luật sư Hà Nội khẳng định, lĩnh vực y tế là một ngành đặc thù, có ảnh hưởng trực tiếp và tức thì đến sức khỏe, tính mạng con người, do đó mọi sai phạm dù ở mức hành chính cũng phải được xử lý kiên quyết để răn đe, ngăn chặn tái diễn. Luật sư Nguyễn Minh Trí nhấn mạnh, vụ việc Phòng khám Đa khoa Phượng Đạt cho thấy sự tồn tại đồng thời của nhiều hành vi vi phạm, từ thiếu nhân sự chịu trách nhiệm chuyên môn, bán thuốc kê đơn không có đơn thuốc hợp lệ, cho tới việc không niêm yết giá dịch vụ và lập hồ sơ bệnh án không đầy đủ. Những vi phạm này không chỉ xâm phạm quyền lợi chính đáng của bệnh nhân, mà còn phá vỡ nguyên tắc minh bạch và an toàn vốn là nền tảng của hoạt động khám chữa bệnh. Luật sư Nguyễn Minh Trí nêu rõ, theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 (có hiệu lực từ 1/1/2024), cơ sở y tế chỉ được phép hoạt động khi đáp ứng đầy đủ điều kiện về nhân sự, cơ sở vật chất, quy trình chuyên môn và nghĩa vụ niêm yết công khai giá dịch vụ. Việc để người không đủ điều kiện hành nghề tham gia khám chữa bệnh, hoặc vắng mặt người chịu trách nhiệm chuyên môn mà không ủy quyền hợp pháp, là vi phạm nghiêm trọng. Nghị định 117/2020/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 124/2021/ NĐ-CP) quy định rõ: Hành vi không niêm yết giá dịch vụ khám chữa bệnh bị phạt từ 1–3 triệu đồng, đồng thời buộc thực hiện niêm yết đúng quy định. Hành vi bán thuốc kê đơn khi không có đơn thuốc hợp lệ bị phạt từ 10–20 triệu đồng. Hành vi không bảo đảm điều kiện hoạt động hoặc để người không đủ điều kiện hành nghề bị phạt từ 20–30 triệu đồng, kèm biện pháp bổ sung đình chỉ hoạt động 1–3 tháng. Ngoài phạt tiền, pháp luật còn cho phép áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như buộc công khai xin lỗi, hoàn trả chi phí khám chữa bệnh cho bệnh nhân và báo cáo kết quả khắc phục trước khi được phép hoạt động trở lại. Luật sư Trí phân tích, nếu kết quả điều tra cho thấy hành vi vi phạm đã gây tổn hại nghiêm trọng cho sức khỏe hoặc làm chết người, cơ sở y tế và cá nhân liên quan hoàn toàn có thể bị xử lý hình sự theo Điều 315 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) – Tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh. Sau tuổi 40, quá trình lão hóa tự nhiên khiến mật độ xương bắt đầu giảm, nguy cơ loãng xương và gãy xương tăng cao, đặc biệt ở phụ nữ sau mãn kinh. Tuy nhiên, việc duy trì một số thói quen khoa học có thể giúp hệ xương khỏe mạnh, dẻo dai hơn, giảm thiểu nguy cơ bệnh lý về xương khớp. Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi năng lượng, cân bằng cảm xúc và duy trì sức khỏe thể chất. Mất ngủ kéo dài không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng. Vậy khi nào tình trạng mất ngủ cần được thăm khám y tế? Ảnh minh họa/ Nguồn internet Ảnh minh họa/ Nguồn internet Trước đó, ngày 9/7/2025, Sở Y tế tỉnh Gia Lai đã ban hành Quyết định số 1568/QĐ-SYT đình chỉ toàn bộ hoạt động chuyên môn của Phòng khám Đa khoa Phượng Đạt (thuộc Công ty TNHH Đầu tư Phượng Đạt). Quyết định này được đưa ra sau khi cơ quan chức năng xác định phòng khám không bảo đảm đủ nhân sự hành nghề phù hợp với phạm vi chuyên môn và quy mô đã được cấp phép, vi phạm nghiêm trọng điều kiện hoạt động trong lĩnh vực khám chữa bệnh. Việc đình chỉ áp dụng cho toàn bộ các dịch vụ khám và điều trị tại phòng khám, có hiệu lực ngay từ ngày ký và kéo dài cho đến khi đơn vị này khắc phục đầy đủ vi phạm, được thẩm định lại và có văn bản cho phép hoạt động trở lại từ Sở Y tế. Đây là biện pháp quản lý nhằm đảm bảo an toàn cho người bệnh, đồng thời răn đe các cơ sở y tế khác về nghĩa vụ tuân thủ nghiêm ngặt quy định pháp luật. Khung hình phạt của tội danh này dao động từ cảnh cáo, phạt tiền đến tù giam từ 1–15 năm tùy mức độ hậu quả. Ngoài ra, tòa án có thể áp dụng hình phạt bổ sung cấm hành nghề hoặc cấm kinh doanh trong thời gian nhất định. Luật sư Trí cũng lưu ý, nếu có bằng chứng cho thấy cơ sở cố ý gian dối để trục lợi chẳng hạn “vẽ bệnh” để thu tiền cao, kê khống dịch vụ hoặc thuốc thì hành vi đó có thể bị xem xét thêm ở góc độ tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 BLHS, với khung hình phạt cao hơn. Tuy nhiên, việc áp dụng tội danh này cần dựa trên chứng cứ rõ ràng. Luật sư Trí cho rằng, vụ việc này cho thấy trách nhiệm pháp lý không chỉ thuộc về phòng khám mà còn liên quan đến nhiều chủ thể: Người chịu trách nhiệm chuyên môn: Phải trực tiếp kiểm soát quy trình chuyên môn, ký duyệt hồ sơ và giám sát mọi hoạt động chuyên môn; Chủ cơ sở phòng khám: Chịu trách nhiệm tổ chức, bố trí nhân sự, đảm bảo tuân thủ đầy đủ điều kiện pháp luật và minh bạch tài chính; Nhân viên y tế: Có nghĩa vụ từ chối thực hiện các chỉ đạo trái quy định và báo cáo khi phát hiện sai phạm. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường kiểm tra định kỳ và đột xuất, đặc biệt với các cơ sở đã từng có phản ánh hoặc bị xử phạt. Từ vụ việc này, luật sư Trí khuyến nghị: Rà soát toàn bộ quy trình hoạt động của phòng khám, từ nhân sự, cơ sở vật chất đến quản lý tài chính; Niêm yết giá công khai, chi tiết cho từng dịch vụ, thuốc, vật tư y tế, cung cấp hóa đơn/phiếu thu cho mọi khoản chi phí; Đào tạo định kỳ cho toàn bộ nhân viên về quy định pháp luật và đạo đức nghề nghiệp trong y tế; Thiết lập hệ thống giám sát nội bộ và kênh tiếp nhận phản ánh từ bệnh nhân, xử lý kịp thời và công khai kết quả; Phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý trong việc khắc phục vi phạm, minh bạch thông tin để lấy lại niềm tin của cộng đồng. “Trong ngành y, chỉ một sai phạm tưởng chừng nhỏ cũng có thể gây hậu quả lớn. Xử lý nghiêm minh và công khai không chỉ là bảo vệ bệnh nhân, mà còn bảo vệ chính cơ sở y tế khỏi những rủi ro pháp lý, giúp họ duy trì uy tín và tồn tại lâu dài”, luật sư Nguyễn Minh Trí nhấn mạnh.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==