Khoa học và Đời sống số 24-2025

Số 24 (4390) Thứ Năm (12/6/2025) 40 TRÍ THỨC VÀ THỜI CUỘC “Thực tiễn các nước chứng minh, muốn trở thành quốc gia phát triển thì khoa học, công nghệ luôn là thành tố có vai trò quan trọng, quyết định”, PGS.TS Trần Quang Diệu- Giám đốc Trung tâm Công nghệ và Chuyển đổi số, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh “Chuyển đổi số vào các vấn đề thực tiễn của đất nước”, PGS.TS Trần Quang Diệu, Giám đốc Trung tâm Công nghệ và Chuyển đổi số, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị là chủ trương quan trọng, chỉ rõ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ngăn ngừa nguy cơ tụt hậu, đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới. Đồng thời xác định vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất lao động và cải thiện năng lực cạnh tranh quốc gia. Tầm nhìn này phù hợp với xu hướng toàn cầu, khi các quốc gia tiên tiến đều coi đây là yếu tố quyết định để vượt qua thách thức và đạt được sự phát triển bền vững. Mục tiêu là đến năm 2030, tầm nhìn 2045, Việt Nam trở thành quốc gia có tiềm lực, trình độ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đạt mức tiên tiến ở nhiều lĩnh vực quan trọng, thuộc nhóm dẫn đầu nhóm các nước có thu nhập trung bình cao; trình độ, năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp đạt mức trên trung bình của thế giới; một số lĩnh vực khoa học, công nghệ đạt trình độ quốc tế, với các chỉ tiêu kinh tế, xã hội như đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế trên 55%; quy mô kinh tế số đạt tối thiểu 30% GDP; hạ tầng công nghệ số tiên tiến, hiện đại; quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương trên môi trường số; Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao… Đây là những chỉ tiêu rất lớn, với nhiều thách thức cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Nghị quyết cũng xác định các cam kết về cơ chế, chính sách ưu tiên như: Tăng cường đầu tư, cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo và thúc đẩy hợp tác giữa các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp giúp tạo môi trường thuận lợi, thực tiễn hơn cho việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu. Đặc biệt, việc chấp nhận rủi ro và đầu tư mạo hiểm trong nghiên cứu khoa học sẽ cho phép các nhà khoa học mạnh dạn khai phá những ý tưởng và hướng đi mới. Cùng với đó, tập trung vào các lĩnh vực mang lại hiệu quả cao cho nền kinh tế như công nghệ sinh học, công nghệ thông minh nhân tạo, biến đổi khí hậu, công nghệ sinh học, nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế xanh, tín chỉ carbon, an ninh quốc phòng, doanh nghiệp công nghệ cao… nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững. “Chúng ta cần nhìn nhận toàn diện hơn, phát triển kinh tế không chỉ là phong trào, mà khí thế ấy phải được cụ thể hóa bằng cơ chế, chính sách, để động viên, khuyến khích tất cả người dân đều có thể làm giàu. Không chỉ có một phong trào là làm giàu được ngay mà chúng ta cần đồng bộ các chính sách để có một xã hội làm giàu đúng nghĩa”, Đại biểu Lâm nhìn nhận. Cũng theo đại biểu Lâm, trong phong trào toàn dân thi đua làm giàu, Đảng viên phải gương mẫu đi trước, để trải nghiệm chính sách, thực tế, minh chứng cho chủ trương và gương mẫu cho xã hội. Từ thực tiễn để đúc rút kinh nghiệm, chia sẻ khó khăn cho xã hội, kiến tạo chính sách. Đồng quan điểm, đại biểu Nguyễn Quang Huân, Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương nhấn mạnh: Với những đột phá từ Nghị quyết 68, phong trào toàn dân thi đua làm giàu sẽ góp phần khơi dậy “bản ngã” của đội ngũ doanh nhân. “Đã là doanh nghiệp, doanh nhân thì ai cũng mang trong mình khát vọng vươn lên làm giàu – đó là bản ngã tự thân. Vấn đề là nếu không tiếp cận được nguồn lực, còn vướng pháp lý thì dễ khiến họ nản lòng”, ông Huân lý giải và nhận định, tinh thần của Nghị quyết 68 là cần phải tiếp tục truyền thông để nâng cao ý thức trách nhiệm cho đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân, nhất là những doanh nghiệp trẻ, doanh nhân mới khởi nghiệp. Từ đó, nâng cao lý tưởng xây dựng, trách nhiệm xã hội, gắn phát triển doanh nghiệp với phát triển đất nước, nhất là đối với