Mọi người thường chỉ nghĩ đột quỵ não gây liệt nửa người, hôn mê mà không biết dấu hiệu đột quỵ của nhiều người lại biểu hiện ở mắt như tự nhiên nhìn mờ một bên (bán manh) hoặc mù cả hai bên. Nhiều bệnh nhân đã nhập viện muộn vì không biết đến biến chứng này của đột quỵ.
Tưởng bệnh ở mắt hóa ra đột quỵ
Bệnh nhân Đỗ Văn H. (73 tuổi ở Chương Mỹ, Hà Nội) không có tiền sử cao huyết áp đang khoẻ mạnh bỗng nhiên bị mờ cả hai mắt. Tưởng bị bệnh đục thủy tinh thể người già vì mắt không đau, không sưng tấy, ông đi khám khắp các viện mắt nhưng không rõ tổn thương, mắt mờ dần và mù hẳn. Đến khi ông bị đau đầu đi khám khoa thần kinh, chụp CT mới hay là do ông bị đột quỵ tắc động mạch não sau 2 bên gây mù vỏ não mắt. Ông được chuyển khoa đột quỵ não để điều trị. Sau gần 1 tháng điều trị tích cực, mắt ông mới hồi phục được một phần.
BSCK I Nguyễn Văn Tuấn, Khoa Đột quỵ não, Bệnh viện 103 cho biết, trường hợp như của ông H. không phải là hiếm. Thực tế, đa phần bệnh nhân nghĩ đến đột quỵ não là hôn mê, liệt nửa người, méo miệng... mà không biết hay không để ý đến biến chứng ở mắt, trong khi biến chứng ở mắt do đột quỵ não chiếm tỷ lệ 5% số ca đột quỵ.
Hầu hết bệnh khởi phát đột ngột, có hoặc không có triệu chứng của đột quỵ, người bệnh vẫn hoàn toàn tỉnh táo, khoẻ mạnh, không liệt chân tay... Tự nhiên người bệnh thấy nhìn mờ hoặc mù hẳn ở cả hai bên hoặc bán manh (mỗi mắt thị trường giảm một nửa). Bệnh nhân đi khám mắt không phát hiện ra tổn thương khiến bệnh tiến triển nặng hoặc mất mạng vì đột quỵ không được điều trị tái phát.
 |
| Chăm sóc bệnh nhân đột quỵ não tại Bệnh viện 103. |
Nhiều biến chứng khó lường
BSCK I Nguyễn Văn Tuấn nhấn mạnh, đột quỵ não là hiện tượng máu lên não bị gián đoạn đột ngột, gây thiếu máu não. Bệnh thường xảy ra do 2 nguyên nhân chính là mạch não bị tắc (do mạch máu bị xơ vữa làm lòng mạch hẹp dần và tắc tại chỗ; hay cục máu đông, mảng xơ vữa di chuyển từ những vị trí khác lên động mạch não và gây tắc) hoặc mạch máu bị vỡ (do tăng huyết áp đột ngột, vỡ dị dạng động mạch não).
Bệnh không chỉ xảy ra ở người già mà đang gia tăng ở người trẻ, nhất là khi thời tiết đang thay đổi như hiện nay làm thành động mạch phình to ra, đưa đến vỡ ra bất kỳ lúc nào, đe dọa trực tiếp tính mạng. Điều nguy hiểm là bệnh thường xảy ra đột ngột mà không có triệu chứng báo trước. Nhiều bệnh nhân có thể có cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua và hồi phục hoàn toàn trong vòng 24 giờ.
BSCK I Nguyễn Văn Tuấn cảnh báo, việc điều trị đột quỵ não rất khó khăn và phức tạp. Nếu may mắn được cứu sống thì người bệnh phải trải qua một quá trình luyện tập trong nhiều tháng, nhiều năm để phục hồi các chức năng. Do đó, khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ đột quỵ não cần phải đưa đi cấp cứu. Trường hợp phát hiện muộn như ông H. việc cứu được đôi mắt là rất khó khăn. Đặc biệt, đột quỵ não thường dễ tái phát và khi tái phát thường nặng nên điều trị giúp ngăn ngừa tái phát có ý nghĩa quan trọng để cứu sống bệnh nhân.