Khoa học và Đời sống số 29-2025

Số 29 (4395) Thứ Năm (17/7/2025) 6 SỨC KHỎE MỚI Củ mã thầy giúp thanh nhiệt, giảm cân, phòng bệnh Không chỉ thanh mát dễ ăn, củ mã thầy còn ít calo, giàu dưỡng chất, có thể chế biến thành nhiều món chính ngon miệng, tốt cho sức khỏe mùa hè. VÂN GIANG Mùa hè, trong khi nhiều người chọn trái cây để giải nhiệt thì củ mã thầy (còn gọi là củ năng) lại là lựa chọn ít ai để ý đến, dù nó được ví như “sâm nước” bởi tác dụng thanh nhiệt, giải độc và bổ dưỡng. Mã thầy có thể nấu được nhiều món mặn hấp dẫn, tốt cho sức khỏe. Ít calo, giàu dinh dưỡng Trong 100g củ mã thầy tươi chỉ chứa khoảng 97 calo – mức rất thấp so với nhiều loại củ quả khác. Tuy nhiên, đừng vì thế mà đánh giá thấp “giá trị” của loại củ này Củ mã thầy chứa nhiều vitamin nhóm B, kali, sắt, chất xơ và các hợp chất chống oxy hóa mạnh như flavonoid và axit phenolic, có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, hỗ trợ hệ tim mạch, ngăn ngừa ung thư. Ngoài ra, nhờ tính mát, vị ngọt dịu và giòn đặc trưng, mã thầy còn giúp cơ thể giải nhiệt, lợi tiểu, hỗ trợ tiêu hóa và giảm cảm giác chán ăn trong những ngày nắng nóng. Mùa hè không chỉ mang theo những đợt nắng gay gắt mà còn đi kèm với hàng loạt vấn đề về tiêu hóa như chán ăn, đầy bụng, khó tiêu hay rối loạn đường ruột. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp làm dịu cơ thể mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Dưới đây là 6 món ăn nên bổ sung thường xuyên trong thực đơn mùa hè để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh và cơ thể nhẹ nhàng, dễ chịu. Canh rau mồng tơi nấu mướp Mồng tơi có tính hàn, vị ngọt, giúp thanh nhiệt, nhuận tràng, rất phù hợp cho những người hay bị táo bón hoặc nóng trong. Khi nấu cùng mướp – loại quả giàu nước và vitamin – sẽ tạo thành món canh mát lành, dễ ăn, hỗ trợ làm dịu dạ dày và thúc đẩy tiêu hóa. Mẹo nhỏ: Có thể nấu cùng tôm tươi hoặc cua đồng để tăng hương vị và giá trị dinh dưỡng. Cháo gạo lứt nấu hạt sen Gạo lứt chứa nhiều chất xơ hòa tan, hỗ trợ tiêu hóa và duy trì cảm giác no lâu. Hạt sen có tác dụng an thần, giảm nóng trong, giúp hệ tiêu hóa hoạt động ổn định hơn trong những ngày oi bức. Kết hợp hai nguyên liệu này tạo thành món ăn nhẹ, thích hợp cho bữa sáng hoặc bữa tối. Mách nhỏ: Nên ngâm gạo lứt và hạt sen trước khi nấu để cháo nhanh mềm và dễ tiêu hơn. Salad rau củ trộn dầu oliu Các loại rau củ như dưa chuột, cà chua, xà lách, cà rốt đều giàu nước, vitamin và chất xơ – yếu tố quan trọng giúp đường ruột hoạt động trơn tru. Trộn salad cùng dầu oliu hoặc sữa chua không đường là lựa chọn tuyệt vời giúp làm dịu dạ dày và giải nhiệt mùa hè. Lưu ý: Hạn chế sử dụng sốt mayonnaise vì có thể gây ngấy, nặng bụng. Đu đủ chín Đu đủ chứa enzyme papain – một loại men tiêu hóa tự nhiên có tác dụng phân giải protein, hỗ trợ quá trình tiêu hóa trở nên nhẹ nhàng hơn. Ngoài ra, đu đủ còn giàu chất xơ và vitamin C, tốt cho đường ruột và tăng cường sức đề kháng trong mùa hè. Lưu ý: Nên ăn đu đủ chín vừa, tránh dùng quá nhiều vì có thể gây vàng da nhẹ ở một số người. Món ăn giải nhiệt, tốt cho tiêu hóa Không chỉ giúp thanh nhiệt, những món ăn này còn hỗ trợ tiêu hóa, hạn chế đầy bụng và làm dịu cơ thể trong những ngày hè oi ả. Những món ăn chính lạ miệng từ mã thầy Nếu chỉ dùng củ mã thầy trong các món chè, sinh tố hay ăn sống, sẽ thật lãng phí một nguyên liệu giàu tiềm năng. Dưới đây là một vài gợi ý món mặn từ mã thầy được nhiều bà nội trợ hiện đại chia sẻ: Thịt băm xào mã thầy Món ăn đơn giản nhưng lại đưa cơm bất ngờ. Mã thầy cắt hạt lựu, xào cùng thịt heo băm, nêm nếm với tỏi, nước tương, tiêu và một ít dầu mè. Khi chín, mã thầy vẫn giữ được độ giòn sật, tạo cảm giác ngon miệng, không bị ngán.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==