Theo truyền thuyết “lời nguyền phong thủy” khiến nhà Thanh bị diệt vong, long mạch của vương triều Thanh có liên quan đến một cây thần. Vào cuối thời Minh, khi Sùng Trinh hoàng đế đang tại vị, một đêm ngắm thiên không bỗng nhiên ông phát hiện ra ở phía Liêu Đông có một luồng mây tím cuồn cuộn lao tới trông giống như hàng trăm long thần đang cưỡi mây đạp gió.
Sùng Trinh cảm thấy vô cùng kinh ngạc, ông ta lo sợ cổn long xuất hiện ắt ngai vàng của mình không giữ được liền vội vàng sai người mời một thầy phong thủy cao thâm ở phương Nam đến để tìm cách phá vỡ long mạch ở phía Đông Bắc.
Khi thầy phong thủy phá xong 99 long mạch, đến long mạch thứ 100 thì đột nhiên cuồng phong nổi lên, sấm chớp đầy trời nên không có cách nào làm tiếp. Trong đám mây mù trời ông ta nhìn thấy rõ một con Kim long đang quay lại nhìn bọn họ rồi bay thẳng lên không trung. Ông ta vội vã dẫn theo đám người đuổi theo để giết nhưng không thể đuổi kịp và cuối cùng thì mất dạng.
“Huyền long”
“Huyền long” thấy thầy phong thủy không đuổi theo mình nữa bèn hạ xuống một cây cổ thụ nằm nghỉ ngơi đợi chân long thiên tử đến. Đúng lúc này Nỗ Nhĩ Cáp Xích bị bộ lạc khác đuổi giết nên chạy từ trên núi Trường Bạch xuống . Ông ta mang theo tro cốt của tổ phụ trốn men theo núi Trường Bạch xuống và muốn tìm một chỗ nghỉ chân.
 |
| 12 hoàng đế của triều Thanh |
Hôm đó, ông đi đến bên bờ sông Tô Tử, muốn vào một khách điếm dừng chân nhưng vì mang theo bình tro cốt nên không ai cho vào. Ông ta đành phải mang bình tro cốt của tổ phụ kẹp lên thân một cây du cổ thụ, định bụng đợi mai sẽ quay lại lấy đi tiếp và quay lại khách điếm tìm phòng trọ nghỉ ngơi.
Ngày hôm sau, Nỗ Nhĩ Cáp Xích đến chỗ cây du cổ thụ để lấy bình tro cốt nhưng không hiểu sao không thể lấy xuống được đành rút dao chặt hai cành cây ở trạc cây đi, nhưng kì lạ thay trong nháy mắt cành cây lại tự động liền lại. Ông ta cảm thấy kinh hãi tột độ. Đúng lúc này, có một lão giả bước đến trước mặt và nói: “Đó là ý trời, xin hỏi hộp tro cốt trên cây có quan hệ gì với thí chủ?.” “Tổ phụ ạ”! “Hãy nghe lời ta, hãy táng tổ phụ thí chủ ở đây”. ‘Tại sao ạ”? “ Không vì sao cả, nếu tin ta hãy nghe theo lời ta, ta sẽ chỉ lối cho thí chủ con đường đi sau này, không tin ta đánh cước với thí chủ chưa đầy 20 năm sau ngài nhất định sẽ xây được lăng cung tại nơi này".
Tục ngữ có câu: “Nhị sơn giáp nhất cống bối bối xuất hoàng đế”. Ngọn núi này giống như con rồng, ngọn phía Nam như phượng hoàng, bình nguyên nằm ở chính giữa lại có một con sông (chính là sông Tô Tử), phong thủy nơi đây chính là thế long phượng giáp nhất giáp nhất cống, dự thị rằng sau này hậu bối sẽ đăng cơ hoàng đế. Lúc này, Nỗ Nhĩ Cáp Xích mới hiểu ra, hóa ra núi Long Cương ở phía sau chính là một long mạch, lơ lửng trên không là "huyền long", có thể do ý trời ông ta đã vô tình đặt trúng bình tro cốt của tổ phụ vào đúng long mạch.
