Số 24 (4390) Thứ Năm (12/6/2025) 36 TRÍ THỨC VÀ THỜI CUỘC Cuộc cách mạng chưa có tiền lệ về việc sắp xếp tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị để đất nước bước vào kỷ nguyên mới sẽ tạo ra những điều kiện về các nguồn lực thực hiện thêm nhiều chính sách an sinh xã hội như miễn học phí cho các cấp học từ mầm non đến phổ thông, hỗ trợ bữa ăn trưa, tiến tới miễn viện phí toàn dân, xóa nhà tạm dột nát, phát triển nhà ở xã hội, cải thiện chính sách tiền lương… TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam: “Quốc sách nhân văn” Mới đây, Chính phủ đã trình Quốc hội quyết định các chính sách miễn học phí cho các cấp học từ mầm non đến phổ thông với nguồn lực khoảng 30.000 tỷ đồng. Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã chủ trì làm việc với ngành y tế về lộ trình miễn, giảm viện phí, mong muốn người dân hàng năm phải được khám sức khỏe ít nhất một lần và được miễn phí. Dự kiến nguồn lực theo lãnh đạo Bộ Y tế là khoảng 25.000 tỷ đồng… Đó chính là những quốc sách nhân văn! Chúng ta có thể thấy, chủ trương miễn học phí, Nhà nước hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và THCS ở các xã biên giới sẽ tạo ra cú hích mạnh mẽ cho giáo dục phổ thông, hướng tới một nền giáo dục công bằng và nhân văn - nơi mọi học sinh đều được học tập, phát triển trong điều kiện tốt nhất, không phân biệt hoàn cảnh gia đình. Nhiều quốc gia phát triển đang áp dụng chính sách bữa ăn học đường như một phần trong hệ thống an sinh giáo dục. Việt Nam bước đầu thực hiện và điều này là rất đúng thời điểm. Các hộ gia đình khó khăn giảm được gánh nặng kinh tế, trẻ vùng sâu vùng xa ở các xã biên giới có cơ hội được cắp sách đến trường, được tiếp xúc với môi trường tri thức. Mọi công dân trong độ tuổi đều được học tập và đạt đến trình độ học vấn nhất định theo quy định của pháp luật là thành công tạo dựng một xã hội học tập. Khi mở được chìa khoá nguồn lực, tất yếu Việt Nam có nguồn nhân sự chất lượng cao để tự tin vươn mình trong kỷ nguyên mới giàu mạnh. PGS.TS Vũ Văn Phúc, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản: “Thêm nguồn lực nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân” Sắp xếp đơn vị hành chính các địa phương và tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là chủ trương lớn, thực sự là một cuộc cách mạng. Đây cũng là đòi hỏi khách quan của sự phát triển trong giai đoạn mới, khi đất nước đang chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Với việc sáp nhập đơn vị hành chính, thực hiện mô hình địa phương 2 cấp (cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp cơ sở) dự kiến số lượng các đơn vị cấp tỉnh và xã sẽ giảm đáng kể, cũng có nghĩa là giảm được nguồn lực rất lớn đang chi cho cấp huyện cả nước. Nguồn lực giảm được này một phần sẽ chi cho đầu tư phát triển đất nước, một phần để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Trước mắt Bộ Chính trị đã quyết định miễn học phí cho học sinh mầm non đến THPT công lập từ năm học 2025-2026. Sắp tới, nếu chi một phần nguồn ngân sách tiết kiệm được để giảm chi phí khám chữa bệnh cho người dân như gợi mở của Tổng Bí thư, nhân dân rất đồng tình, ủng hộ. Những chính sách nhân văn này thể hiện đúng bản chất của xã hội chủ nghĩa mà đất nước ta đang xây dựng. Đại biểu Lý Thị Lan, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang: “Chính sách nhân văn, mang tính đột phá” Tôi cho rằng, chính sách miễn, hỗ trợ học phí được thực hiện từ năm học 2025 - 2026 là một quyết sách mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện rõ cam kết của Nhà nước trong việc bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục cho mọi trẻ em, học sinh, bất kể vùng miền hay điều kiện kinh tế. Trong đó, điểm mới được đánh giá cao là việc mở rộng diện thụ hưởng, bao gồm toàn bộ trẻ mầm non từ 3 đến dưới 5 tuổi, học sinh THPT công lập, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục thường xuyên, và cả người học tại các cơ sở ngoài công lập. Cùng với đó, cơ chế hỗ trợ ngân sách từ Trung ương cho địa phương chưa cân đối được ngân sách cũng là chủ trương đúng đắn. Bởi hiện Luật Ngân sách Nhà nước quy định các địa phương phải bố trí tối thiểu 20% chi ngân sách cho giáo dục, nhưng với các tỉnh ngân sách phụ thuộc chủ yếu vào Trung ương, phần lớn chỉ đủ cho chi thường xuyên, lương và phụ cấp. Nếu không có sự hỗ trợ về nguồn lực từ Trung ương, sẽ rất khó để các địa phương triển khai hiệu quả chính sách, đặc biệt là các nội dung về phổ cập giáo dục mầm non và thực hiện miễn, hỗ trợ học phí. CHỦ ĐỘNG, sáng tạo bước HẢI NINH thực hiện Ảnh minh họa. LTS: Cuộc cách mạng sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đột phá về khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số… sẽ giúp chúng ta có thêm các nguồn lực để thực hiện thêm nhiều chính sách an sinh xã hội như miễn học phí, hỗ trợ bữa ăn trưa, tiến tới miễn viện phí, xóa nhà tạm… Đây được đánh giá là quốc sách nhân văn.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==