những doanh nhân không phải là Đảng viên, doanh nhân trẻ. Đại biểu Huân kỳ vọng, với hàng loạt chủ trương đột phá tại Nghị quyết về kinh tế tư nhân, chúng ta hoàn toàn tin tưởng có cơ chế chính sách tốt khuyến khích doanh nghiệp, doanh nhân vươn lên làm giàu cho mình cho xã hội mà không gặp phải bất cứ trở ngại nào từ thể chế, từ chính sách. “Tôn sư trọng đạo” được Luật hoá Trong suốt hơn 30 ngày làm việc của kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, dự thảo Luật Nhà giáo được Quốc hội dành nhiều thời gian thảo luận tại hội trường, ở tổ và tiếp thu nhiều ý kiến từ đại biểu Quốc hội qua các kỳ họp trước. Đây được xem là dự án Luật mang tính nhân văn có ý nghĩa rất sâu sắc cho hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo. ĐBQH Đặng Bích Ngọc, Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình cho biết, khi dự thảo luật lấy ý kiến rộng rãi tại các tỉnh, thành phố, đã nhận được sự đồng thuận cao từ đoàn đại biểu địa phương và đội ngũ giáo viên – những người trực tiếp thực hiện Luật trong tương lai. “Phải khẳng định, dự thảo Luật Nhà giáo đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước đối với đội ngũ giáo viên. Luật đã giải quyết nhiều vấn đề liên quan đến chế độ chính sách, chế độ đãi ngộ như đề xuất giáo viên mầm non được nghỉ hưu sớm; xem xét nâng tuổi nghỉ hưu để những người có trình độ cao như giáo sư có thể tiếp tục giảng dạy, truyền đạt kinh nghiệm. Đặc biệt, Luật bổ sung chế độ chính sách cho giáo viên vùng sâu, để họ yên tâm công tác. Không chỉ tập trung vào chính sách tiền lương, dự thảo Luật còn đề cao việc phát triển năng lực của đội ngũ giáo viên. Bên cạnh việc hưởng chính sách ưu đãi, giáo viên cần nâng cao chuyên môn, thích nghi với đổi mới, sáng tạo trong giảng dạy để truyền cảm hứng cho học sinh”, đại biểu Đặng Bích Ngọc nói và khẳng định, nếu thực hiện tốt, Luật Nhà giáo không chỉ mang lại quyền lợi cho giáo viên mà còn thúc đẩy một môi trường giáo dục toàn diện; chất lượng đào tạo cao; nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo - đổi mới; tạo hiệu ứng tích cực cho thế hệ tương lai. Đại biểu Thái Văn Thành, Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An cũng nhìn nhận: “Khi được ban hành, Luật Nhà giáo sẽ có tác động rất lớn, có ý nghĩa rất sâu sắc cho hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo”. Theo đó, địa vị pháp lý của nhà giáo, truyền thống tôn sư trọng đạo, sự tôn trọng, tôn vinh với nhà giáo trong nhân dân sẽ được luật hóa và được cả xã hội, hệ thống chính trị triển khai thực hiện. Đội ngũ nhà giáo có được môi trường, hành lang pháp lý để được tôn vinh, ghi nhận, cống hiến, sáng tạo. Bên cạnh đó, khi Luật Nhà giáo được ban hành cũng sẽ có những cơ Nhìn rộng hơn, đối với ngành giáo dục, Luật Nhà giáo đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với đội ngũ nhà giáo, thể hiện sự đầu tư cho tương lai của đất nước. “Một quốc gia muốn vững mạnh thì phải có nguồn nhân lực chất lượng cao, từ đó mới nâng cao được uy tín, vị thế cạnh tranh, sự thịnh vượng của quốc gia. Tôi cho rằng đây là bước đi khởi đầu, là thời khắc lịch sử rất quan trọng khi đất nước chúng ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Luật Nhà giáo có ý nghĩa hết sức sâu sắc, thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước nhưng đồng thời cũng thể hiện sự đầu tư rất ưu tiên, trọng tâm, những quyết sách rất đúng và trúng để đưa đất nước tới một tương lai tươi sáng và tốt đẹp”, ĐBQH Thái Văn Thành nhấn mạnh. Đại biểu đoàn Nghệ An cũng cho rằng, các chế độ chính sách hay “ưu đãi” với nhà giáo thực tế là sự ghi nhận, trả công xứng đáng với những cống hiến, đóng góp của đội ngũ nhà giáo. Đặc biệt, khi Luật Nhà giáo được ban hành, nhà giáo được bảo vệ về uy tín, danh dự, về cả thể chất và tinh thần, xã hội có trách nhiệm bảo vệ nhà giáo. Đó là một môi trường rất an toàn cho nhà giáo làm việc và sáng tạo. chế chính sách, ưu đãi xứng tầm với công lao, cống hiến, với những đặc thù của của ngành. Khi những nỗ lực trong quá trình cống hiến của đội ngũ nhà giáo trên cả nước được ghi nhận, họ sẽ có động lực làm việc, niềm phấn khởi trong công việc.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==