Năm 1598 (tức năm thứ 26 nhà Minh Vạn Lịch), Nỗ Nhĩ Cáp Xích được tổ tiên phù hộ đã xây dựng lăng tẩm cho tổ bối ở mảnh đất bằng phẳng gần cây du đại thụ, nguyên danh là “hưng kinh lăng”, đến năm thứ 16 Thuận Trị (tức năm 1659) đổi thành Vĩnh lăng, “thụy du”(cây may mắn) mang đầy truyền thuyết thần kỳ về sau được Càn Long phong cho là “Thần thụ”(cây thần).
Long mạch của nhà Thanh
Long mạch là: Long mạch là địa mạch mạnh mẽ, mềm mại, thoắt ẩn thoắt hiện như rồng. Địa mạch lấy hướng núi sông làm tiêu chí, vì vậy các nhà phong thủy học gọi địa mạch là long mạch, là khí mạch đi theo mạch núi. Bạn xây nhà cần lưu ý tới long mạch.
Long mạch quan hệ mật thiết với các núi, gò của huyệt mộ. Phàm chan long (long mạch chính) cần có nhiều núi gò bảo vệ. Có nhiều núi gò hộ vệ, chủ càng giàu có, sang trọng.
Nhưng nếu mất khí của long mạch, đại bất cát. Nhận đúng long mạch, sau đó phải quan sát thủy khẩu, án sơn, triều sơn, minh đường, thanh long, bạch hổ mới toàn diện.
Thê của long mạch, lấy mềm mại, linh hoạt làm quý. Long mạch lên xuống trùng trùng, uốn lượn, như cá nhảy chim bay gọi là sinh long, địa huyệt cát. Nếu long mạch thô thiển, ngang, ngược, cồng kềnh, uế oải như cây khô, cá chết là tử long, địa huyệt hung. Nhà phong thủy chia long mạch thành các loại long sau: cường long, nhược long, phì long, sấu long, thuận long, nghịch long, tiến long, thoái long, bệnh long, kiếp long, sát long, chân long, giả long, quý long, tiện long....
Long mạch được núi vây quanh dày đặc là hộ vệ có tình, không lệch, không đi ngược. Hình thê long nên đoan trang nho nhã tú lệ. Nếu chủ khách không rõ ràng, mạch chính mạch nhánh không phân biệt, núi mọc lung tung, đá núi lộn xộn, hình thù quái dị là ác hình. Nơi như thế mà đăt địa mộ hung táng.
Bảo vệ long mạch
Đối với việc bảo vệ cây thần, triều nhà Thanh ra hẳn luật định cây cối xung quanh Vĩnh Lăng trong vòng chu vi 100 dặm đều là vùng “phong thủy” cấm, cây cối được coi là “lăng thụ”, đều được nhà Thanh bảo vệ nghiêm ngặt, ai chặt lăng thụ đều bị trị tội nặng.
Nhà Thanh càng ngày càng hưng thịnh, đỉnh điểm là “Khang Càn thịnh thế”, nhưng khi nhà Thành dần dần suy yếu thì việc bảo vệ cây thần ở Vĩnh Lăng cũng lơ là dần. Theo sử sách, năm 1863 “thần thụ” đã bị đại phong đánh bật gốc, một cành lớn của “thần thụ” đã đổ và làm hỏng mái Vĩnh lăng. Ở Tử Cấm Thành, hoàng đế Thuận Trị biết đây là điềm xấu, để bảo vê “khí số” cho đại Thanh, ông ta liền vội vàng hạ lệnh phái hai đại thần đến Đông Bắc dùng gỗ để chống, đỡ cho “thần thụ”. Nhưng mọi nỗ lực đều vô ích, “thiên cân” của cây thần cuối cùng vẫn không thể ngăn nổi ý trời nên đã đổ gãy nát hết thân.