Ông Poroshenko có hài lòng trong mối quan hệ với Mỹ?

Ủy ban về quan hệ đối ngoại Thượng viện Mỹ hôm 18/9/2014 đã nhất trí ủng hộ dự án luật do cả hai đảng đưa ra “Định ước về ủng hộ tự do của Ukraine”, dự án luật kêu gọi mở rộng các biện pháp trừng phạt chống Nga và dành cho Ukraine quy chế đồng minh của Mỹ, cũng như 350 triệu USD viện trợ quân sự.

Đồng thời Ủy ban đã bác các bổ sung do các nghị sĩ cộng hòa đưa ra đề nghị xuất khẩu khí thiên nhiên sang Ukraine và đóng băng toàn bộ các đàm phán với Nga về vấn đề hạt nhân. Muốn văn bản này trở thành luật cần sự phê duyệt của cả hai viện Quốc hội và Tổng thống Mỹ ký.

Việc xem xét dự luật tại Ủy ban là nhân chuyến thăm của tổng thống Ukraine Petro Poroshenko, người đã phát biểu trước cuộc họp chung của Thượng viện và Hạ viện Mỹ, tại đó Poroshenko đã yêu cầu nước này viện trợ quân sự. Chủ tịch Ủy ban thượng nghị sĩ Robert Menendes tuyên bố: “Không có biểu hiện nào mạnh hơn sự đoàn kết của chúng ta với Ukraine so với việc thông qua luật này, luật đưa ra những biện pháp trừng phạt nghiêm khắc hơn chống Nga vì vi phạm luật lệ quốc tế và dành viện trợ quân sự cho Ukraine vào thời điểm then chốt này”.

Dự thảo luật dự kiến biện pháp trừng phạt chống các công ty như Rosoboroneksport và Gazprom, cũng như trừng phạt chống mọi công ty và tổ chức tài chính có làm ăn với các công ty quốc phòng và năng lượng của Nga. Văn kiện này nêu rõ: “Nếu tổng thống (Mỹ) quyết định là “Gazprom” không cung cấp những khối lượng đáng kể khí thiên nhiên vào các nước NATO hoặc các nước như Ukraine, Gruzia hoặc Moldavia thì trong thời hạn 15 ngày tổng thống phải áp dụng trừng phạt”.

Dự thảo luật cũng dự kiến dành cho Ukraine 350 triệu USD trong năm tài chính 2015. Số tiền này sẽ được chi cho mua vũ khí, gồm vũ khí chống tăng, hệ thống điều khiển hỏa lực, rađa, máy bay không người lái UAV, hệ thống chỉ huy, phương tiện thông tin. Cũng có dự kiến viện trợ ngắn hạn cho Ukraine về năng lượng khoản 50 triệu USD trong giai đoạn 2014– 2015. Các tác giả của dự án luật cũng yêu cầu tăng cường hỗ trợ xã hội công dân và các phương tiện thông tin đại chúng Ukraine, nâng cao việc giám sát bầu cử. Cuối cùng, có dư kiến dành cho Ukraine, Moldavia và Gruzia quy chế đồng minh cơ bản của Mỹ ngoài NATO và dành 10 triệu đôla trong ba năm tài chính tới để “đấu tranh với tuyên truyền của Nga” dưới dạng mở rộng phát các phương tiện thông tin đại chúng nhà nước Mỹ đến 3 nước hậu Xô Viết này.

Sau cuộc gặp với Poroshenko ở Nhà Trắng Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhắc đến việc Mỹ sẽ dành bó viện trợ mới cho Ukraine trị giá 46 triệu đôla. Đồng thời tổng thống Mỹ không nhắc gì đến việc cấp vũ khí nào cho Ukraine.

Phát biểu trên kênh truyền hình CNN sau khi gặp nhà lãnh đạo Mỹ, Tổng thống Ukraine thông báo: “Chúng tôi đã đề nghị gia tăng đáng kể sự hợp tác của chúng tôi với Mỹ trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh, và tổng thống Obama đã nói “đồng ý”. Và tôi không có bất kỳ sự thất vọng nào liên quan đến việc này”.

Ông Poroshenko nhấn mạnh, rằng ông thỏa mãn với các thỏa thuận đã đạt được. Ông Poroshenko tuyên bố: “Chúng không bao gồm việc cung cấp vũ khí giết người từ Mỹ, nhưng chúng tôi có khả năng nhận vũ khí đó từ những nước khác”. Ông Poroshenko nhận định, rằng cuộc xung đột ở nước ông không thể giải quyết chỉ bằng con đường quân sự.

Hôm 18/9/2014 đại diện Nhà Trắng Jose Ernest tuyên bố tại họp báo ngắn, rằng trong chuyến thăm của ông Poroshenko đã có bàn về việc cấp thiết bị quân sự Mỹ, nhưng Mỹ cho rằng giải pháp chính trị cho cuộc xung đột là quyết định tốt hơn. Ông Ernest nhận xét, rằng các chuyến hàng lần này của Mỹ cho Ukraine bao gồm những thiết bị quan trọng cho quân đội: áo ghi lê chống đạn, mũ bảo vệ, ôtô, thiết bị nhìn đêm, trang bị công binh, đài thu phát vô tuyến điện, dụng cụ cảnh báo hỏa lực pháo binh.

Tổng thống Mỹ đã từ chối cho Ukraine nhận quy chế đặc biệt đồng minh của Mỹ ngoài NATO, tổng thống Ukraine Petr Poroshenko tuyên bố khi trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình CNN.

Tổng thống Ukraine giải thích, rằng theo ông, mức độ phối hợp giữa Mỹ và Ukraine hiện vượt qua mong đợi của ông nhiều và “cao hơn nhiều so với quy chế đồng minh ngoài NATO”. Ông Poroshenko cũng nói với các nhà báo, rằng ông “thỏa mãn” với viện trợ Mỹ.